Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]: Archaiologikē ephēmeris: periodikon tēs en Athēnais Archaiologikēs Hetaireias (1917)

αε 1917

11, 7). Έν Αθήναις δ' έκ της έπο/η; τών προσ- εκ τοΰ ήρωϊκοΰ κύκλου υίών τοΰ ΆσκληπιοΟ

«αποποιήσεων αναφέρονται ώς υίοϊ τοΰ ΆσκληπιοΟ Ποδαλείριος είναι ήδη γνωστό; ήμϊν έκ λαμπρών

ό ιατρός της έλονοσίας Ίανίσκος και ό κατά πά- αγαλμάτων της κλασσικής έπο/ής του Ε' αιώνος

σης ασθενείας προσβοηθών άλεςίκακος θεός 'Αλεζή- πΧ. ώς και έν παιδική ήλικία εικονιζόμενος και δή

νωρ (Σχόλια Άριστου. Πλούτ. 701). ύπο τον πασίγνωστον τύπον τοΰ άπακανϋίζοντος

Του Δ -Χ αιώνος άττικουργές άνάγλυφον τοΰ ή άπακαν&ιζομένου, ήτοι τοΟ οι άπακανθισμοΰ

Ε. Μουσείου (άρ. 1387), έκ Κύθνου εικονίζει τον θεραπεύοντας άλλων ή καϊ έαυτοΰ του; πόδας κα'ι

άρ/αιότατον ίατρόν ήρωα τών Αθηναίων "Αμννον διά τούτο όντος ποδών άλεωρής (Σβορώνου ΕΑΜ

ή κα'ι έγνώριόν τίνα νησιώτην θεον ίατρόν, οεχό- σ. 178). Οτι ο ήοη περί τά μέσα του Ε αιώνος

μενον τήν έπίσκεψιν τοΰ θεοΟ της Επιδαύρου, συν- εμφανιζόμενος τύπος ούτος τοΰ αύτουΐαχανΰιζομέ-

οδευομένου υπό τεσσάρων ό'λως γυμνών και εφήβων νου (ΚθίηβοΗ 1, 404, 17()'^, έν Ρώμη. 143, 6,

ήδη υίών αύτοΰ (Σβορώνου ΑΕΜ σ. 331, πίνας έν Φλωρεντία, 144, 1, 2, 4) ή άπαχαν&ίζοντος

XXXIX, 4, άριθ. 1387). ΤοΟ Ε'και Δ'βμω; αϊώ- άλλους παιδιού (ΒΜΟ&1. ΟοπηΙΙι ρ. 110, 57 ρΐ.

νος ανάγλυφα, τά προερχόμενα ές αυτής ταύτης της XXIX, 11 νομίσματα Αμ3ρακιωτών του δευτε-

Έπιδαύοου (Σβορώνου ΑΕΜ σ. 423 πίν. Ι,ΧΙΧ) ρου ήμίσεος τοΰ Ε' πΧ αιώνος και ΒΜΟβΙ. ΙΙβΙν

και τών συγγενικών Ασκληπιείων, τοΰ τών Αθη- σ. 184 είκ. 182 νεώτερα τούτων νομίσματα

νών 1, ήτοι τοΰ τής πελοποννησιακής θυρέας 2. ώ- του- Τάραντος) δεν είναι, ώς κοινώς νομίζεται,

και τοΰ τών Πατρών », είκονίζουσι τον 'Ασκλη- ρωπογράφημα τι. θνητός τις δηλαοή νεανίσκος δρο-

πιόν συνοδευόμενον υπό μόνου τοΰ ενός 4 ή το πολυ μεύς τυχών τοΰ άθλου παρ' όλην τήν τυχαίως έμ-

καί τών δύο έκ τοΰ ήρωικοΰ κύκλου υίών αύτοΰ παγεϊσαν εις τον πόδα αύτοΰ άκανθαν (Β&Ι1Π1&8Γ-

Μα'/άονος και Ποδαλειρίου, είκονιζομένων ώς έφή- Ιθπ, Ώ\β ΗβΠβηίκίΊιβ Καΐΐιπ* ο. 272), αλλά μικρό;

3ων ήδη, τοΰτο δέ, ώς προς τήν Έπίδαυρον, προ- τις θείος ιατρός τοΰ ήρωϊκοΰ κύκλου, μαρτυρεΐται

φανώς διότι οί Τελεσφόρος και Ακεσις δέν είχον έκ τοΟ ύπ' αύτοΟ άπακανθιζομένου μν&ολογιχον και

ακόμη προσωποποιηθή έν Έπιδαύρω. Ότι τά δύο ανυπάρκτου έν τω καθημερινώ βίω Πήγασου τών

παιδία τοΰ ές Επιδαύρου ύπο έζέτασιν συμπλε- νομισμάτων τής Κορίνθου κα'ι τοΰ ίππου τού

γματος τών ρωμαϊκών χρόνων, τά δυστυ/ώς ουδέν έπωνύμου μυθολογικού ήρωος τής πόλεως Τάραν-

σύμβολον ειδικής εκάστου αναγνωρίσεως φέροντα τος. Περιέχων δ έν έαυτώ ό τύπος ούτος τοΰ άπ-

ή διασώσαντα, δύνανται νά είναι οί δύο έκ τοΰ ήρωϊ- ακανθιζομένου, όσον ούδε'ις άλλος, τήν έ'ννοιαν τής

κοΰ κύκλου και τών ανάγλυφων τοΰ Κ κα'ι Δ' αϊώ- αύτοΰεραπείας ήτο ουσικόν νά οίκειοποιηΟή εύθύς

νος μόνοι γνωστοί υίοί τοΰ ΑσκληπιοΟ Ποδαλείριος κατόπιν ύπο τών υ.α/.ράν τών πόλεοιν βιούντων

και Μα/άων, Οποθέτω ένεκα τοΰ γεγονότος, ότι ποιμένων τών ερήμων ανθρώπων καϊ μάλιστα

είναι άδύνατον νά πρόκειται περ'ι τοΰ έκ τοΰ με- ίατοών όοέων τής Ελλάδος προσαρμοσθείς ώς σύμ-

ταγενεστέρου κύκλου Τελεσφόρου, άφ' ού ούτος βολον τής ιατρικής αύτοθεραπείας εις τον παρ' αύ-

ούδέποτε εικονίζεται γυμνός, άλλά πάντοτε και χοΐς λατρίυόμενον Πανίσκον ή και αϋτον τον Πάνα

σταθερώτατα μετά πελώριας κάπας, άπό κορυφής ή .Σατυρον. Δια τοΰτο έ'/ομεν εικόνας Πανίσκου

μέχρι; άκρων τών ποδών καλυπτούσης αυτόν, το (ΚβϊηβοΗ II, 144, 'ά) ή Πάνος (ΑγοΙι. Αιιζ. 1896

περίγραμμα δέ τής ιατρικής σικύας, ήν ό Τελεσφό- α. 148—ΚοδοΗβΓ ΜγΐΗ. Γ;βχ. 8. ν. Ρβη σ. 1448)

ρος προσωποιεϊ, άπομιμουμένης ·, ό ο έτερος τών αύταπακανίϊιζομένων, προς δέ εικόνας Πανίσκου

(ΗΪγΙ, ΒίΙάθΓΐ) 2 Τ&ί XX, 9) ή Πανός (ΚβίπΗοΗ

1 Σβορώνου ΑΚΜ -ίν. XXXV, 1372, XI,, 1362 — ΧΕ,νΐΙ, 1,412,1742.111,39,1) όρεσίβιον Σάτυρον άπα-

1370. κανΟιζόντων ή και ύπ' αύτοΰ άπακανθιζοαένων
-» Άο. 1402 Σβορώνου ΕΑΜ α. 351, πίν. XXXV 4. . . . _ ,!Γ

:ί ΗοΙΙδηάβΓ, ϊ. ά. ,. 105 «χ. 44. (ΚοΜίθΓ, Μγ«1. Ι.ΘΧ. η. V. Ρβη σ. 1 44 /. Ο ύπο

4 ϋβορώ»ο« Ι. ά. πίν. XXXVII, 1364 >-.αί πίν. χχχΐχ χοΰ μικοοΰ θεού Ερωτος άπα/.ανΟιζόμενος Πάν

1144 α *\ «· , ι ι < <

, „ , , „ συυ.ρολΐι.ει αλλην εοωτικην και ουνι ίατρικήν

;> Σρορώνας Εν Αγγέλου Βλί/ου. Πεντηκονταντηρις Αθήναι 11 ,

1903. α. 15-19. έ'ννοιαν θεραπείας!). Ομοίως τήν έν ταϊς παλαί-