DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1718#0243
40}
M- VltRUVII PoLLIONIS
ARCHITECTVRA
LJBER T> ECIMVS.
P R JE F A T I O.
> Obili Gr&carum & amph civitate Ephesi lex vetuBa dicittir k
1 majoribm, dura conditione, sedjure ejse non iniquo consiituta.
j Nam t^irchiletlm cum pubiicum opm curandum recij>it,po//ice-
\tur quttntofumptuidfuturumttradita <tsiimatione, magisiratui
\bona ejus obligantur, donec opm sit perseiJum. Eo autem abfe-
luto, cum ad diclum impenfa respondet, decretis & honoribm or-
natur. Itemfi non amplim quam quartainopereconfumitur, ad
nsiimationem eTs adjicienda, & de pubiico pr&siatur ,nequc ulla pcenatenetur. Cum
<vero amplitts quam quartain opere confumitur, ex ejmbonis ad persiciendum pecu-
nia exigitur. Vtinam Dii immortales secijsent, quod ea lex etiam populo Romano,
non modo publicis, fedetiam privatis ddisiciisejfet consiituta: namque nonsinepotna
aralfarentur imperiti, fed qui fummadol/rinarum fubtilitate esfent prudentes,sine
dubitatione prositerentur iZdrchitefturam: neque patres samiliarum inducerentur
adinjtnitas fumptuum prosusiones, & ut ex bonts ejicerentur: ipsique i^srchiteffi,
pcen<e timbre coaBi, diligentim modum impenfarum ratiocinantes explicarent, ttti
patres samdiarum ad id, quod praparaviffent, feu pauio amplim adjicientes, ,edi-
sicia expedirent. Namqui quadraginta adopus possunt parare, sitdjiciant centum,
habendo Jpem perseiJionis, deletlationibm tenentur. S>ui autem adjeElhne dimi-
dia, aut ampliore fumptuonerantur, amijfajfe, & imptnsa abjeBa,siaBis rebtts
ejr animu, defiHere coguntur. Nec solum id vitium in tdisiciis, fed etiam in mune*
ribm, qu&kmagiBratibm sorogladiatorum scenisque ludorum dantur-, quibm nes
mora, neque expeclatio conceditur, fed necesiitas sinito tempore perficere cogit: uti
funt sedes Jpessaculorum, [a] velorumque indutTtones, & ea omnia, quxfeenicis
C c 2 moribm
a\ Philaudcr. Et siparium velum mimicum(itaenimscribcndumapudDonatum , nonminimum)quodpo-
pulo obssstit, duru fabularumac~tus mutantur. cujus mentio apud Apulejuni lib. I.dcasino, sed metaphori-
ch. Oro te (ait) aulamm tragicura dimoveto, & lipariuru compiicato, & cedo verbis comraunibus. prtf,
dic verbis intelligibilibus, hic accipere posTumus. & vela, quibus ssagrantissimo Sole theatrum, amphithea-
trumvc, forum ctiam, cjuando gladiatoria edebantur spectacula, incegi, intendique apud Plinium, Mar-
tialem, Suetoniumque legimus. Extant Romar in summo amphitheatro VespaGani foraraina, per qu£ tra-
jiciebantur antennar vcla sustinentes, & infra mutuli, quibus ipsa; innitebantur. De theatto vero locuple-
tissimus & assiduus tcstis esse potctit T. Lucrctius Catus, qui lib. iv. cum dixuTet, ruulta de summo ipso ;«■*
culari eoIorem,.inquit:
jEt vulgo saciunt id lutea, rttsaqite velas
Et serruginea, cttm in magrits tenta theatris
Permalosvulgatu, trabesaue, trementiapendent,
Xlamque ibi consejsum caveat suhter & omnem
Scenalem Jpeciem patrum, matrumque, Aeorttmc^ut t
Insiciunt, coguntque suo jluitare cohre.
Et quanto circum mage stmt incltlsa theatri
Moenia , tam magts hdc inttts persusa lepore
Qmnia corriitnt concepta litce ttiei. a\ Phi-
M- VltRUVII PoLLIONIS
ARCHITECTVRA
LJBER T> ECIMVS.
P R JE F A T I O.
> Obili Gr&carum & amph civitate Ephesi lex vetuBa dicittir k
1 majoribm, dura conditione, sedjure ejse non iniquo consiituta.
j Nam t^irchiletlm cum pubiicum opm curandum recij>it,po//ice-
\tur quttntofumptuidfuturumttradita <tsiimatione, magisiratui
\bona ejus obligantur, donec opm sit perseiJum. Eo autem abfe-
luto, cum ad diclum impenfa respondet, decretis & honoribm or-
natur. Itemfi non amplim quam quartainopereconfumitur, ad
nsiimationem eTs adjicienda, & de pubiico pr&siatur ,nequc ulla pcenatenetur. Cum
<vero amplitts quam quartain opere confumitur, ex ejmbonis ad persiciendum pecu-
nia exigitur. Vtinam Dii immortales secijsent, quod ea lex etiam populo Romano,
non modo publicis, fedetiam privatis ddisiciisejfet consiituta: namque nonsinepotna
aralfarentur imperiti, fed qui fummadol/rinarum fubtilitate esfent prudentes,sine
dubitatione prositerentur iZdrchitefturam: neque patres samiliarum inducerentur
adinjtnitas fumptuum prosusiones, & ut ex bonts ejicerentur: ipsique i^srchiteffi,
pcen<e timbre coaBi, diligentim modum impenfarum ratiocinantes explicarent, ttti
patres samdiarum ad id, quod praparaviffent, feu pauio amplim adjicientes, ,edi-
sicia expedirent. Namqui quadraginta adopus possunt parare, sitdjiciant centum,
habendo Jpem perseiJionis, deletlationibm tenentur. S>ui autem adjeElhne dimi-
dia, aut ampliore fumptuonerantur, amijfajfe, & imptnsa abjeBa,siaBis rebtts
ejr animu, defiHere coguntur. Nec solum id vitium in tdisiciis, fed etiam in mune*
ribm, qu&kmagiBratibm sorogladiatorum scenisque ludorum dantur-, quibm nes
mora, neque expeclatio conceditur, fed necesiitas sinito tempore perficere cogit: uti
funt sedes Jpessaculorum, [a] velorumque indutTtones, & ea omnia, quxfeenicis
C c 2 moribm
a\ Philaudcr. Et siparium velum mimicum(itaenimscribcndumapudDonatum , nonminimum)quodpo-
pulo obssstit, duru fabularumac~tus mutantur. cujus mentio apud Apulejuni lib. I.dcasino, sed metaphori-
ch. Oro te (ait) aulamm tragicura dimoveto, & lipariuru compiicato, & cedo verbis comraunibus. prtf,
dic verbis intelligibilibus, hic accipere posTumus. & vela, quibus ssagrantissimo Sole theatrum, amphithea-
trumvc, forum ctiam, cjuando gladiatoria edebantur spectacula, incegi, intendique apud Plinium, Mar-
tialem, Suetoniumque legimus. Extant Romar in summo amphitheatro VespaGani foraraina, per qu£ tra-
jiciebantur antennar vcla sustinentes, & infra mutuli, quibus ipsa; innitebantur. De theatto vero locuple-
tissimus & assiduus tcstis esse potctit T. Lucrctius Catus, qui lib. iv. cum dixuTet, ruulta de summo ipso ;«■*
culari eoIorem,.inquit:
jEt vulgo saciunt id lutea, rttsaqite velas
Et serruginea, cttm in magrits tenta theatris
Permalosvulgatu, trabesaue, trementiapendent,
Xlamque ibi consejsum caveat suhter & omnem
Scenalem Jpeciem patrum, matrumque, Aeorttmc^ut t
Insiciunt, coguntque suo jluitare cohre.
Et quanto circum mage stmt incltlsa theatri
Moenia , tam magts hdc inttts persusa lepore
Qmnia corriitnt concepta litce ttiei. a\ Phi-