DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0824
318 -VIjssis Aldrouahdi
E
DE LAPIDESCENTIBVS.
Cap.LXII.
LAPIDESCENTIVM RATIO.'
jj| T finem historia;lapidum opaeorum imponamtts, nonnulla etiam d«_3
* lapidescentibuscxponcrc decrcuimusi quoniam circa hanc materiam
. qua:stionesdua;insignesbreuitersuncagicanda? Primaipeciat admo-
, dum, quo varia, in terrarum orbe creata, alteriusnatura: a lapide, tra-
* elu temporis,in naturam lapideam transmu tari posslnt. Altcra pertinet F
ad illaostrcacca,tefiacea,&conchi!ia,qua?invarijsmontibus saxea
obsernantur:nimirum an illicgenita,an vero" aliunde illuc rranslatafuerint.
Quoad primum, Sencca censuit plura in aquas proiecTa lapidcam substantiamadi-'
Lib.i. rtar. pisci 3 quoniam eorum corporibus paulatim Jimus circumfundatur, & adeo aliinaturj
anxsi. csp. vcreseo comprehensafacile in Japidem durcscat. Vitruuiusid eucnire opinatus est,
20. qnoniam succus lapidescens aquaSjquibus permixrusest,ad instarcoaguIi,spisietj
Lib.w.Ar itauta-stusSoIisilJosiacilecogac^&inlapidcindurec. GeorgiusAgiicoJa hunc effe,
s^rsi-.r.j.clumrefert.insuccumjquiexcommilTnriSjcVvenisspehmcarum dimanat,qui ante.
Lik 2. de quamcadat, paulatim in Japidesdensatur.Quinimorcs illasomnesconucrti in lapides
nnt.fibnr. asieruit ,qua;huiusmodi succumlapidescentemcombiberint. Hieronymus Cardanus
Lib.2. afcscriprumreliquitjVel a?stupcrcoqucnre, ve]cogente,&solidanregelu,aquassolide-
Jiibiil. scerc;additqueacollisione ssu&uumspumam gcnerari ,qua?salsugine,&frigiditare__j
ialsuginis vicem suucunte, vnacumtenuiori arcna spisscscerc, & natucam saxean__
aequirerc_^. (^
Failoppius no(lra;a;ratis vir cgregius causam precipuam huiusasfc&us asiignat suc-
jn lib. de co,nempe humoricuidamelaborato coc~to ex materia Japidea genito , aquisquepcr-
sissil- mixto,quisiaqua;fueritdiIigcntermixtus,rem,quampcnetrat,duratinlapidcra_j.
Sin fuerircum aqua confusus, rem corcice cancitm saxeo obducit. Huncautcmsuccum,
AuthortripJicemesse statuit: vnum impurumj&alterumpurum^&limpidumjqui sic-
caexhalationemsicomprehcndcrit,intransaliquodcorpus,iIJudinnobiJemlnpidem,
vel gemmam transmutat. Tertium atTerir esse iJlum succum, qui a nonnuliis plantis ma-
rinisappetitur. Tandemsuccumimpuruminquacumquc tcrragenerari prodidit,&
proptereaobseruamusscminalapideain Jitbospermate,&aiijs plantis pioduci,cum
vbiq,terrarumtalis succusimpurusreperiatur. Matthiolusnon valderecedensareci-
tatisopinionibus,causamhuius transmutationisdiuulgat elTelututn,cui plus tenacis
terra?,quamaqua:videcurrnesie: Hisaddit ramentasaxprum,qua?ab aquis ssuenti-
busabraduncur,quorumsuccusihgredLenscorporumcauitaccs,ibiqiquic(ccns,can-
quamlapisduracur. Quamobrem Pccrus Penna, & MaccheusLobclliusamnes, &ri- ^
uulosmcmorant ,in quibus pal< Jignei iinmcrii, menstruo sp.itio , Japidescant, pristi-
t b 1 j'!L_,namcaracnfOI'm:Lm^&'uperficicmrecinences, Vnde Albcnus Magnus, & ipseaquas
" esteincausalapidescen[iumasiirmauir,dumligna inillisdiu morantia saxeam natu-
ramacquiuisicobseruauerit. Quinimo pronunciauit etiam aquaspluuias in tnontibus
Pyrcneis,iuxtaquasdammontiumpartes,duritiemIapideamadipisci.
Theophrastus Paracelsus mucum quemdam inTorrcntibusadiwrere saxis asscuera-
uit,qui tandem cj2nsariis,in lapidcm transmutatur. Alibi vero idemAuthor moni-
mcntis mandauit hanclapideamcoagulationem, virtutespiritus salis, iieri:cumali-
quandoobscruaceJiceattxliquoresaliomarisj&exiliiusspumacumtenuisiimis sor-
, dibusmultaagglutinatain lapides concrescete. Hinc Auiccmias,refercnte Alberto
Magno, pronunciauit AnimantiaquandoquetotainlapideSj&pr^sertimsalsostrans-
ibrmari; nam iicuti terram ,& aqnam, ir,r & Animantcs matcriamlapidumeiTc vosuit;
quffduminlocisvirtutemsaxificamposijdentibus versanrur, tuncfacilcinlapidesco-