DOI Artikel:
Ostrowski, Jan K.: Z problematyki warsztatowej i atrybucyjnej rzeźby lwowskiej w. XVIII
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.22258#0081
Jan K. Ostrowski
Instytut Historii Sztuki UJ
Kraków
Z PROBLEMATYKI WARSZTATOWEJ I ATRYBUCYJNEJ
RZEŹBY LWOWSKIEJ W. XVIII1
Ostatnie lata przyniosły liczący się postęp w badaniach nad rzeźbą w.
XVIII w kręgu lwowskim. Przede wszystkim znacznie lepiej znamy oryginalny
materiał. Środowisku naukowemu przywrócono cały szereg obiektów uważa-
nych za zaginione (elementy wyposażenia kościołów w Buczaczu, Budzanowie,
Hodowicy i Naw arii). Pojawiło się skromne, ale najwcześniejsze ze znanych,
sygnowane i datowane dziełko Sebastiana Fesingera2. Niemała grupa polskich
specjalistów miała możność dokładnego spenetrowania magazynów muzeal-
nych w Olesku, a także resztek obiektów w terenie. Bardzo ważne jest
kompletowanie dokumentacji fotograficznej, która jest dziś bogatsza niż
kiedykolwiek. Najtrudniej o nowe znaleziska archiwalne, jakkolwiek niedawno
udało się rozwiązać część zagadek dotyczących Jana Jerzego Pinsla3. Równo-
legle do poszukiwań materiałowych postępują badania o charakterze genetycz-
nym i interpretacyjnym. Wszystko to nie może, niestety, wypełnić luk w ma-
teriale zabytkowym i archiwalnym, sprawiających, że praca nad rzeźbą
lwowską bliższa jest mediewistyce niż badaniom nad sztuką połowy w. XVIII.
W tej sytuacji konieczne jest stosowanie metod, które pozwoliłyby na
posuwanie naprzód badań, pomimo wszystkich istniejących ograniczeń. Próbę
w tym kierunku podjąłem przed kilku laty, starając się wyróżnić wśród
zabytków rzeźby lwowskiej grupy obiektów o powtarzającej się kompozycji,
w stopniu świadczącym o bezpośrednich zależnościach o charakterze war-
sztatowym. Zestawiłem wówczas cztery takie serie, zastrzegając się jednocześ-
nie, że w miarę wzbogacenia dokumentacji z pewnością pojawi się ich więcej4.
Obecnie pragnąłbym powrócić do tej koncepcji, rozszerzając ją i starając się
wyciągnąć pewne nowe wnioski.
Bliższe zapoznanie się z materiałem zabytkowym rzeźby kręgu lwows-
kiego pozwala na wyróżnienie w jego ramach całej sieci bardzo bliskich
zapożyczeń. Niektóre rozwiązania cieszyły się niezwykłym wręcz powodze-
Instytut Historii Sztuki UJ
Kraków
Z PROBLEMATYKI WARSZTATOWEJ I ATRYBUCYJNEJ
RZEŹBY LWOWSKIEJ W. XVIII1
Ostatnie lata przyniosły liczący się postęp w badaniach nad rzeźbą w.
XVIII w kręgu lwowskim. Przede wszystkim znacznie lepiej znamy oryginalny
materiał. Środowisku naukowemu przywrócono cały szereg obiektów uważa-
nych za zaginione (elementy wyposażenia kościołów w Buczaczu, Budzanowie,
Hodowicy i Naw arii). Pojawiło się skromne, ale najwcześniejsze ze znanych,
sygnowane i datowane dziełko Sebastiana Fesingera2. Niemała grupa polskich
specjalistów miała możność dokładnego spenetrowania magazynów muzeal-
nych w Olesku, a także resztek obiektów w terenie. Bardzo ważne jest
kompletowanie dokumentacji fotograficznej, która jest dziś bogatsza niż
kiedykolwiek. Najtrudniej o nowe znaleziska archiwalne, jakkolwiek niedawno
udało się rozwiązać część zagadek dotyczących Jana Jerzego Pinsla3. Równo-
legle do poszukiwań materiałowych postępują badania o charakterze genetycz-
nym i interpretacyjnym. Wszystko to nie może, niestety, wypełnić luk w ma-
teriale zabytkowym i archiwalnym, sprawiających, że praca nad rzeźbą
lwowską bliższa jest mediewistyce niż badaniom nad sztuką połowy w. XVIII.
W tej sytuacji konieczne jest stosowanie metod, które pozwoliłyby na
posuwanie naprzód badań, pomimo wszystkich istniejących ograniczeń. Próbę
w tym kierunku podjąłem przed kilku laty, starając się wyróżnić wśród
zabytków rzeźby lwowskiej grupy obiektów o powtarzającej się kompozycji,
w stopniu świadczącym o bezpośrednich zależnościach o charakterze war-
sztatowym. Zestawiłem wówczas cztery takie serie, zastrzegając się jednocześ-
nie, że w miarę wzbogacenia dokumentacji z pewnością pojawi się ich więcej4.
Obecnie pragnąłbym powrócić do tej koncepcji, rozszerzając ją i starając się
wyciągnąć pewne nowe wnioski.
Bliższe zapoznanie się z materiałem zabytkowym rzeźby kręgu lwows-
kiego pozwala na wyróżnienie w jego ramach całej sieci bardzo bliskich
zapożyczeń. Niektóre rozwiązania cieszyły się niezwykłym wręcz powodze-