DOI Artikel:
Rōmaios, Kōnstantinos Ath.: Ta esōterika kionokrana tou naou tōn Bassōn
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14282#0073
66 Τά εσωτερικά κιονόκρανα τον ναον των Βασοών νπο Κ. Ρωμαίου.
ΑΕ 1914
μεν έπί της αύτής εικόνος δια τήν προς τά δεξιά
φθοράν και τήν πρόοψιν του κιονοκράνου και τήν
πλαγίαν αύτου όψιν 1.
Ή προς τά αριστερά πλαγία πλευρά είναι εντε-
λώς κατεστραμμένη, ή δέ προς τά δεξιά διατηρεί
έκτος των έπι της εικόνος φαινομένων μορφών και
το διά κατακόρυφου έπιπέδου όριζόμενον πέρας
αυτών. Ούτως ό έ/ΐνος έ'χει έκεϊ μήκος 0 11, ένώ
ό της εμπρόσθιας όψεως 0'21. ΤοΟτο έναργώς ση-
μαίνει οτι κατά τά δύο έκατέρωθεν πλάγια έπανε-
λαμβάνετο το ήμισυ μόνον τή: έμπροσθίας όψεως.
Λόγος σπουδαίος, ώστε άπο τοΰδε άνενδοιάστως
νά τοποθετήσωμεν το κιονόκρανον έπί τίνος εκ τών
παραστάδων. "Επειτα το μέγιστον μήκος έμπρο-
σθεν είναι 0"872, ό'πως ακριβώς και έπί τών άλ-
λων κιονοκράνων. Μετά ταϋτα αί ύπάρχουσαι δια-
φοραί πρέπει άλλως νά έξηγηθώσιν.
Έν πρώτοις ε/ομεν τήν διαφοράν του υλικού.
1 Μεταξύ τών μικρών ελλείψεων του σχεδίου πρέπει νά σημειωθη
ή έπί της προόψεως ασαφής παράστασις του ονομασθέντος σχοινιού.
Τούτο, ώς φαίνεται έκ της πλαγίας όψεως, είναι ήμικυλινδρικόν και
χωρίζεται εμφανώς από του πέρατος του έχίνου.
2 Από τοϋ μήκους τούτου πρέπει βεβαίως νά άφαιρεθή κόίτι, διότι
τό κιονόκρανον έμετρήθη έπ! τη υποθέσει οτι ή έμπροσθία ό'ψις ευρί-
σκεται έπί του αύτοϋ έπιπέδου. Τοΰτο ΰπετέθη κατ' ανάγκην, διότι ή
κακή διατήρησις δεν έπιτρέπει τόν ΰπολογισμόν της πρός τά έξω καμ-
πυλώσεως τών περάτων. Άλλ' άφ' ετέρου πρέπει νά προστεθώ πάλιν
κατι διά τήν σμίκρυνσιν τοΰ λίθου τήν έπελθοΰσαν έκ της φθοοας.
Πάντα τά άλλα κιονόκρανα, Ό κέραμος τής στέγης
καί τινα φατνώματα είναι ώς γνωστόν είργασμένα
έκ του" λίαν έν Πελοποννήσω διαδεδομένου μαρμά-
ρου τής Τεγέας. Λίθινον ΐωνικον -/ιονόκρανον ύπό
ούδενός μνημονεύεται.*Αν καί πιστεύω, ότι εις τήν
θέσιν, έν ή εύρον τό κιονόκρανον μικρόν ύπό τό
έδαφος, είχε συλλεχθή ύπό τίνος έκ τών ερευνη-
τών, ό'στις ούόέν περί τούτου έδημοσίευσεν. Εΰ-
κολον δέ είναι νά έξηγηθή τό διάφορον ύλικόν.
Πιθανώτατα μετά τήν συντέλεσιν του κτιρίου πα-
θόντος τινός έκ τών μαρμάρινων βλάβην άνεπα-
νόρθωτον επεχείρησαν τήν άντικατάστασιν διά τοΰ
πλησίον του ναού τεμνομένου ώραίου ασβεστόλιθου
αντί του δυσμετακομίστου μαρμάρου. Εις τό αύτό
συμπέρασμα θά καταλήξωμεν εξετάζοντες καί τάς
άλλας διαφοράς.
Τό ό'λον ΰψος τοΟ κιονόκρανου συμπεπληρωμέ-
νον κάαω συμφώνως πρός τήν έφαπτομένην του
κατωτάτου σημείου τής ελικος είναι 0'43 απέ-
ναντι 0-469, όπως εμέτρησεν ό ΗβΙΙθγ ή 0465
ώς φαίνεται έπί τών παραστάδων. Ή διαφορά
είναι βεβαίως αισθητή.Άλλ' εάν λάβωμεν ύπ οψιν
ότι ή άνω επιφάνεια έφθάρη πολύ καί ότι καί κατά
0-02 είναι δυνατόν νά είναι νΟν ταπεινοτέρα τής
αρχικής, πράγμα ουχί θαυμαστόν διά τόν γνωρί-
ζοντα το λίαν εύθρυπτον του ασβεστόλιθου τών
ΑΕ 1914
μεν έπί της αύτής εικόνος δια τήν προς τά δεξιά
φθοράν και τήν πρόοψιν του κιονοκράνου και τήν
πλαγίαν αύτου όψιν 1.
Ή προς τά αριστερά πλαγία πλευρά είναι εντε-
λώς κατεστραμμένη, ή δέ προς τά δεξιά διατηρεί
έκτος των έπι της εικόνος φαινομένων μορφών και
το διά κατακόρυφου έπιπέδου όριζόμενον πέρας
αυτών. Ούτως ό έ/ΐνος έ'χει έκεϊ μήκος 0 11, ένώ
ό της εμπρόσθιας όψεως 0'21. ΤοΟτο έναργώς ση-
μαίνει οτι κατά τά δύο έκατέρωθεν πλάγια έπανε-
λαμβάνετο το ήμισυ μόνον τή: έμπροσθίας όψεως.
Λόγος σπουδαίος, ώστε άπο τοΰδε άνενδοιάστως
νά τοποθετήσωμεν το κιονόκρανον έπί τίνος εκ τών
παραστάδων. "Επειτα το μέγιστον μήκος έμπρο-
σθεν είναι 0"872, ό'πως ακριβώς και έπί τών άλ-
λων κιονοκράνων. Μετά ταϋτα αί ύπάρχουσαι δια-
φοραί πρέπει άλλως νά έξηγηθώσιν.
Έν πρώτοις ε/ομεν τήν διαφοράν του υλικού.
1 Μεταξύ τών μικρών ελλείψεων του σχεδίου πρέπει νά σημειωθη
ή έπί της προόψεως ασαφής παράστασις του ονομασθέντος σχοινιού.
Τούτο, ώς φαίνεται έκ της πλαγίας όψεως, είναι ήμικυλινδρικόν και
χωρίζεται εμφανώς από του πέρατος του έχίνου.
2 Από τοϋ μήκους τούτου πρέπει βεβαίως νά άφαιρεθή κόίτι, διότι
τό κιονόκρανον έμετρήθη έπ! τη υποθέσει οτι ή έμπροσθία ό'ψις ευρί-
σκεται έπί του αύτοϋ έπιπέδου. Τοΰτο ΰπετέθη κατ' ανάγκην, διότι ή
κακή διατήρησις δεν έπιτρέπει τόν ΰπολογισμόν της πρός τά έξω καμ-
πυλώσεως τών περάτων. Άλλ' άφ' ετέρου πρέπει νά προστεθώ πάλιν
κατι διά τήν σμίκρυνσιν τοΰ λίθου τήν έπελθοΰσαν έκ της φθοοας.
Πάντα τά άλλα κιονόκρανα, Ό κέραμος τής στέγης
καί τινα φατνώματα είναι ώς γνωστόν είργασμένα
έκ του" λίαν έν Πελοποννήσω διαδεδομένου μαρμά-
ρου τής Τεγέας. Λίθινον ΐωνικον -/ιονόκρανον ύπό
ούδενός μνημονεύεται.*Αν καί πιστεύω, ότι εις τήν
θέσιν, έν ή εύρον τό κιονόκρανον μικρόν ύπό τό
έδαφος, είχε συλλεχθή ύπό τίνος έκ τών ερευνη-
τών, ό'στις ούόέν περί τούτου έδημοσίευσεν. Εΰ-
κολον δέ είναι νά έξηγηθή τό διάφορον ύλικόν.
Πιθανώτατα μετά τήν συντέλεσιν του κτιρίου πα-
θόντος τινός έκ τών μαρμάρινων βλάβην άνεπα-
νόρθωτον επεχείρησαν τήν άντικατάστασιν διά τοΰ
πλησίον του ναού τεμνομένου ώραίου ασβεστόλιθου
αντί του δυσμετακομίστου μαρμάρου. Εις τό αύτό
συμπέρασμα θά καταλήξωμεν εξετάζοντες καί τάς
άλλας διαφοράς.
Τό ό'λον ΰψος τοΟ κιονόκρανου συμπεπληρωμέ-
νον κάαω συμφώνως πρός τήν έφαπτομένην του
κατωτάτου σημείου τής ελικος είναι 0'43 απέ-
ναντι 0-469, όπως εμέτρησεν ό ΗβΙΙθγ ή 0465
ώς φαίνεται έπί τών παραστάδων. Ή διαφορά
είναι βεβαίως αισθητή.Άλλ' εάν λάβωμεν ύπ οψιν
ότι ή άνω επιφάνεια έφθάρη πολύ καί ότι καί κατά
0-02 είναι δυνατόν νά είναι νΟν ταπεινοτέρα τής
αρχικής, πράγμα ουχί θαυμαστόν διά τόν γνωρί-
ζοντα το λίαν εύθρυπτον του ασβεστόλιθου τών