Nagrobek Karola Skibińskiego na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie...

209

nych Rawskiego. Artysta w swych działaniach prezentował szerokie spektrum form,
od historyzmu lat dwudziestych (odbudowa kościoła w Felsztynie z neobarokowym
ołtarzem głównym, zrealizowanym w iatach 1923-192838; projekt przebudowy i pod-
wyższenia wieży frontowej przy kościele pw. śś. Piotra i Pawła w Jaworowie z neo-
barokowym hełmem, zaś w przyziemiu - z kaplicą o zmodernizowanym wystroju,
niezrealizowany39), poprzez realizację zaprojektowaną jako „kompleksowe dzieło art
deco"4° (aranżacja kaplicy Najśw. Serca Jezusowego przy kościele pw. Św. Elżbiety,
ukończona w r. 1937, niezachowana), a skończywszy na pracach, które można okre-
ślić jako modernizm schyłku lat trzydziestych (projekt na rozbudowę kościoła pw.
Św. Józefa i Bł. Andrzeja Boboli we Lwowie, 1939, niezrealizowany)41.
Rzeźbiarskie oeuvre Rawskiego składa się obecnie ok. z 20 obiektów powstałych
na przestrzeni 8 lat; stylistycznie można je przyporządkować do jednej z dwóch grup,
między którymi dochodzi do drobnych modyfikacji42. Pierwszą stanowią realizacje
przynależne formalnie do wyróżnianego w literaturze „stylu wschodnio-małopol-
skiego", cechującego się wykorzystaniem motywów neobarokowych (uznawanych
ówcześnie za rodzime dla terytorium Galicji Wschodniej, ale także szerzej za ty-
powo polskie43) przepuszczonych przez filtr modernizującej stylizacji prowadzącej
do syntetycznego ujęcia ornamentów przy jednoczesnym zachowaniu „barokowej"
obfitości44. Należą do niej, m. in.: grobowiec Juhrów, tzw. „Domek Zosieńki", powsta-
ły we współpracy z I. Iwanowiczem45 (ił. 5) i Pomnik Orląt Lwowskich w ogrodzie
Politechniki Lwowskiej (zniszczony) (il. 6, 7), wzniesione w latach 1924-192546, na-
grobek Stanisława Sobińskiego ukończony w październiku r. 1927, nagrobek Karola
Brzozowskiego powstały wg proj. z r. 1928, nagrobek Kallenbacha4 oraz nagrobek
Strońskich i Komorowskich - oba z lat 1929-193048. W grupie tej można wyodrębnić
nagrobki różnych typów i skali, ale dla wszystkich wymienionych dzieł wspólne jest
zastosowanie podobnego ornamentu. W największym i najbardziej monumentalnym
z wymienionych - Pomniku Orląt, który składa się z wysokiego cokołu, na którym
umieszczono pomnik trzech syntetycznie potraktowanych orłów - można zauważyć

38 M. Walczak, Kościół parafialny pw. św. Marcina w Felsztynie, [w:] Materiały do dziejów sztuki sa-
kralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, red. J.K. Ostrowski, cz. 1: Kościoły i klasz-
tory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 5, Kraków 1997, s. 74, 78.
39 Por. przyp. 24.
40 P. Krasny, Kościół parafialny pw. św. Elżbiety, [w:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na zie-
miach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, red. J.K. Ostrowski, cz. 1: Kościoły i klasztory Lwowa
z wieków XIX i XX, t. 12, Kraków 2004, s. 173, 192.
41 Betlej, Kościół pw. św. Józefa i bł. Andrzeja Boboli..., s. 209.
42 O przynależności do grupy będzie decydować przewaga cech stylistycznych.
43 W. Bałus, P. Krasny, Wiek XIX wobec baroku. Dwie strony medalu, [w:] Barok i barokizacja. Ma-
teriały sesji oddziału krakowskiego stowarzyszenia historyków sztuki. Kraków 3-4 XII 2004, red.
K. Brzezina, J. Wolańska, Kraków 2008, s. 17-37.
44 O stylu wschodnio-małopolskim zob. Borowik, O jednej z odmian narodowego romantyzmu...;
eadem, Sardelkowość i głowy kapusty.
45 Biriulow, Rzeźba lwowska..., s. 263; Nicieja, Ogród snu i pamięci..., s. 190; Borowik, Sardelkowość
i głowy kapusty..., s. 37.
46 Biriulow, Rzeźba lwowska..., s. 255-256; Biedrzycka, op. cit., s. 238.
47 Nicieja, Cmentarz Łyczakowski..., s. 197-199; idem, Ogród snu i pamięci..., s. 190; Biriulow, Rzeź-
ba lwowska..., s. 263.
48 Biriulow, Rzeźba lwowska..., s. 263.