Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Maśliński, Antoni [Bearb.]
— Studia nad sztuką renesansu i baroku, Band 3: Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniw. Lubelskiego, 1995

DOI Kapitel:
Laskowska, Irena Maria: Obraz Matki Bożej Różańcowej i jego twórca - Federico Barocci
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.66252#0129
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Obraz Matki Bożej Różańcowej i jego twórca - Federico Barocci

121

Anioł po lewej stronie Madonny w górnym rogu stanowi pendant do po-
dobnie usytuowanego - z prawej (il. 17). Widoczny również do kolan, o podob-
nej - raczej chłodnej karnacji ciała, z akcentami bladego różu na policzkach.
Usta natomiast podkreślone karminem. Włosy, skręcone w drobne loki, mają
odcień jasnozłocisty. Ubrany jest w suknię ciemnoróżową; wierzchnia szata -
rodzaj płaszcza owijającego się wokół ciała, jest w kolorze zgniłej zieleni,
zróżnicowanej w tonacji - od odcieni z nalotem złotawym w partii lewej ręki
i bioder do nieomal brunatnych.
Najbardziej uroczą postacią pośród grupy anielskiej jest najmłodszy aniołek,
umieszczony poniżej omówionego. Siedzi on na szarych chmurach, plecami do
Madonny, mocno odchylony do tyłu, z nogami podkurczonymi w kolanach.
Lekko pochylona główka i jej silny skręt w prawo sugerują, że spod wpół-
przymkniętych powiek spogląda ku ziemi, obserwując rozgrywającą się tam
scenę. W uniesionych do góry rączkach trzyma różaniec i gałązki róż (il. 17).
Aniołek, widoczny fragmentarycznie, jest prawdopodobnie całkowicie nagi.
Pulchne, niemowlęce nieomal ciało ma karnację ciepłą, bladoróżową, w przeci-
wieństwie do raczej chłodnej karnacji aniołów wyżej opisanych. Włosy aniołka
są proste, złociste. Postać ta, potraktowana bardziej swobodnie do poprzednich,
pełna niezrównanego uroku, wprowadza w tę niebiańską scenerię akcent intym-
nej idylliczności.
Poniżej grupy niebiańskiej rozpościera się pejzaż ziemski. Wypełniają
go rozległe, przecinające się w głębi pasma gór, zasnute lekką mgłą; utrzy-
mane są one w tonacji brunatnozielonej. Góry usytuowane bliżej - ciemnobru-
natne, dalsze - nieco jaśniejsze. Ponad nimi jasnozłocisty pas mgły - i znów
za nim brunatne zarysy masywu górskiego, ginące w szarych, skłębionych
obłokach (il. 19).
Świat ziemski reprezentuje grupa świętych mężczyzn i niewiast. Postacie te
rozmieszczone są symetrycznie wzdłuż dwu skośnych osi, rozchodzących się na
kształt litery V. Ponad ich głowami - cienkie złociste nimby.
Na planie pierwszym, po prawej stronie Madonny, klęczy na ziemi główna
postać rozgrywającej się tu akcji - św. Dominik, jedna z najwybitniejszych
postaci Kościoła katolickiego, o którym śpiewa antyfona: „O Lumen Ecclesiae,
Doctor veritatis, Rosa patientiae, Ebur castitatis f...]”23. Wielki święty i zara-
zem obrońca wiary przed szerzącą się w początku XIII w. herezją albigensów;
w celu ewangelizacji zbłąkanych założył Zakon Braci Kaznodziejów (dominika-
nów), który stał się pierwszym zakonem uczonych kapłanów, uprawiających
naukę i kaznodziejstwo doktrynalne24. Święty Dominik przedstawiony jest tu

23 Missel Dominicain quotidien, Paris 1949, s. 2028.
24 Tamże, s. 1740; Bibliotheca Sanctorum, IV, s. 692-725.
 
Annotationen