DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1717#0067
autiilics
n iiMml*
_■« dt th
T> E' IRCHITEC.-l 1 B. i i. St
JtrttSlttris conuenitMxsistulofo ~}ere,aut molltpri U]>ide,tetilcrtjs adhiletttrusHiut.
Quod autem ad filtcem attmet, trta Js]tmz ~___0t__genera „<dhum, nig-sttm. Ji«e
suscum,& rtthrum. Bt ex eo quidcmsieri calcem,sed.eatenusj.i siatim quam ex
Upicndina excmptus esir,coquatHr.I(cperitur ey riitdus ,cornei coloris, cinereus,c£-
ruleus,tecor'ts colore. lllttd q/ioqtte ad remfuerttjaptdem ad calcem non minus ho-
jris scxapnta percoqut,ad gypptm "y.ero horis non plus lugmtt.Nec illitd tacendum,
poslquam co&tts ftterit Upis,intus occultum contmere trnem,aqu'is incendi,quibus
solctignis extingut,oleoextingut,quosoletignts accendt.
i Sl CJUtS tdtam tusam-St' succrctam.] id efi criltratam.Namsucserne-
rcsmcernere',& excerner'c'pitruuio dicuntut procrtbrare. Htc ey lib. v i i. cap.
i. (y v i. ynde incermculttmpro 'crtbro '\surjtaiur.
'■' • - _________!________________________________
Tfepuluere Tuteolano & eius ifu. c a i>. v i.
iST criamgenuspulueris,quodefficittianiraIit_r res
admirandas. Nafcitur in regionibusBaianis.& in agris
rrmnicipiortim, quse sunr cirra Vesiiiiium montem,
qu__dcommixtumcum calce& cemento,ncn modo
cxteris sedificijs prarssat firmitates.sed etiam moles qtie
conAruunturinmari,subaqua solide/cunt. Hoc au-
tem fieri hac ratione videtur, quod sub his montibus, & terra. feruentes
sunt &fontes crebri,qui non e_lent,si non in imohaberentautdestilphu-
re,autalum_ne,autbifumine ardentes maximos ignes. Igifur penitus
ignis & ssamma. vapor per interuenia permanans & ardens.esficit leuem
eam terram, &ibi qhi nascitur tophus exugens est, & sineliquore. Ergo
ciim tres resconsimili ratione,ignis vehementiaior_nat__.in vnam pcruei
nerint mixtionem, repente recepto liquore vria cohaerescunt, & celeriter
htimore duratae solidantur, neque eas ssucfus, neque visaqux potesi dis-
soluere. ,Ardores_autemcsIemhislocis,etiam hjec res potess: tndicare^
quodinmontibusCumanorum &Baianissuntloca sudatianibus exca-
uata , in quibus vapor feruidus ab imo nascens, ignis vehementia perfo-
rat eam terf.aro,p_r earriq; mariandp iahis locis oritttr, & ita Jsudationum
egregiasefficit vtilitates. Non minusctiam memoratur antiquitus cre-
uisseardores&abundauiisesi.b Vesuuiomonte-&inde euomuisiecirca
agrosssammam, Ideoq; nunc qui spongia siue pumex Pompeianus vo-
catur, excoctus eX alio genferelapidis, in hanc reda&us eiie videtur gene-
ris qualisatem, Td autem gerius spongia:, quod inde eximitu r, non in
omnibus locis riasdtbr, nisi circqm Aetham & collibus Ivlysia.,quae aV
Gra;cis ^i6cilt.(w]iSjiii nominaritur, & siquxeiuscemodi suntlocorum
proprie.tates, ,Si esgo in Jiis locjs aquarum seruentesinueniuntur fontes,
& in montibus excauatis calidi vapores, ipsaq; loca ab antiqriis memo-
ranturperuagantes in agris,habui|le ardoreSjVideWJr.eilecerturri ab ignis
g a vehem
n iiMml*
_■« dt th
T> E' IRCHITEC.-l 1 B. i i. St
JtrttSlttris conuenitMxsistulofo ~}ere,aut molltpri U]>ide,tetilcrtjs adhiletttrusHiut.
Quod autem ad filtcem attmet, trta Js]tmz ~___0t__genera „<dhum, nig-sttm. Ji«e
suscum,& rtthrum. Bt ex eo quidcmsieri calcem,sed.eatenusj.i siatim quam ex
Upicndina excmptus esir,coquatHr.I(cperitur ey riitdus ,cornei coloris, cinereus,c£-
ruleus,tecor'ts colore. lllttd q/ioqtte ad remfuerttjaptdem ad calcem non minus ho-
jris scxapnta percoqut,ad gypptm "y.ero horis non plus lugmtt.Nec illitd tacendum,
poslquam co&tts ftterit Upis,intus occultum contmere trnem,aqu'is incendi,quibus
solctignis extingut,oleoextingut,quosoletignts accendt.
i Sl CJUtS tdtam tusam-St' succrctam.] id efi criltratam.Namsucserne-
rcsmcernere',& excerner'c'pitruuio dicuntut procrtbrare. Htc ey lib. v i i. cap.
i. (y v i. ynde incermculttmpro 'crtbro '\surjtaiur.
'■' • - _________!________________________________
Tfepuluere Tuteolano & eius ifu. c a i>. v i.
iST criamgenuspulueris,quodefficittianiraIit_r res
admirandas. Nafcitur in regionibusBaianis.& in agris
rrmnicipiortim, quse sunr cirra Vesiiiiium montem,
qu__dcommixtumcum calce& cemento,ncn modo
cxteris sedificijs prarssat firmitates.sed etiam moles qtie
conAruunturinmari,subaqua solide/cunt. Hoc au-
tem fieri hac ratione videtur, quod sub his montibus, & terra. feruentes
sunt &fontes crebri,qui non e_lent,si non in imohaberentautdestilphu-
re,autalum_ne,autbifumine ardentes maximos ignes. Igifur penitus
ignis & ssamma. vapor per interuenia permanans & ardens.esficit leuem
eam terram, &ibi qhi nascitur tophus exugens est, & sineliquore. Ergo
ciim tres resconsimili ratione,ignis vehementiaior_nat__.in vnam pcruei
nerint mixtionem, repente recepto liquore vria cohaerescunt, & celeriter
htimore duratae solidantur, neque eas ssucfus, neque visaqux potesi dis-
soluere. ,Ardores_autemcsIemhislocis,etiam hjec res potess: tndicare^
quodinmontibusCumanorum &Baianissuntloca sudatianibus exca-
uata , in quibus vapor feruidus ab imo nascens, ignis vehementia perfo-
rat eam terf.aro,p_r earriq; mariandp iahis locis oritttr, & ita Jsudationum
egregiasefficit vtilitates. Non minusctiam memoratur antiquitus cre-
uisseardores&abundauiisesi.b Vesuuiomonte-&inde euomuisiecirca
agrosssammam, Ideoq; nunc qui spongia siue pumex Pompeianus vo-
catur, excoctus eX alio genferelapidis, in hanc reda&us eiie videtur gene-
ris qualisatem, Td autem gerius spongia:, quod inde eximitu r, non in
omnibus locis riasdtbr, nisi circqm Aetham & collibus Ivlysia.,quae aV
Gra;cis ^i6cilt.(w]iSjiii nominaritur, & siquxeiuscemodi suntlocorum
proprie.tates, ,Si esgo in Jiis locjs aquarum seruentesinueniuntur fontes,
& in montibus excauatis calidi vapores, ipsaq; loca ab antiqriis memo-
ranturperuagantes in agris,habui|le ardoreSjVideWJr.eilecerturri ab ignis
g a vehem