DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.4899#0114
ια'—3) 'Ιστορία τής Δημητριάδος προοηρμοσμένη προς τα περιοωθέντα μνημεία
107
τά πλείστα τώλ' σωζόμενων ψηφισμάτων των Δημητριέων
καΐ Μαγνητών και πολλαι άλλαι έπιγραφαί *• ύπάρχουσι δ'
έτι έπ' αύτοΰ και επί των εκεί οικιών πολυάριθμοι αρχι-
τεκτονικοί λίθοι Ελληνικών χρόνων οικοδομημάτων, δη-
λούντες δτι οΰ μόνον άναλώμασι της Δημητριάδος έκτίσ-
θησαν ταύτα, άλλ' ότι άφηρέθησαν εν πρωΐμοις χρόνοις,
καθ' ους ύπηρχον ετι έν τω έμφανεΐ σπουδαία ερείπια των
ναών και άλλων κτισμάτων της αρχαίας πόλεως" ίσως
λοιπόν ό Προκόπιος, θεωρών τον λόφον τοΰτον, ολίγον
άφιστάμενον της Βορείου ακτής της Δημητριάδος (πρβ.
εικ. 114 το Ι), έν η εΐχε τότε συσταλή ή πόλις, ως αποτε-
λούντα έπέκτασίν τίνα, ή έξωτερικήν άκρόπολιν αυτής, και
μη έ'χων άλλο δηλωτικόν ή πολυθρύ?α]τον ιστορικόν δνομα
ών δε καΐ άλλως επιπόλαιος και ίκανώς άμαθης, άφ' οΰ
τον γνωριμώτατον Πηνειόν αναγράφει πηγάζοντα εκ τοΰ
Πηλίου, ώνόμασεν αυτόν Δημητριάδα• δεν θα ήξιοΰμεν
βεβαίως έν τοπογραφικοΐς ζητήμασι μείζονα άκρίβειαν παρά
τοΰ Προκοπίου, μεμακρυσμένην των γνώσεων και της δια-
νοητικότητος αύτοΰ- [ΐεταγενέστεροι δμ.ως αύτοΰ συγγραφείς
και χρονογράφοι άναφέρουσιν άκριόέστερον αύτοΰ ως Δημη-
τριάδα την αληθή πόλιν, νοοΰντες αυτήν άνευ τοΰ Κάστρου
τούτου πιθανώς 8.
Οΰτω βεθαίως νοεί ύ Ιεροκλής τήν Δημητριάδα, κατά
την Ρ' μ. Χρ. εκατονταετηρίδα και μετέπειτα αναφερομέ-
νη ν, ως άνήκουσαν τη επαρχία Θεσσαλίας και μετ' αυτής
τω δευτέρω θέματι τοΰ κράτους, ήτοι τω Μακεδόνικα»4.
Κατά τους αυτούς χρόνους λέγει ό Προκόπιος ότι ή Θεσ-
σαλία έλεηλατήθη ύπό τών Ουννων5, αν περιελαμβάνετο
μετ' αυτής ή Λημητριάς, είναι άγνωστον, δύναται όμως νά
θεωρηθη πιθανόν. Έκ ταύτης ϊσως, καΐ τής βεβαίας ύπό
τών Σαρακηνών τω 902 μ. Χρ. γενομένης οίκτράς λεηλα-
σίας τών πέριξ τής πόλεως';, παρεκινήθησαν οι κάτοικοι εις
μετοικεσίαν κατ' ολίγον προς τάς υπερκείμενος κλιτΰς τοΰ
Πηλίου, κτίζοντες έκτοτε έπι ασφαλέστερου άπό τών πειρα-
τών και τών επιδρομέων εδάφους τά νϋν σωζόμενα γραφικό-
τατα χωρία τοΰ Πηλίου, καλούμενα κοινώς «είκοσιτέσσαρα
χωριά τοΰ Βόλου», ή απλώς «τά Εικοσιτέσσερα» {είκών 91*
95• 97- 101• 104• 114• 116).
Άλλ' ή Δημητριάς ούδ' έ'κτοτε ήρημώθη• ότι τουναν-
τίον διετέλει ούσα αρκούντως πολυάνθρωπος, αποδεικνύει
σημείωμα τοΰ "Αραβος γεωγράφου Έόρισή \ άναγράφοντος
') Βλ. ΚθΓΠ έν ΙΟ IX- σελ. 233 και Πρακτικά 1908 σελ. 221
και 1910 σελ. 171-172 και 1912 σελ. 158-159.
-') Περί της μεταφοράς αυτών δια φορτηγίδων αμαξών ή σχε-
δίων βλ. Πρακτικά 1912 σελ. 160.
?') Το μεσοαωνικόν δνομ« τοΰ «Κάστρου» τοΰ Βόλου δύναται
νά έςακριβωθή δι' εύρυτέρας έρεννης τών χρονογράφων το δτι έκα-
λεΐτό ποτέ ΜικραΊ Φεραί, ως ηκασα έν Θεσοαλ. Μνημ. Ι σελ. 6 και
69, θεωρώ άπίθανον διότι οΰτω θά ωνομάσθη μάλλον το παρά τον νΰν
Βελεστΐνον χωρίον "Αγιος Γεώργιος- αργά, μετά τάς μεγάλας είσβο-
λάς τών Σλαύων, φαίνεται δτι άπεκλήθη τοΰτο Γόλ, έξ οΰ το νΰν
δνομα Γάλος και Βόλος, δηλοϋν ΰψωμα γης έν πεδιάδι, ως λέγεται-
αναφέρει δε πρώτος το δνομα «Γόλος» ό Κατακονζηνός παρά Γεωρ-
γιάδ>] έν «Θεσσαλία» 1894 σελ. 123.
') Συνεκδ. σελ. 6 —ΑΓωνστ. Πορφνρογ. σελ. 53 (στερ. έκδ.).
5) Περί κτιομ. Β' δ ' 10.
") ΠηΙαί/, Ηϊδΐ. οί ΟτΓβθΟθ Β' 265, έ'νθα καλείται «Κάστρον
Δημητριάς»• ίσως νοείται οΰτω το «Κάστρον» τοΰ Βόλου (εικ. 112• 113,)
συμφιονως τω Προκοπίου, ως εϊπομεν ευθύς άνω- διότι «Κάστρον»
παρά τε τοις μεσαιωνικοΐς χρονογράφοις και τώ νΰν Έλληνικώ λαώ
σημαίνει έν γένει εμφανώς τετειχισμένον φροΰριον, τών τειχών δια-
τηρουμένων σαφώς- άλλ' ή εκτεταμένη Δημητριάς, άνευ έπεσκευασ-
μένων τειχών ΰψους τινός σημαντικοΰ, δεν ήτο δυνατόν νά κληθη
τότε «Κάστρον», ουδέ νϋν καλείται.
7) ,ΙαιιύβΗ, ΟθΟ^ΓίίρΙιϊθ ά' Εάηδϊ (1880) Β' 296• όνομά-
αύτήν έν ετει 1154 ώς «μικράν, καλώς ο'ικουμένην πόλιν».
Αναφέρεται δ' έκτοτε συχνότερον: κατά τήν ύπό τών Σταυ-
ροφόρων γενομένην τω 1204 διανομήν τοΰ Βυζαντιακοΰ
κράτους, ή Δημητριάς εδόθη Βονιφακίω τω Μομφερρατικώ *•
άπό δε τοΰ έτους 1222, μετά τήν άλωσιν τής Θεσσαλονίκης
ύπό τοΰ Θεοδώρου, τοΰ δεσπότου τής Ηπείρου, ανήκει τω
δεσποτάτω τούτω- μετά δε τήν διανομήν αύτοΰ έν ετει 1271
εδόθη εις Ίωάννην τον Α', δοΰκα τών Νέων Πατρών.
Όλίγον μετέπειτα, τω 1275, κατελήφθη προσωρινώς ύπό
στρατού Μιχαήλ τοΰ Η', τοΰ Παλαιολόγου- τότε δ' έγέ-
νετο ή σημαντική ναυμαχία τής Δημητριάδος ύπό τοΰ Βυζαν-
τιακοΰ στόλου κατά τών Λομβαρδών τής Ευβοίας, ην περι-
γράφει ό Παχυμέρης 9 καΐ Νικηφόρος ό Γρηγοράς, όστις
όμως άνέμειξε τήν Δημητριάδα ταύτην προς τήν επί τίνα
βραχύν χρόνον ύπάρξασαν μετονομασίαν τής Σικυώνος,
παρερμηνεύσας το σχετικόν χωρίον τοΰ Πλουτάρχου 10.
Αναφέρει δε προς τούτοις ό Παχυμέρης11 τειχισμόν
τίνα τής Δημητριάδος και τών εγγύς στρατηγικών θέσεων,
έν ετει 1288 γενόμενο ν λέγει δήλα δή ότι τότε ό Μιχαήλ
«προσθαλών Δημητριάδι, έκεΐ συνέταττε τάς δυνάμεις, ους μεν
πέμπων ε'ις σκύλα και άρπαγας, οΐς δε έπι άνοικοδομήν
τών έκεΐ χρώμενος πολισμάτων και πρώτον αύτω τών έ'ργων
(ην) πύργοις ξυλίνοις, αυθημερόν εις είκοσι και τεσσάρας
ποσουμένοις, περιβαλέσθαι Δημητριάδα, διχτ) τε τεεριτα-
φρεΰσαι καΐ ΰδωρ έκ θαλάσσης ένείναι ταίς τάφροις
και ούτοος άνέθην κατ' όλίγον κτίζοντα άνεγείρειν λίτ>οις
τό πόλισμα».
Τοϋ τειχισμοΰ τούτου διατηρούνται νΰν σαφή σημεία:
υπάρχει δήλα δή έσωτάτοο τοΰ όρμου «Ταρσανά» τάφρος, τά
πολλά ύπό βρύων νΰν κεκαλυμμένη, άλλ'εμφανής {εικ. 114
τό Τ-Τ'-Τ"),12 διατηρούσα και ίχνη τοίχου άσθεστοκτίστου, διή-
κουσα προς τήν ξηράν εις δύο βραχίονας, Ανατολικώς μεν κατά
τέταρτον περίπου κύκλου, Νοτίως δε κατ' ευθείαν έπι μήκος
ύπερπεντήκοντα μέτρων ή πρώτη έχει πλάτος τριών σχεδόν
μέτρων καΐ εκτείνεται εις μήκος πεντηκοντάδος ώς έ'γγιστα-
τής δε δευτέρας τό πλάτος είναι ενός καί ήμίσεος μέτρου-
ότι δ'έποιήθησαν προς είσοδον έν αύταΐς θαλασσίου ύδατος,
διαφαίνεται έκ τοΰ στομίου τής προ'πης, όπερ και νΰν κατέ-
χεται ύπό τής θαλάσσης {εΐκών 114)• ετέρας δε τάφρου λίαν
βαθύς χάνδαξ διατηρείται όλίγον περαιτέρω Ανατολικώς,
εγγύτατα τών νΰν Πυριτιδαποθηκών, έκτισμένος τάς πα-
ζεται εσφαλμένως ΌβηιβίΗαηα αντί Όβΐ))βίηαάα = ί\ Δημητριάδα,
κατά τήν τότε καί νϋν κοινήν έκφοράν τών τοιούτων τριτοκλίτων
βλ. καί ΤαΜ Οοιίδί. Ροι•ρ1ιγΓ. (1847) 36.
8) Ετ8β1ι- Οτηϋβν 85 σελ. 207 πρβ. καί 2:52- Ταίβ/-Τ/ιο»<αχ
ίοηίβδ ΓβΓαπι ΑυδΐΓΪ&ο&Γίπη II Βΐί. XII σελ. 464 κ. έ., δτι
προωρίσθη διά τάς κτήσεις τής πρώην αυτοκράτειρας Ευφροσύνης.
Τήν εΰθΰνην τών έν ταΐς σημ. 6" 7- 8- 9- 10 (έν τέλει)- 11 παραπομ-
πών καί τών περαιτέρω έν σελ. 109 σημ. Ι- 3" 5' 7 ΰπέχουσιν ό λ¥%1-
Ιίαηι ΜίΙΙβν και ό \Υαββ παρά Ρτβάτίοΐι και μετ' αΰτοϋ έν Αΐΐιβιι.
Μϊίΐ. 1905 σελ. 242-244, οπόθεν ελαβον, μη σχών τον άπαιτούμενον
χρόνον νά άναδράμω εις αΰτάς καί συγκεντρώσω καί πολλάς άλλας,
υπάρχουσας περί τής πόλεως ταύτης- πρβ. άνω σελ. 106 σημ. 2.
9) Έν τόμ. Α' •507• 322.
10) Γρηγοράς έν τόμ. Α' σελ. 10!) «καταντώσιν εις τά πλησίον τής
Δημητριάδος χωρία (= Κάστρον Βόλου)" πόλις δε αΰτη Σικυών μεν
πρότερον έπικεκλημένη, ΰστερον δε την έπωνυμίαν προς τον κτησά-
μενον μετενεγκοΰσα, Δημήτριον δήλα δή τον Πολιορκητήν»• βλ. άνω
σελ. 88-89 καί σημ. 1. Αναφέρεται δε ή ναυμαχία καί υπό 8αηπάθ
(Ηοίί, ΟΙιγοπ. αΓΘΟΟ-ΓΟίη)• σελ. 102-122.
η) Έν Β' 68 κ. ε., πρβ. 284.
12) Έν είκ. 92 κατά τό ση μείον Μ διακρίνεται ή γενικότερα
θέσις αυτής- έκεΐ σημειοΰται έκ παραδρομής τό έτος 1275 αντί τοϋ
1283 τής ποιήσεως τών τάφρων τούτων.
107
τά πλείστα τώλ' σωζόμενων ψηφισμάτων των Δημητριέων
καΐ Μαγνητών και πολλαι άλλαι έπιγραφαί *• ύπάρχουσι δ'
έτι έπ' αύτοΰ και επί των εκεί οικιών πολυάριθμοι αρχι-
τεκτονικοί λίθοι Ελληνικών χρόνων οικοδομημάτων, δη-
λούντες δτι οΰ μόνον άναλώμασι της Δημητριάδος έκτίσ-
θησαν ταύτα, άλλ' ότι άφηρέθησαν εν πρωΐμοις χρόνοις,
καθ' ους ύπηρχον ετι έν τω έμφανεΐ σπουδαία ερείπια των
ναών και άλλων κτισμάτων της αρχαίας πόλεως" ίσως
λοιπόν ό Προκόπιος, θεωρών τον λόφον τοΰτον, ολίγον
άφιστάμενον της Βορείου ακτής της Δημητριάδος (πρβ.
εικ. 114 το Ι), έν η εΐχε τότε συσταλή ή πόλις, ως αποτε-
λούντα έπέκτασίν τίνα, ή έξωτερικήν άκρόπολιν αυτής, και
μη έ'χων άλλο δηλωτικόν ή πολυθρύ?α]τον ιστορικόν δνομα
ών δε καΐ άλλως επιπόλαιος και ίκανώς άμαθης, άφ' οΰ
τον γνωριμώτατον Πηνειόν αναγράφει πηγάζοντα εκ τοΰ
Πηλίου, ώνόμασεν αυτόν Δημητριάδα• δεν θα ήξιοΰμεν
βεβαίως έν τοπογραφικοΐς ζητήμασι μείζονα άκρίβειαν παρά
τοΰ Προκοπίου, μεμακρυσμένην των γνώσεων και της δια-
νοητικότητος αύτοΰ- [ΐεταγενέστεροι δμ.ως αύτοΰ συγγραφείς
και χρονογράφοι άναφέρουσιν άκριόέστερον αύτοΰ ως Δημη-
τριάδα την αληθή πόλιν, νοοΰντες αυτήν άνευ τοΰ Κάστρου
τούτου πιθανώς 8.
Οΰτω βεθαίως νοεί ύ Ιεροκλής τήν Δημητριάδα, κατά
την Ρ' μ. Χρ. εκατονταετηρίδα και μετέπειτα αναφερομέ-
νη ν, ως άνήκουσαν τη επαρχία Θεσσαλίας και μετ' αυτής
τω δευτέρω θέματι τοΰ κράτους, ήτοι τω Μακεδόνικα»4.
Κατά τους αυτούς χρόνους λέγει ό Προκόπιος ότι ή Θεσ-
σαλία έλεηλατήθη ύπό τών Ουννων5, αν περιελαμβάνετο
μετ' αυτής ή Λημητριάς, είναι άγνωστον, δύναται όμως νά
θεωρηθη πιθανόν. Έκ ταύτης ϊσως, καΐ τής βεβαίας ύπό
τών Σαρακηνών τω 902 μ. Χρ. γενομένης οίκτράς λεηλα-
σίας τών πέριξ τής πόλεως';, παρεκινήθησαν οι κάτοικοι εις
μετοικεσίαν κατ' ολίγον προς τάς υπερκείμενος κλιτΰς τοΰ
Πηλίου, κτίζοντες έκτοτε έπι ασφαλέστερου άπό τών πειρα-
τών και τών επιδρομέων εδάφους τά νϋν σωζόμενα γραφικό-
τατα χωρία τοΰ Πηλίου, καλούμενα κοινώς «είκοσιτέσσαρα
χωριά τοΰ Βόλου», ή απλώς «τά Εικοσιτέσσερα» {είκών 91*
95• 97- 101• 104• 114• 116).
Άλλ' ή Δημητριάς ούδ' έ'κτοτε ήρημώθη• ότι τουναν-
τίον διετέλει ούσα αρκούντως πολυάνθρωπος, αποδεικνύει
σημείωμα τοΰ "Αραβος γεωγράφου Έόρισή \ άναγράφοντος
') Βλ. ΚθΓΠ έν ΙΟ IX- σελ. 233 και Πρακτικά 1908 σελ. 221
και 1910 σελ. 171-172 και 1912 σελ. 158-159.
-') Περί της μεταφοράς αυτών δια φορτηγίδων αμαξών ή σχε-
δίων βλ. Πρακτικά 1912 σελ. 160.
?') Το μεσοαωνικόν δνομ« τοΰ «Κάστρου» τοΰ Βόλου δύναται
νά έςακριβωθή δι' εύρυτέρας έρεννης τών χρονογράφων το δτι έκα-
λεΐτό ποτέ ΜικραΊ Φεραί, ως ηκασα έν Θεσοαλ. Μνημ. Ι σελ. 6 και
69, θεωρώ άπίθανον διότι οΰτω θά ωνομάσθη μάλλον το παρά τον νΰν
Βελεστΐνον χωρίον "Αγιος Γεώργιος- αργά, μετά τάς μεγάλας είσβο-
λάς τών Σλαύων, φαίνεται δτι άπεκλήθη τοΰτο Γόλ, έξ οΰ το νΰν
δνομα Γάλος και Βόλος, δηλοϋν ΰψωμα γης έν πεδιάδι, ως λέγεται-
αναφέρει δε πρώτος το δνομα «Γόλος» ό Κατακονζηνός παρά Γεωρ-
γιάδ>] έν «Θεσσαλία» 1894 σελ. 123.
') Συνεκδ. σελ. 6 —ΑΓωνστ. Πορφνρογ. σελ. 53 (στερ. έκδ.).
5) Περί κτιομ. Β' δ ' 10.
") ΠηΙαί/, Ηϊδΐ. οί ΟτΓβθΟθ Β' 265, έ'νθα καλείται «Κάστρον
Δημητριάς»• ίσως νοείται οΰτω το «Κάστρον» τοΰ Βόλου (εικ. 112• 113,)
συμφιονως τω Προκοπίου, ως εϊπομεν ευθύς άνω- διότι «Κάστρον»
παρά τε τοις μεσαιωνικοΐς χρονογράφοις και τώ νΰν Έλληνικώ λαώ
σημαίνει έν γένει εμφανώς τετειχισμένον φροΰριον, τών τειχών δια-
τηρουμένων σαφώς- άλλ' ή εκτεταμένη Δημητριάς, άνευ έπεσκευασ-
μένων τειχών ΰψους τινός σημαντικοΰ, δεν ήτο δυνατόν νά κληθη
τότε «Κάστρον», ουδέ νϋν καλείται.
7) ,ΙαιιύβΗ, ΟθΟ^ΓίίρΙιϊθ ά' Εάηδϊ (1880) Β' 296• όνομά-
αύτήν έν ετει 1154 ώς «μικράν, καλώς ο'ικουμένην πόλιν».
Αναφέρεται δ' έκτοτε συχνότερον: κατά τήν ύπό τών Σταυ-
ροφόρων γενομένην τω 1204 διανομήν τοΰ Βυζαντιακοΰ
κράτους, ή Δημητριάς εδόθη Βονιφακίω τω Μομφερρατικώ *•
άπό δε τοΰ έτους 1222, μετά τήν άλωσιν τής Θεσσαλονίκης
ύπό τοΰ Θεοδώρου, τοΰ δεσπότου τής Ηπείρου, ανήκει τω
δεσποτάτω τούτω- μετά δε τήν διανομήν αύτοΰ έν ετει 1271
εδόθη εις Ίωάννην τον Α', δοΰκα τών Νέων Πατρών.
Όλίγον μετέπειτα, τω 1275, κατελήφθη προσωρινώς ύπό
στρατού Μιχαήλ τοΰ Η', τοΰ Παλαιολόγου- τότε δ' έγέ-
νετο ή σημαντική ναυμαχία τής Δημητριάδος ύπό τοΰ Βυζαν-
τιακοΰ στόλου κατά τών Λομβαρδών τής Ευβοίας, ην περι-
γράφει ό Παχυμέρης 9 καΐ Νικηφόρος ό Γρηγοράς, όστις
όμως άνέμειξε τήν Δημητριάδα ταύτην προς τήν επί τίνα
βραχύν χρόνον ύπάρξασαν μετονομασίαν τής Σικυώνος,
παρερμηνεύσας το σχετικόν χωρίον τοΰ Πλουτάρχου 10.
Αναφέρει δε προς τούτοις ό Παχυμέρης11 τειχισμόν
τίνα τής Δημητριάδος και τών εγγύς στρατηγικών θέσεων,
έν ετει 1288 γενόμενο ν λέγει δήλα δή ότι τότε ό Μιχαήλ
«προσθαλών Δημητριάδι, έκεΐ συνέταττε τάς δυνάμεις, ους μεν
πέμπων ε'ις σκύλα και άρπαγας, οΐς δε έπι άνοικοδομήν
τών έκεΐ χρώμενος πολισμάτων και πρώτον αύτω τών έ'ργων
(ην) πύργοις ξυλίνοις, αυθημερόν εις είκοσι και τεσσάρας
ποσουμένοις, περιβαλέσθαι Δημητριάδα, διχτ) τε τεεριτα-
φρεΰσαι καΐ ΰδωρ έκ θαλάσσης ένείναι ταίς τάφροις
και ούτοος άνέθην κατ' όλίγον κτίζοντα άνεγείρειν λίτ>οις
τό πόλισμα».
Τοϋ τειχισμοΰ τούτου διατηρούνται νΰν σαφή σημεία:
υπάρχει δήλα δή έσωτάτοο τοΰ όρμου «Ταρσανά» τάφρος, τά
πολλά ύπό βρύων νΰν κεκαλυμμένη, άλλ'εμφανής {εικ. 114
τό Τ-Τ'-Τ"),12 διατηρούσα και ίχνη τοίχου άσθεστοκτίστου, διή-
κουσα προς τήν ξηράν εις δύο βραχίονας, Ανατολικώς μεν κατά
τέταρτον περίπου κύκλου, Νοτίως δε κατ' ευθείαν έπι μήκος
ύπερπεντήκοντα μέτρων ή πρώτη έχει πλάτος τριών σχεδόν
μέτρων καΐ εκτείνεται εις μήκος πεντηκοντάδος ώς έ'γγιστα-
τής δε δευτέρας τό πλάτος είναι ενός καί ήμίσεος μέτρου-
ότι δ'έποιήθησαν προς είσοδον έν αύταΐς θαλασσίου ύδατος,
διαφαίνεται έκ τοΰ στομίου τής προ'πης, όπερ και νΰν κατέ-
χεται ύπό τής θαλάσσης {εΐκών 114)• ετέρας δε τάφρου λίαν
βαθύς χάνδαξ διατηρείται όλίγον περαιτέρω Ανατολικώς,
εγγύτατα τών νΰν Πυριτιδαποθηκών, έκτισμένος τάς πα-
ζεται εσφαλμένως ΌβηιβίΗαηα αντί Όβΐ))βίηαάα = ί\ Δημητριάδα,
κατά τήν τότε καί νϋν κοινήν έκφοράν τών τοιούτων τριτοκλίτων
βλ. καί ΤαΜ Οοιίδί. Ροι•ρ1ιγΓ. (1847) 36.
8) Ετ8β1ι- Οτηϋβν 85 σελ. 207 πρβ. καί 2:52- Ταίβ/-Τ/ιο»<αχ
ίοηίβδ ΓβΓαπι ΑυδΐΓΪ&ο&Γίπη II Βΐί. XII σελ. 464 κ. έ., δτι
προωρίσθη διά τάς κτήσεις τής πρώην αυτοκράτειρας Ευφροσύνης.
Τήν εΰθΰνην τών έν ταΐς σημ. 6" 7- 8- 9- 10 (έν τέλει)- 11 παραπομ-
πών καί τών περαιτέρω έν σελ. 109 σημ. Ι- 3" 5' 7 ΰπέχουσιν ό λ¥%1-
Ιίαηι ΜίΙΙβν και ό \Υαββ παρά Ρτβάτίοΐι και μετ' αΰτοϋ έν Αΐΐιβιι.
Μϊίΐ. 1905 σελ. 242-244, οπόθεν ελαβον, μη σχών τον άπαιτούμενον
χρόνον νά άναδράμω εις αΰτάς καί συγκεντρώσω καί πολλάς άλλας,
υπάρχουσας περί τής πόλεως ταύτης- πρβ. άνω σελ. 106 σημ. 2.
9) Έν τόμ. Α' •507• 322.
10) Γρηγοράς έν τόμ. Α' σελ. 10!) «καταντώσιν εις τά πλησίον τής
Δημητριάδος χωρία (= Κάστρον Βόλου)" πόλις δε αΰτη Σικυών μεν
πρότερον έπικεκλημένη, ΰστερον δε την έπωνυμίαν προς τον κτησά-
μενον μετενεγκοΰσα, Δημήτριον δήλα δή τον Πολιορκητήν»• βλ. άνω
σελ. 88-89 καί σημ. 1. Αναφέρεται δε ή ναυμαχία καί υπό 8αηπάθ
(Ηοίί, ΟΙιγοπ. αΓΘΟΟ-ΓΟίη)• σελ. 102-122.
η) Έν Β' 68 κ. ε., πρβ. 284.
12) Έν είκ. 92 κατά τό ση μείον Μ διακρίνεται ή γενικότερα
θέσις αυτής- έκεΐ σημειοΰται έκ παραδρομής τό έτος 1275 αντί τοϋ
1283 τής ποιήσεως τών τάφρων τούτων.