Studia muzealne / Muzeum Narodowe w Poznaniu (3.1957)

Ryc. 11. Zamek w Gołuchowie. Rzut I p. Próba rekonstrukcji stanu z pocz. XVII w.

dań nieokreślony — mógł być nieznany
z innych prac. Nie jest zresztą wykluczo-
ne, że Lamsit — murarius był zatrudniony
w Gołuchowie jako kierownik robót bu-
dowlanych i wykonawca czyjegoś pro-
jektu.
Orientacyjną datą rozbudowy rezyden-
cji Leszczyńskich jest rok 1619 wyryty na
zwieńczeniu kominków zachowanych ze
starego zamku. Bliższa analiza fragmen-
tów kamieniarki, pochodzących z zamku
Leszczyńskich pozwala stwierdzić, że roz-
budowę przeprowadzono wcześniej.
Z bogatej dekoracji architektonicznej
i wyposażenia wnętrz o jakim dowiaduje-
my się z obydwu inwentarzy53 zachowały
się nieliczne fragmenty, które świadczą
o wysokim poziomie kamieniarki, zdobią-
cej niegdyś rezydencję gołuchowską. Po-
nieważ inwentarze zamku z r. 1714 i 1762
wymieniają dość pokaźną ilość dekora-
cyjnego detalu architektonicznego, należy

przypuszczać, że kamieniarka gołuchow-
ska uległa zniszczeniu w końcu wieku
XVIII i w wieku XIX. Jest rzeczą wy-
soce prawdopodobną, że niektóre relikty
zostały zsypane razem z gruzami, użytymi
do wyrównania poziomu obecnego tara-
su04. Zdjęcie posadzki i przebadanie te-
renu pod tarasem mogłoby wnieść wiele
nowego i cennego materiału do badań
nad zamkiem.
Do najcenniejszych reliktów należą dwa
kominki z r. 1619 wykonane z czerwonego
marmuru. Na konsolach jednego z nich
wsparto architraw o bogato profilowanym
gzymsie. Wolutowe spływy zwieńczenia
ujmują kartusz z herbem Leszczyńskich.
Na wolutach wyryta jest data 1619, cały
kominek pokrywa subtelny ornament gro-
teskowo-roślinny. Drugi kominek ma
identyczne zwieńczenie z kartuszem her-
bowym Anny z Rozrażewskich h. Doli-
wa, żony Wacława Leszczyńskiego, na-

2*

19