DOI Artikel:
Sito, Jakub; Betlej, Andrzej: U źródeł twórczości Sebastiana Fesingera
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.22259#0341
Jakub Sito
Instytut Sztuki PAN,
Warszawa
Andrzej Betlej
Instytut Historii Sztuki UJ
Kraków
U ŹRÓDEŁ TWÓRCZOŚCI SEBASTIANA FESINGERA
Dotychczasowe poglądy na twórczość Sebastiana Fesingera są bardzo
rozbieżne. Wystarczy powiedzieć, że Adam Bochnak uważał go za najwybit-
niejszego przedstawiciela lwowskiej rzeźby w. XVIII1, a Zbigniew Hornung —
za artystę drugorzędnego2. W ciągu ostatnich lat ujawniono kilka nie znanych
dotąd dzieł Fesingera oraz nieco nowych informacji źródłowych. Materiał ten,
wraz z krytyczną oceną stanu badań, zachęca do podjęcia próby nowej
charakterystyki postaci artysty, uchwycenia jego roli w lwowskim środowisku
rzeźbiarskim oraz europejskiej genezy jego sztuki.
Sebastian Fesinger jest jednym z nielicznych rzeźbiarzy lwowskich,
których dokonania, a zwłaszcza okoliczności życia, dają się prześledzić na
podstawie stosunkowo dobrze zachowanych źródeł. Fesinger był najwyraźniej
osobą publicznego zaufania w lwowskim środowisku artystyczno-rzemieśl-
niczym. Badania źródłowe ujawniły dotąd ponad dwadzieścia przypadków,
kiedy wystąpił on w charakterze świadka i ojca chrzestnego w środowisku3,
a kilkunastokrotnie jego osoba pojawia się w aktach miejskich4. W r. 1764,
wraz z innymi rzeźbiarzami, uzyskał przywilej noszenia szabli5. Daty ramowe,
pomiędzy którymi artysta jest uchwytny, to rok 1741, umieszczony w inskryp-
cji na alabastrowej plakiecie z ołtarzyka w zbiorach Muzeum Narodowego
w Warszawie6, oraz r. 1769, kiedy to Fesinger po raz ostatni pojawia się
w źródłach i zapewne wkrótce potem umiera7. Wspomniane tu sygnowane
retabulum ma kapitalne znaczenie dla odtworzenia biografii mistrza, bowiem
inskrypcja: „Fecit Leopoli: in Polonia 1741” sugeruje, że artysta był obco-
krajowcem, niedługo wcześniej osiadłym w Polsce8. W źródłach pisanych
Fesinger występuje od r. 17429. Pod koniec życia był on człowiekiem
zamożnym, udzielającym licznych, często wysokich, pożyczek pieniężnych —
Instytut Sztuki PAN,
Warszawa
Andrzej Betlej
Instytut Historii Sztuki UJ
Kraków
U ŹRÓDEŁ TWÓRCZOŚCI SEBASTIANA FESINGERA
Dotychczasowe poglądy na twórczość Sebastiana Fesingera są bardzo
rozbieżne. Wystarczy powiedzieć, że Adam Bochnak uważał go za najwybit-
niejszego przedstawiciela lwowskiej rzeźby w. XVIII1, a Zbigniew Hornung —
za artystę drugorzędnego2. W ciągu ostatnich lat ujawniono kilka nie znanych
dotąd dzieł Fesingera oraz nieco nowych informacji źródłowych. Materiał ten,
wraz z krytyczną oceną stanu badań, zachęca do podjęcia próby nowej
charakterystyki postaci artysty, uchwycenia jego roli w lwowskim środowisku
rzeźbiarskim oraz europejskiej genezy jego sztuki.
Sebastian Fesinger jest jednym z nielicznych rzeźbiarzy lwowskich,
których dokonania, a zwłaszcza okoliczności życia, dają się prześledzić na
podstawie stosunkowo dobrze zachowanych źródeł. Fesinger był najwyraźniej
osobą publicznego zaufania w lwowskim środowisku artystyczno-rzemieśl-
niczym. Badania źródłowe ujawniły dotąd ponad dwadzieścia przypadków,
kiedy wystąpił on w charakterze świadka i ojca chrzestnego w środowisku3,
a kilkunastokrotnie jego osoba pojawia się w aktach miejskich4. W r. 1764,
wraz z innymi rzeźbiarzami, uzyskał przywilej noszenia szabli5. Daty ramowe,
pomiędzy którymi artysta jest uchwytny, to rok 1741, umieszczony w inskryp-
cji na alabastrowej plakiecie z ołtarzyka w zbiorach Muzeum Narodowego
w Warszawie6, oraz r. 1769, kiedy to Fesinger po raz ostatni pojawia się
w źródłach i zapewne wkrótce potem umiera7. Wspomniane tu sygnowane
retabulum ma kapitalne znaczenie dla odtworzenia biografii mistrza, bowiem
inskrypcja: „Fecit Leopoli: in Polonia 1741” sugeruje, że artysta był obco-
krajowcem, niedługo wcześniej osiadłym w Polsce8. W źródłach pisanych
Fesinger występuje od r. 17429. Pod koniec życia był on człowiekiem
zamożnym, udzielającym licznych, często wysokich, pożyczek pieniężnych —