DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.23630#0015
STAN BADAŃ
(15 PAN), Jacek Gajewski (UT-HKP w Radomiu) i piszący te słowa4 Szansy takiej nie wykorzystano
przy zakończonych niedawno restauracjach kościoła dominikańskiego51 archikatedry. Nowy
rozdział w badaniach otworzyły spektakularne i przełomowe odkrycia zespołu badawczego
Wisło 1655-1906-2009 - Interdyscyplinarne badania dna rzeki, kierowanego przez dr. Huberta
Kowalskiego (IA UW, MUW), dzięki którym odnaleziono zrabowane przez Szwedów w latach
1655 i 1557 liczne fragmenty kamieniarki architektonicznej Villae Regiae króla Władysława IV
Wazy przy Krakowskim Przedmieściu z lat 30. i 40. XVII w.
W trakcie przygotowywania tej książki przyświecało mi pragnienie przypomnienia wielkiej war-
tości historycznej i artystycznej zabytków rzeźby i kamieniarki warszawskiej czasów dynastii
Wazów i późniejszych królów elekcyjnych. Prezentowaną pracę można zatem traktować jako
próbę przywrócenia Warszawie pierwszorzędnego jej miejsca i roli na mapie nowożytnej rzeźby
kamiennej i marmurowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Książka powstała na bazie długo-
trwałych badań zachowanych fragmentarycznie materiałów archiwalnych i poszukiwań licznych,
uzupełniających się źródeł ikonograficznych, dzięki którym od końca XVI w. dokumentowano
najważniejsze przedsięwzięcia budowlane i artystyczne nowej stolicy sejmowej i miasta rezy-
dencjonalnego. Wybór tak wąskiego i specjalistycznego tematu podyktowały własne zainte-
resowania naukowe oraz dostępny materiał dokumentacyjny, pozwalający na rzetelną analizę
historyczno-matenałową i porównawczą z analogicznymi zabytkami z innych terenów Korony
oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Chciałbym tez w ten sposób podziękować Miastu, które stało się domem i najważniejszym
miejscem dla całej mojej rodziny. Jej piąte pokolenie dorasta tutaj, mogąc cieszyć się całą róż-
norodnością i jaskrawością warszawskiej codzienności.
STAN BADAŃ
W liczących juz blisko sto osiemdziesiąt lat badaniach nad tym tematem skupiano się głów-
nie na analizie typologicznej i formalno-stylistycznej zabytków6, natomiast z wyjątkiem
przełomowej, acz niepozbawionej wielu błędów i częściowo zdezaktualizowanej juz pracy
Hanny Sygietyńskiej i ogólnych uwag Zofii Kossakowskiej-Szanajcy, Anny Gradowskiej oraz
Juliusza A. Chrościckiego i Mariusza Karpowicza7, zagadnienie materiałoznawstwa pozostaje
wciąż poza obszarem zainteresowania historii sztuki. Dzieje się tak, pomimo prowadzonych
od lat 50. XX w. interdyscyplinarnych badań w tej matem, łączących metody petrografii, geologu
historycznej i historii gospodarczej. Tymczasem wiedza o tym, dlaczego w danym czasie okreś-
lony rzeźbiarz lub warsztat kamieniarski użyli (np. w Warszawie czy na Mazowszu) konkretnego
gatunku marmuru, wapienia czy alabastru, jest - poza badaniami źródłowymi i historycznymi
13
(15 PAN), Jacek Gajewski (UT-HKP w Radomiu) i piszący te słowa4 Szansy takiej nie wykorzystano
przy zakończonych niedawno restauracjach kościoła dominikańskiego51 archikatedry. Nowy
rozdział w badaniach otworzyły spektakularne i przełomowe odkrycia zespołu badawczego
Wisło 1655-1906-2009 - Interdyscyplinarne badania dna rzeki, kierowanego przez dr. Huberta
Kowalskiego (IA UW, MUW), dzięki którym odnaleziono zrabowane przez Szwedów w latach
1655 i 1557 liczne fragmenty kamieniarki architektonicznej Villae Regiae króla Władysława IV
Wazy przy Krakowskim Przedmieściu z lat 30. i 40. XVII w.
W trakcie przygotowywania tej książki przyświecało mi pragnienie przypomnienia wielkiej war-
tości historycznej i artystycznej zabytków rzeźby i kamieniarki warszawskiej czasów dynastii
Wazów i późniejszych królów elekcyjnych. Prezentowaną pracę można zatem traktować jako
próbę przywrócenia Warszawie pierwszorzędnego jej miejsca i roli na mapie nowożytnej rzeźby
kamiennej i marmurowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Książka powstała na bazie długo-
trwałych badań zachowanych fragmentarycznie materiałów archiwalnych i poszukiwań licznych,
uzupełniających się źródeł ikonograficznych, dzięki którym od końca XVI w. dokumentowano
najważniejsze przedsięwzięcia budowlane i artystyczne nowej stolicy sejmowej i miasta rezy-
dencjonalnego. Wybór tak wąskiego i specjalistycznego tematu podyktowały własne zainte-
resowania naukowe oraz dostępny materiał dokumentacyjny, pozwalający na rzetelną analizę
historyczno-matenałową i porównawczą z analogicznymi zabytkami z innych terenów Korony
oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Chciałbym tez w ten sposób podziękować Miastu, które stało się domem i najważniejszym
miejscem dla całej mojej rodziny. Jej piąte pokolenie dorasta tutaj, mogąc cieszyć się całą róż-
norodnością i jaskrawością warszawskiej codzienności.
STAN BADAŃ
W liczących juz blisko sto osiemdziesiąt lat badaniach nad tym tematem skupiano się głów-
nie na analizie typologicznej i formalno-stylistycznej zabytków6, natomiast z wyjątkiem
przełomowej, acz niepozbawionej wielu błędów i częściowo zdezaktualizowanej juz pracy
Hanny Sygietyńskiej i ogólnych uwag Zofii Kossakowskiej-Szanajcy, Anny Gradowskiej oraz
Juliusza A. Chrościckiego i Mariusza Karpowicza7, zagadnienie materiałoznawstwa pozostaje
wciąż poza obszarem zainteresowania historii sztuki. Dzieje się tak, pomimo prowadzonych
od lat 50. XX w. interdyscyplinarnych badań w tej matem, łączących metody petrografii, geologu
historycznej i historii gospodarczej. Tymczasem wiedza o tym, dlaczego w danym czasie okreś-
lony rzeźbiarz lub warsztat kamieniarski użyli (np. w Warszawie czy na Mazowszu) konkretnego
gatunku marmuru, wapienia czy alabastru, jest - poza badaniami źródłowymi i historycznymi
13