PODSUMOWANIE
Pińczowie i Chęcinach, Lwowie i Dębniku oraz Gdańsku, Elblągu i Toruniu, od Gniezna, Poznania
i Chełmży na zachodzie - po Wilno, Pozajście, Ołykę i Żółkiew na wschodzie,
Tutaj także, jak w soczewce, skupiły się wszystkie zachodzące naonczas w Europie Środkowej
i Rzeczypospolitej dynamiczne zmiany tradycji i mód stylowych, powiązane z licznymi modyfika-
cjami barwnych zestawień materiałów kamieniarsko-rzeźbiarskich, by od 1. ćwierci XVII w. pro-
mieniować stąd na inne obszary kraju. Dlatego badania nad rzeczonym tematem w Warszawie
mogą obecnie posłużyć jako rodzaj casestudy, poprzedzającego przyszłą sproblematyzowaną
syntezę takich procesów w rzeźbie i kamieniarce na całym terytorium dawnej Rzeczypospolitej.
Monografię taką można byłoby również potraktować jako studium pars pro toto dla innych re-
gionów kraju na Nizu Polskim - historycznego Mazowsza, Podlasia, Kujaw oraz ziem łęczyckiej
i sieradzkiej, na obszarach których, z braku miejscowych złóz i samodzielnych ośrodków miej-
skich lub dworskich, przenikały się w XVI i XVII w. wpływy tych samych centrów kamieniars.ko-
-rzeźbiarskich z centralnej Małopolski, Rusi Koronnej i Prus Królewskich.
W trakcie prac nad prezentowaną książką piszącemu te słowa stale przyświecała myśl o prak-
tycznym wymiarze jej wykorzystania. Zebrane informacje, dotyczące identyfikacji materiałów
w zachowanych lub oczekujących jeszcze na rekonstrukcję dziełach sztuki w świątyniach i pa-
łacach warszawskich, mogą posłużyć gronu varsavianistów i konserwatorów sztuki za solidną
podstawę dalszych badań i prac. Mam nadzieję, ze wzbogacą tez wiedzę dziennikarzy i prze-
wodników warszawskich oraz licznej grupy osób popularyzujących dzieje i kulturę Warszawy
w mediach tradycyjnych i elektronicznych.
Chciałbym w tym miejscu jeszcze raz gorąco podziękować Szanownym Kolegom dr. Hubertowi
Kowalskiemu i Piotrowi J. Jamskiemu za okazane zaufanie, podzielenie się wynikami własnych
badań oraz pomoc w przygotowaniu i pisaniu pracy. Bez Ich najnowszych odkryć archeolo-
gicznych, źródłowych i historyczno-artystycznych obraz sztuki Warszawy tego okresu byłby
z pewnością uboższy i nie zyskałby tak szerokiego europejskiego kontekstu. Przyszłe badania
archiwalne przyniosą zapewne identyfikację grona rzeźbiarzy florenckich i włoskich powią-
zanych z zamówieniem Władysława IV Wazy zrealizowanym w 1637 r. oraz pozwolą ustalić
szczegóły procesu inwestycyjnego oraz tła historycznego i artystycznego rzeźbiarskich zleceń
Jana III Sobieskiego w Amsterdamie i Antwerpii w latach 1681-94. Dzięki nim, pionierskiemu
kolumnowemu pomnikowi Zygmunta III Wazy, Pokojowi Marmurowemu na Zamku Królewskim
oraz pozostałym prestiżowym zamówieniom królewskim i magnackim Warszawa stała się
w ciągu XVII w. jedną z metropolii kulturalno-artystycznych Europy.
160
Pińczowie i Chęcinach, Lwowie i Dębniku oraz Gdańsku, Elblągu i Toruniu, od Gniezna, Poznania
i Chełmży na zachodzie - po Wilno, Pozajście, Ołykę i Żółkiew na wschodzie,
Tutaj także, jak w soczewce, skupiły się wszystkie zachodzące naonczas w Europie Środkowej
i Rzeczypospolitej dynamiczne zmiany tradycji i mód stylowych, powiązane z licznymi modyfika-
cjami barwnych zestawień materiałów kamieniarsko-rzeźbiarskich, by od 1. ćwierci XVII w. pro-
mieniować stąd na inne obszary kraju. Dlatego badania nad rzeczonym tematem w Warszawie
mogą obecnie posłużyć jako rodzaj casestudy, poprzedzającego przyszłą sproblematyzowaną
syntezę takich procesów w rzeźbie i kamieniarce na całym terytorium dawnej Rzeczypospolitej.
Monografię taką można byłoby również potraktować jako studium pars pro toto dla innych re-
gionów kraju na Nizu Polskim - historycznego Mazowsza, Podlasia, Kujaw oraz ziem łęczyckiej
i sieradzkiej, na obszarach których, z braku miejscowych złóz i samodzielnych ośrodków miej-
skich lub dworskich, przenikały się w XVI i XVII w. wpływy tych samych centrów kamieniars.ko-
-rzeźbiarskich z centralnej Małopolski, Rusi Koronnej i Prus Królewskich.
W trakcie prac nad prezentowaną książką piszącemu te słowa stale przyświecała myśl o prak-
tycznym wymiarze jej wykorzystania. Zebrane informacje, dotyczące identyfikacji materiałów
w zachowanych lub oczekujących jeszcze na rekonstrukcję dziełach sztuki w świątyniach i pa-
łacach warszawskich, mogą posłużyć gronu varsavianistów i konserwatorów sztuki za solidną
podstawę dalszych badań i prac. Mam nadzieję, ze wzbogacą tez wiedzę dziennikarzy i prze-
wodników warszawskich oraz licznej grupy osób popularyzujących dzieje i kulturę Warszawy
w mediach tradycyjnych i elektronicznych.
Chciałbym w tym miejscu jeszcze raz gorąco podziękować Szanownym Kolegom dr. Hubertowi
Kowalskiemu i Piotrowi J. Jamskiemu za okazane zaufanie, podzielenie się wynikami własnych
badań oraz pomoc w przygotowaniu i pisaniu pracy. Bez Ich najnowszych odkryć archeolo-
gicznych, źródłowych i historyczno-artystycznych obraz sztuki Warszawy tego okresu byłby
z pewnością uboższy i nie zyskałby tak szerokiego europejskiego kontekstu. Przyszłe badania
archiwalne przyniosą zapewne identyfikację grona rzeźbiarzy florenckich i włoskich powią-
zanych z zamówieniem Władysława IV Wazy zrealizowanym w 1637 r. oraz pozwolą ustalić
szczegóły procesu inwestycyjnego oraz tła historycznego i artystycznego rzeźbiarskich zleceń
Jana III Sobieskiego w Amsterdamie i Antwerpii w latach 1681-94. Dzięki nim, pionierskiemu
kolumnowemu pomnikowi Zygmunta III Wazy, Pokojowi Marmurowemu na Zamku Królewskim
oraz pozostałym prestiżowym zamówieniom królewskim i magnackim Warszawa stała się
w ciągu XVII w. jedną z metropolii kulturalno-artystycznych Europy.
160