DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.14281#0278
268 Άγγελίαι: Ρ')' Λακωνικής, Κνΰήρων, Μεσσήνης. Ζ )· Πνλου. Η')· Κεφαλληνίας.
συμβολών του ΗΪΙΙθΓ και \νίΐ3ΐηον>'ϊί;ζ ώς έξής'
Σοι χάριν ώπα]σ' εγώ τάδε· πρός Κύπριν ού κακόσιτος,
άλλ' ύπέρ ήλι]κίαν βοίλοκοπεΐν δυνατός.
"Ερρωσο! ο> δαϊμον, τίς δ' αν κα'ι θύματα άγων σοι
προ]σπελάσαι θαρρών πάμπαν άγρεϊος εφυς.
.... καντάδας Κρής Πανί και Πριάπω.
"Αλλο άξιόλογον αΰτόθεν εύρημα είναι τεμάχια λογιστικού σχολικού"
άβακος, ομοίου πρός τον έχ Σαλαμίνος γνωστόν.
Κωνσταντίνος Ά. Ρωμαίος.
Ρ')· Λακωνικής, Κν&ήρων, Μεσσήνης.
α). Λακωνικής. "Εξωθεν του χωρίου Άρκασά έν τω δήμω Φάρι-
δος, τιεοι τάς δύο ώρας νοτανατολικώς της Σπάρτης, άνευρέθη έν
κτήαατι Γ. Φραγκή υπό εργατών, άνασκαπτόντων το έδαφος εις μι-
κοόν βάθος πρός συλλογήν λίθων, ανάγλυφο·/ έξ δποκυάνου λίθου του
Ταϋγέτου, 3ψ. 1Ί0, πλ. 0 51, πάχ. 0" 19. Άνωθεν απολήγει εις αέ-
τωμα αετ' άνθεαίου, έν δε τω μέσω περίπου διαιρείται δι" εξέχοντος
κανόνος εις δύο ζοίνας, ων έν έκατέρα εικονίζονται τρεις άνδρι/.αί
μορφαί. ΊΙ προίτη μορφή δεικνύει άνδρας διαχειρίσαντας την έαυ-
τών αρχήν.Έργον Ροψαϊκών χρόνων. Το άνάγλυφον κατετέθη έν τώ
μουσείο) Σπάρτης φέρον έν τώ Εύρετηρίω αριθμόν 2634.
β"). Κνϋ·ήρων. Άνάγλυφον λίθου Λακωνικού, ϋψ.0'61, πλ.0'41,πάχ .
0Ό4 είκονίζον κατά κρόταφον γυμνήν νεανικήν μορφήν Διοσκούρου (; )
βαίνοντος πρός αριστερά και κρατούντος τάς ήνίας ί'ππου. Ό ήρως
φέοει πλουσίαν κόμην άνεχομένην διά ταινίας, στηρίζεται δέ επί τοΰ
αριστερού ποδός, φέρων πρός τά οπίσω τόν δεξιόν ολίγον κεκαμμένον.
Τό πέλμα τού άριστεροΰ ποδός και όλόκληρον τό προ τοΰ ήρωος μέ-
ρος τού ανάγλυφου είνε άποκεκρουμένον, τού δέ ί'ππου σώζεται μόνον
τό πρόσθιον μέρος μετά τών δύο ποδών. "Ανωθεν και κάτωθεν πλαι-
σιούται τό άνάγλυφον διά χυματίων. Λεπτή έργασία της Λακωνικής
τέχνης τού δευτέρου τετάρτου της Κ" π. Χρ. έκατονταετηρίδος. Τό
εύρημα απόκειται νύν έν τώ 'Αθήνησι Μουσείω.
γ ). Μεσσήνης. Εις τό έν Μαυροματίω μουσεϊον εισήχθησαν διά-
φορα μικρού λόγου άξια άρχαϊα, έν οίς μαρμάρινον άγαλμάτιον άκέ-
φαλον και άνευ άκρων καί τίνες έπιγεγραμμέναι στήλαι έπιτύμβιοι
και άλλαι έπιγραφαί.
Φριδερίχος Βερσάκης.
Ζ )' Πύλου.
ΙΙαρζ το χωρίον Τραγάνα 1 ώραν περίπου πρός Α τού φρουοίου
της αρχαίας Πύλου άνέσκαψα Οολωτόν μυκηναϊκόν τάφον Κατά την
οϊκοδομήν ομοιάζει καθ' όλα πρός τους έν Κακοβάτω ΰπά τής Γεοαα-
νικής Σχολής άνασκαφέντας, εϊνε δ'έσκαμμένος έντός χαμηλού λόφου,
επί του όποιου εΤνε φανερός και έτερος όμοιος τάφος μή ανασκαφείς
εισέτι.
Οί τοίχοι σώζονται μέχρι ύψους 3 00, ή δ' είσοδος σώζεται ό'λη.
ΊΙ στέγη ταύτης αποτελείται έκ τριών λίθων μήκ. 2 50, πλ. 1'20
καί πάχ. 0 60 εκάστου. ΊΙ κορυφή τής θόλου έχει καταπέσει. Ό
τάφος είχε συληθή έν πανάρχαια έποχή' τοΰτο τουλάχιστον άποδει-
κνυουσιν άδιατάρακτοι τάφοι νεκρών μετά συνεσταλμένων σκελών έπί
στρο>ματος 100 περίπου ύψηλότερον τής βάσεως τού τάφου, έν ώ ευ-
ρέθησαν τεμάχια αγγείων πάντως ουχί νεώτερα τών γεωμετρικών
χρόνων.
Έπί τής βάσεοις τού τάφου ύπήρχον τρεις ιδιαίτεροι λάκκοι έν τή
περιφέρεια, ων οί δύο είχον νεκρούς καί ολίγα νεοίτερα μυκηναϊκά
άγγεϊα, ό δε τρίτος φαίνεται μάλλον, ό)ς έκ τού σχήματος καί τοΰ
μεγέθους αυτού, νά περιελάμβανε όστοδόχον θήκην ή νεκρόν τεθαα-
μένον έν άγγείω, ου ομως δεν διετηρήθησαν λείψανα. Άξιοσημείωτον
εΐνε πρός τούτοις, ότι πρός τόν τοϊχον τής θόλου αντικρύ τής εισόδου
υπάρχει μικρός βοθρίσκος (διαμ. 0-40), έν ω ήσαν οστά άνθροίπινα
καί τινα ζώου. Έπί τής έπιφανείας τής βάσεως τοΰ τάφου ευρέθησαν
τά τεμάχια τριών μεγάλ,ων αμφορέων μυκηναϊκών άνακτοοικού ρυ-
θμού, ύ>; καί αρκετών άλλων μικρότερων μυκηναϊκών αγγείων, καί
ελάχιστα μηδαμινά κοσμήματα έξ ύαλομάζης καί χρυσοΰ. Λείόανα
μεγίστων πυρών έκ θυσιών ύπήρχον πρό πάντων άνωθεν τών δύο
ιδιαιτέρων λάκκων. Ό δρόμος δεν άνεσκάφη εισέτι.
Κωνσταντίνος Κουρουνιώτης.
Κεφαλληνίας.
Κατά τό θέρος τοΰ 1912 ό φιλέλλην καί φιλάρχαιος "Ολλανδός κ.
"Αδριανός Γούκωπ έζήτησε διά τής Αρχαιολογικής έταιρείας νά
συνεχίσϊ) τάς έν Κεφαλληνία άνασκαφάς έν τόποις ύπ' αυτού ύποδει-
χθεϊσι πρός βεβακυσιν τών έαυτοΰ δοξασιών, αΐτινες άφορώσιν εις τόν
καθορισμόν τής πατρίδος τού 'Οδυσσέως καί εϊς τήν άνακάλυιΐιν τοΰ
ανακτόρου αυτοΰ. Τήν διεύθυνσιν τών ανασκαφών άνέθηκεν έμοί τό
Ύπουργεΐον λήγοντος ΐουνίου. 'Αρξάμενοι δέ τών έργασιών κατά τάς
αρχάς ίουλίου μετά τού καθηγητού καί συμβούλου τής Αρχαιολογικής
εταιρείας κ. 'Αλ. Φιλαδελφέως άνεσκάψαμεν πάσας τάς υπό τοΰ κ.
Γούκωπ υποδειχθείσας θέσεις (πρβ. ΠΑΕ 1912),
Καί ό»ς πρός μεν τήν ύπαρξιν τού ανακτόρου τοΰ Όδυσσέως έν
τοϊς ΰποδειχθεϊσι τόποις αί μέχρι σήμερον τουλάχιστον έρευναι ουδέν
έβεβαίωσαν, έφο')τισαν δ' όμως ίκανώς τήν ϊστορίαν τοΰ πολιτισμού
τής Κεφαλληνίας άπό τών αρχαιοτάτων προϊστορικών χρόνων μέχρι
τών Ρωμαϊκών διά τής άνακαλύψεως σπουδαίων εύρηαάτων άνη-
κοντών εϊς τάς έποχάς ταύτας.
Τά εις ευρήματα αποτελέσματα τών ανασκαφών έν συντόμω μνεία
τών σπουδαιοτάτων είναι τά έξής'
α').'Αποκάλυψις αρχαίου οικοδομήματος έν θέσει «άγίω Μηνά» τών
Μηνιών, πιθανώτατα ναού δωρικοΰ ρυθμού, μετά πολλών θραυσμάτων
αγγείων καί πηλοπλαστικών έργον/. ΊΙ έν αϋτώ έργασία δεν έπερα-
τώθη ένεκα τής άπουσίας τοΰ κτήτορος τής αμπέλου, έν η τό οικο-
δόμημα.
β'). Λιάφορα κτερίσματα έν τάφοις ευρεθέντα, οίον άγγεϊα, ψαλλί-
δες, λύχνοι, κοσμήματα, έν οίς σπουδαιότατα είναι'
1) . Χρυσή Νίκη, έκ φύλλου χρυσού τ.ροσχε'/.ο\λτ\^.ί'/ο\ί έπί έλάσμα-
τος χαλκού, μεγέθους 0Ό3, πιθανώτατα χρησιμοποιουμένη ώς καρφίς.
2) . Σκύφος πήλινος ζωωτός έπιγεγραμμένος τών καλουμένων «ομη-
ρικών» μετ' έκτύπων παραστάσεων έκ τοΰ Τροηκοΰ κύκλου, σπουδαιό-
τατος διά τήν καλήν διατήρησιν καί τό φιλολογικάν διαφέρον τών
παραστάσεων.
γ'). "Κς νομίσματα, ιον έν μικράν άργυροΰν τής πόλεως Κράνη; ίκα-
νώς σπάνιον.
δ'). Άναζάλυψις Μυκηναϊκού λαξευτού σπηλαίου, ου έν τώ έδάφει
ήσαν δέκα λαξευτοί μυκηναϊκοί τάφοι ασύλητοι βάθους μέχρι 1'60, έν
οίς ευρέθησαν πολυάριθμα άγγεϊα διαφόρων σχημάτων τών τελευταίων
Μυκηναϊκών χρόνων, οίον κρατήρες, κύπελλα, προχοί'δες, τυφλό-
στομα άμφορείδια, ύψίποδες κύλικες, έτι δέ αίχμαί δοράτων, κομβία,
ψήφοι όρμων έξ ύαλομάζης κλπ..
Έν τώ σημείω τούτω διεκόπη ή ανασκαφή ένεκα τής έπιστρατεύ-
σεως, καθ' ήν έκλήθην ώς έπίστρατος.
Νικόλαος Κνπαρίοσης,
έφορος τών αρχαιοτήτων.
συμβολών του ΗΪΙΙθΓ και \νίΐ3ΐηον>'ϊί;ζ ώς έξής'
Σοι χάριν ώπα]σ' εγώ τάδε· πρός Κύπριν ού κακόσιτος,
άλλ' ύπέρ ήλι]κίαν βοίλοκοπεΐν δυνατός.
"Ερρωσο! ο> δαϊμον, τίς δ' αν κα'ι θύματα άγων σοι
προ]σπελάσαι θαρρών πάμπαν άγρεϊος εφυς.
.... καντάδας Κρής Πανί και Πριάπω.
"Αλλο άξιόλογον αΰτόθεν εύρημα είναι τεμάχια λογιστικού σχολικού"
άβακος, ομοίου πρός τον έχ Σαλαμίνος γνωστόν.
Κωνσταντίνος Ά. Ρωμαίος.
Ρ')· Λακωνικής, Κν&ήρων, Μεσσήνης.
α). Λακωνικής. "Εξωθεν του χωρίου Άρκασά έν τω δήμω Φάρι-
δος, τιεοι τάς δύο ώρας νοτανατολικώς της Σπάρτης, άνευρέθη έν
κτήαατι Γ. Φραγκή υπό εργατών, άνασκαπτόντων το έδαφος εις μι-
κοόν βάθος πρός συλλογήν λίθων, ανάγλυφο·/ έξ δποκυάνου λίθου του
Ταϋγέτου, 3ψ. 1Ί0, πλ. 0 51, πάχ. 0" 19. Άνωθεν απολήγει εις αέ-
τωμα αετ' άνθεαίου, έν δε τω μέσω περίπου διαιρείται δι" εξέχοντος
κανόνος εις δύο ζοίνας, ων έν έκατέρα εικονίζονται τρεις άνδρι/.αί
μορφαί. ΊΙ προίτη μορφή δεικνύει άνδρας διαχειρίσαντας την έαυ-
τών αρχήν.Έργον Ροψαϊκών χρόνων. Το άνάγλυφον κατετέθη έν τώ
μουσείο) Σπάρτης φέρον έν τώ Εύρετηρίω αριθμόν 2634.
β"). Κνϋ·ήρων. Άνάγλυφον λίθου Λακωνικού, ϋψ.0'61, πλ.0'41,πάχ .
0Ό4 είκονίζον κατά κρόταφον γυμνήν νεανικήν μορφήν Διοσκούρου (; )
βαίνοντος πρός αριστερά και κρατούντος τάς ήνίας ί'ππου. Ό ήρως
φέοει πλουσίαν κόμην άνεχομένην διά ταινίας, στηρίζεται δέ επί τοΰ
αριστερού ποδός, φέρων πρός τά οπίσω τόν δεξιόν ολίγον κεκαμμένον.
Τό πέλμα τού άριστεροΰ ποδός και όλόκληρον τό προ τοΰ ήρωος μέ-
ρος τού ανάγλυφου είνε άποκεκρουμένον, τού δέ ί'ππου σώζεται μόνον
τό πρόσθιον μέρος μετά τών δύο ποδών. "Ανωθεν και κάτωθεν πλαι-
σιούται τό άνάγλυφον διά χυματίων. Λεπτή έργασία της Λακωνικής
τέχνης τού δευτέρου τετάρτου της Κ" π. Χρ. έκατονταετηρίδος. Τό
εύρημα απόκειται νύν έν τώ 'Αθήνησι Μουσείω.
γ ). Μεσσήνης. Εις τό έν Μαυροματίω μουσεϊον εισήχθησαν διά-
φορα μικρού λόγου άξια άρχαϊα, έν οίς μαρμάρινον άγαλμάτιον άκέ-
φαλον και άνευ άκρων καί τίνες έπιγεγραμμέναι στήλαι έπιτύμβιοι
και άλλαι έπιγραφαί.
Φριδερίχος Βερσάκης.
Ζ )' Πύλου.
ΙΙαρζ το χωρίον Τραγάνα 1 ώραν περίπου πρός Α τού φρουοίου
της αρχαίας Πύλου άνέσκαψα Οολωτόν μυκηναϊκόν τάφον Κατά την
οϊκοδομήν ομοιάζει καθ' όλα πρός τους έν Κακοβάτω ΰπά τής Γεοαα-
νικής Σχολής άνασκαφέντας, εϊνε δ'έσκαμμένος έντός χαμηλού λόφου,
επί του όποιου εΤνε φανερός και έτερος όμοιος τάφος μή ανασκαφείς
εισέτι.
Οί τοίχοι σώζονται μέχρι ύψους 3 00, ή δ' είσοδος σώζεται ό'λη.
ΊΙ στέγη ταύτης αποτελείται έκ τριών λίθων μήκ. 2 50, πλ. 1'20
καί πάχ. 0 60 εκάστου. ΊΙ κορυφή τής θόλου έχει καταπέσει. Ό
τάφος είχε συληθή έν πανάρχαια έποχή' τοΰτο τουλάχιστον άποδει-
κνυουσιν άδιατάρακτοι τάφοι νεκρών μετά συνεσταλμένων σκελών έπί
στρο>ματος 100 περίπου ύψηλότερον τής βάσεως τού τάφου, έν ώ ευ-
ρέθησαν τεμάχια αγγείων πάντως ουχί νεώτερα τών γεωμετρικών
χρόνων.
Έπί τής βάσεοις τού τάφου ύπήρχον τρεις ιδιαίτεροι λάκκοι έν τή
περιφέρεια, ων οί δύο είχον νεκρούς καί ολίγα νεοίτερα μυκηναϊκά
άγγεϊα, ό δε τρίτος φαίνεται μάλλον, ό)ς έκ τού σχήματος καί τοΰ
μεγέθους αυτού, νά περιελάμβανε όστοδόχον θήκην ή νεκρόν τεθαα-
μένον έν άγγείω, ου ομως δεν διετηρήθησαν λείψανα. Άξιοσημείωτον
εΐνε πρός τούτοις, ότι πρός τόν τοϊχον τής θόλου αντικρύ τής εισόδου
υπάρχει μικρός βοθρίσκος (διαμ. 0-40), έν ω ήσαν οστά άνθροίπινα
καί τινα ζώου. Έπί τής έπιφανείας τής βάσεως τοΰ τάφου ευρέθησαν
τά τεμάχια τριών μεγάλ,ων αμφορέων μυκηναϊκών άνακτοοικού ρυ-
θμού, ύ>; καί αρκετών άλλων μικρότερων μυκηναϊκών αγγείων, καί
ελάχιστα μηδαμινά κοσμήματα έξ ύαλομάζης καί χρυσοΰ. Λείόανα
μεγίστων πυρών έκ θυσιών ύπήρχον πρό πάντων άνωθεν τών δύο
ιδιαιτέρων λάκκων. Ό δρόμος δεν άνεσκάφη εισέτι.
Κωνσταντίνος Κουρουνιώτης.
Κεφαλληνίας.
Κατά τό θέρος τοΰ 1912 ό φιλέλλην καί φιλάρχαιος "Ολλανδός κ.
"Αδριανός Γούκωπ έζήτησε διά τής Αρχαιολογικής έταιρείας νά
συνεχίσϊ) τάς έν Κεφαλληνία άνασκαφάς έν τόποις ύπ' αυτού ύποδει-
χθεϊσι πρός βεβακυσιν τών έαυτοΰ δοξασιών, αΐτινες άφορώσιν εις τόν
καθορισμόν τής πατρίδος τού 'Οδυσσέως καί εϊς τήν άνακάλυιΐιν τοΰ
ανακτόρου αυτοΰ. Τήν διεύθυνσιν τών ανασκαφών άνέθηκεν έμοί τό
Ύπουργεΐον λήγοντος ΐουνίου. 'Αρξάμενοι δέ τών έργασιών κατά τάς
αρχάς ίουλίου μετά τού καθηγητού καί συμβούλου τής Αρχαιολογικής
εταιρείας κ. 'Αλ. Φιλαδελφέως άνεσκάψαμεν πάσας τάς υπό τοΰ κ.
Γούκωπ υποδειχθείσας θέσεις (πρβ. ΠΑΕ 1912),
Καί ό»ς πρός μεν τήν ύπαρξιν τού ανακτόρου τοΰ Όδυσσέως έν
τοϊς ΰποδειχθεϊσι τόποις αί μέχρι σήμερον τουλάχιστον έρευναι ουδέν
έβεβαίωσαν, έφο')τισαν δ' όμως ίκανώς τήν ϊστορίαν τοΰ πολιτισμού
τής Κεφαλληνίας άπό τών αρχαιοτάτων προϊστορικών χρόνων μέχρι
τών Ρωμαϊκών διά τής άνακαλύψεως σπουδαίων εύρηαάτων άνη-
κοντών εϊς τάς έποχάς ταύτας.
Τά εις ευρήματα αποτελέσματα τών ανασκαφών έν συντόμω μνεία
τών σπουδαιοτάτων είναι τά έξής'
α').'Αποκάλυψις αρχαίου οικοδομήματος έν θέσει «άγίω Μηνά» τών
Μηνιών, πιθανώτατα ναού δωρικοΰ ρυθμού, μετά πολλών θραυσμάτων
αγγείων καί πηλοπλαστικών έργον/. ΊΙ έν αϋτώ έργασία δεν έπερα-
τώθη ένεκα τής άπουσίας τοΰ κτήτορος τής αμπέλου, έν η τό οικο-
δόμημα.
β'). Λιάφορα κτερίσματα έν τάφοις ευρεθέντα, οίον άγγεϊα, ψαλλί-
δες, λύχνοι, κοσμήματα, έν οίς σπουδαιότατα είναι'
1) . Χρυσή Νίκη, έκ φύλλου χρυσού τ.ροσχε'/.ο\λτ\^.ί'/ο\ί έπί έλάσμα-
τος χαλκού, μεγέθους 0Ό3, πιθανώτατα χρησιμοποιουμένη ώς καρφίς.
2) . Σκύφος πήλινος ζωωτός έπιγεγραμμένος τών καλουμένων «ομη-
ρικών» μετ' έκτύπων παραστάσεων έκ τοΰ Τροηκοΰ κύκλου, σπουδαιό-
τατος διά τήν καλήν διατήρησιν καί τό φιλολογικάν διαφέρον τών
παραστάσεων.
γ'). "Κς νομίσματα, ιον έν μικράν άργυροΰν τής πόλεως Κράνη; ίκα-
νώς σπάνιον.
δ'). Άναζάλυψις Μυκηναϊκού λαξευτού σπηλαίου, ου έν τώ έδάφει
ήσαν δέκα λαξευτοί μυκηναϊκοί τάφοι ασύλητοι βάθους μέχρι 1'60, έν
οίς ευρέθησαν πολυάριθμα άγγεϊα διαφόρων σχημάτων τών τελευταίων
Μυκηναϊκών χρόνων, οίον κρατήρες, κύπελλα, προχοί'δες, τυφλό-
στομα άμφορείδια, ύψίποδες κύλικες, έτι δέ αίχμαί δοράτων, κομβία,
ψήφοι όρμων έξ ύαλομάζης κλπ..
Έν τώ σημείω τούτω διεκόπη ή ανασκαφή ένεκα τής έπιστρατεύ-
σεως, καθ' ήν έκλήθην ώς έπίστρατος.
Νικόλαος Κνπαρίοσης,
έφορος τών αρχαιοτήτων.