84

Anna Markiewicz

o trębaczów przednich, a młodych, którzy by i na innych grać mogli instrumentach
starajcie się. Miałem przed lat dziesiątkiem trębaczów ze Wrocławia zaciągnionych,
którzy się stem dwudziestu talerów ze wszytkim kontentowali, oprócz barwy. Podług
tego solarium miarkować się. Jeżeli by zaś byli excellentiores, to się Jm może przydać
i poprawić. W kapeli P.M. króla Jana bywali sławni etiam ad exteras oras muzykanci,
a przecie żaden etiam castratus więcej nad dwa tysiące zł[otych] nie brał. Nie wiem
czemu teraz tak bardzo appretiantur nomina musicorum. Rzemieś]l]nik jaki jeżeli
się trafi in sua arte virtuosus, miałby u mnie miejsce"31. Gdy jesienią r. 1726 Ricieri
opuścił dwór hetmana ten ponowił starania, poszukując odpowiednich muzyków za
pośrednictwem Marcina Kawieckiego ponownie przebywającego za granicą, tym ra-
zem jako opiekun jego młodszego syna32. Kapela towarzyszyła Rzewuskiemu w po-
dróżach po jego rezydencjach, koncertując zarówno na jego dworze we Lwowie, jak
i w pałacu w Podhorcach, Olesku, Lubomli czy Targowicy.
Inwentarz to wyjątkowe źródło do dziejów kultury muzycznej i opery w cza-
sach saskich przynoszące unikalny opis scenicznych kostiumów poszczególnych
artystów33. Przechowywane w królewskiej kamienicy w r. 1728 kostiumy operowe
olśniewające feerią kolorów i zdobień, strusich piór i szlachetnych kamieni. Śpiewa-
cy na lwowskim dworze Rzewuskiego występowali odziani w aksamitne, atłasowe,
tercynełowe czy tabinowe kostiumy mieniące się najróżniejszymi kolorami, obszyte
złotymi i srebrnymi galonami. Przykładem może być strój śpiewaczki Janiny Więc-
kowskiej z opery wystawianej zapewne w lwowskiej kamienicy z końcem 1727 lub
w r. 1728: „Sznurówka atłasowa ceglasta na ukos galonem złotym szamerowana ma-
jąca przy sobie rękawy niebieskie łyczakowe złotym galonem obłożone, przy nich
mankiety gazowe. Spódnica takaż atłasowa papuz[i]emi atłasowemi, srebremi i zło-
temi, floresami adornowana, u spodu frandzlą złotą i galonem srebrnym szamerowa-
na. Szarpa do niej na złotym galonowym pasku, srebrne i złote taszki mająca. Ogon
do spódnicy należący niebieski łyczakowy, srebrnym galonem na koło otoczony".
W publikowanym wyjątkowym spisie pojawiają się także choćby przepasane koloro-
wymi wstęgami karmazynowe, ceglaste i papuzie kamizele, spódnice obszyte złotymi
kwiatami, zdobione wstążkami i różyczkami pludry czy podbity gronostajami kon-

31 BJ, rkps 5269 III, k. 116v, S.M. Rzewuski do S. Rzewuskiego, Łukówek 13 I 1723.

32 Hetman pisał do przebywającego w Rzymie opiekuna syna o odejściu Ricieriego i kłopotach
ze skrzypkiem Sartim podkreślając konieczność znalezienia nowych wokalistów i muzyków na
dwór: „Życzyłbym tam zmieszkać przez zapusty, a po zapustach da Bóg, jechać prosto na Wene-
cyją do Wiednia, stąd mało co tam zabawiwszy, stanęlibyście tu Wmść, jeżeli nie na Wielkanoc,
to przynajmniej po Wielkanocy zaraz. Donoszę zatym WM Panu, że przeszły kapele magister Pan
Rycyoli po trzyletniej służbie u dworu mego odprawionej wziął jeszcze w jesieni ode mnie dimisy-
ją. Ja zaś życząc sobie mieć kapelę coraz lepszą i doskonalszą o to proszę WM Pana, ażebyś o spo-
sobnym ad eum finem człowieku pamiętać raczył, starając się w tamtym kraju o wokalistę jakiego
dobrego, albo tenorzystę, tudzież o skrzypka przedniego, ponieważ niedawno przesłany stamtąd
Włoch Sarti odmówiony jest do carowej na Moskwę, proszę o takiego, a gdyby można i lepszego.
Płacą roczną skrzypkowi przedniemu dam sześćset albo ośmset złotych, wokaliście byle był dobry
in duplo, których WM Pan diligentius quaesitos chciej stamtąd wyprowadzić. Jeżeli się przy tym
trafi kompozytor zdolny i tego razem sprowadź tu WMM Pan, mnie zaś racz się odzywać często,
informując sciendi avidum, o szczęśliwym daj Boże na każdym miejscu Wmciów powodzeniu".
BCzart., rkps 562 IV, s. 490, S.M. Rzewuski do M. Kawieckiego, Lubomi 13 XII 1726.

33 Uwagi o barokowym kostiumie teatralnym zob.: B. Król-Kaczorowska, Teatr dawnej Polski: bu-
dynki, dekoracje, kostiumy, Warszawa 1971, s. 190-193.