DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0291
539 Inſtitutionum Im
priuilegiatus: quia primô ſui debiti ratio habetur: de quo ſuprao.
Spratereà. Angel.
a (In hac atione. ſcil, de peculio.
bNegotiatur. & quod inde receptum eſt:vt ffade tribu.l procu-
ratoris. mercis, verſi per hanc. & ſupr.eo. Sintroduxit.ACeVRS.
2I.... L 222
erialium Lib. iiij. 540
vel quod iuſſu, vel alia Ipſe enim, qui poreſt ay
inſti poterit agere directa contra dominu,
ſu ipſorum contraxiſſe videtur. Semper
ræpontt: quaſi iubere, & velle videtur
oaedieit Eranc.
gere exereito. vel
vel patrem: quia iuſ-
enim qui inſtituit, vel
quod cum eo ageretur.
e Eligere. & poſt-
quam ? elegerit, non
variabit: vt ffde tribut.l.
quod in haredem. . elige-
re. niſi fuerit deceptus
quando primam elegit:
vt ff quod cum eo qui in
alie pote l ſed ſi ex parte.
Sfin.
Que diximus. J CA-
VS. Qu diximus de
illo qui contraxit cum
ſeruo, intelligatis & in
eo qui cõ filio, vel filia,
pepote, vel nepte con-
traxit. Item licée idé ſie
de ſeruo quoad domi-
num, quod in filio quo
ad patrem, & econuer-
ſo, aliquid tamen ſpe-
iale et in fio, quod
non habet locum in
ſeruo. ſeilicet ſenatuſe.
Maced. quod prohibet
filiofam.mutuari; quod
non loquitur de ſeruis.
Quare autem ſenatuſe.
Macedon. introductum
fuerit melius habetis in
litera, quam in alia par-
te iuris.h d. Franc.
dQua diximus. à prin-
cip-tit, vſque hue.
uus nõ in o-ES Eadam quantunm
nibus conne, ad actiones ſupradictas:
niunt. Vide hi ſed in quibuſdam non
11. differentias conueniunt, vt in mu-
per Ioande Pla- tua pecunia, quod die
eQuemadm ur infrà prur S Irem fi-
dun aute fiat lius poreſt ſubire iudi-
executio filio cium, & arbitrium, &
condemnato, parrem e obligat quaſi
habetur infrà, ex contractu de pecu-
ttIf An Iio: ſedſeruus nonurr
’ egulatiter depee. lijS ſi ſeruu, &
tamen filius fa Saidem ſcribit. & Cod. de
mil. obligari iudi l. ſeruus. Item filius
poreſt dempta fideiubere poreſt, & pa-
hac mutui cau trem de peculio obli-
aon ſ fat gare fde pcul lais-
do, detrudatur ſi filius. J Sed ſeruus nõ.
in carcerem: vt ff. de fideiuſſ l. ſeruus.
ut lcumfil c & l ſeq. & propter hoc
qui bon ced. i¬ irir.fre ſnr..e:
éet Gl ſentiat dixit fere, ſupr eod.Sj
contra. Et in
a Electa actio-
ne qui eligit,
yariare nõ po-
bFilius, & ſer
agere, quod in hac actione? to-
tius peculij ratio habetur: at in
tributoria eius tantu quo nego-
tiatur P. Et poteſt quiſque tertia
forte parte peculij, aut quarta,
vel etiã minima negotiari: ma-
iorẽ autem parté in prædiis, vel
mancipiis, aut fœnebri pecunia
habere. Prout ergo expedit, ita
quiſque vel hanc actionem, vel
illam eligere debet. Certe qui
poteſt probare in rem domini
verſum eſſe, de in rem verſo a¬
gere debet.
Dicta de dominis, & ſeruis, intel-
liguntur in parentibus, & liberis.
6. Qua diximus dde ſer-
uo, & domino, eadem* intelli-
gimus & de filio, & filia, & ne-
pote, & nepte, & patre, auove,
cuius in poreſtate ſunt.
Qui filofa nilias in patria pote-
ſtate conſtituto mutuam dederit
pecuniam, is neque in patrẽ, neque
infilium etiam poſtquam ſui iuris
effectus eſt, vllam habet actionem,
Senatuſconſulto Macedontano it
conſtituente.
7. J Illud proprie ſeruatur in
eorum perſona, quod ſenatuſ-
conſultum Macedonian pro-
hibuit mutuas pecunias dari
ais qui in poteſtate parentis
ſunt: & ei qui crediderit, dene-
gatur actio tã aduerſus ipſumj
filium, filiamve, nepotem, ne-
ptémveſ ſiue adhuc in poteſtate
ſint, ſiue morte parentis, vel e¬
mancipatlone ſuæ poteſtatis
eſſe coperint) quàm aduerſus
patrem, auûmve, ſiue cos ha-
f CAduerſus patrem. etiam de peculio non tenetur pater?ut hic
hoc non recte: dicitur. & C.ad ſenatuſcõſ Macel ſi filius. & caute colligitur, Cne
u in l.3-9. ſed filius pro patre, vel pater pro filio. l.j.
vtrum. in verb.
couueniri ff. de
nu Et adde ex-
ceptionẽ Ma-
Maced l.j.quod ceſſat in
g s SSenatus ſcilicet ſenatuſconſultuim Macedonianum: vt ffad
multis caſib. ſ. Primô ſi fuerit miles
filiusfami vt C.ad ſenatuſconſul. Maced.lfin. Item ſi dixerit, ſe pa-
cedon. omi tremfami-vt C ad ſenatuſc. Maced.l.j. Item ſi publice paterfamil.
ſam poſt ſenté videbatur:vt
tiã opponi poſ
ſe: quod pluri-
bus aliis ac-
ffad ſenatuſconſul Mace. lſi quis patremfamil. Ité ſi
fuerit in ſcholis: vt ff-ad ſenatuſciſul. Maced.l. ſed Iulianus.S. quod
dicitur. & Ceol. Macedoniani. Item ſi alij creditori ſoluit: vt ff.
eidit. naa isie ſonatuſconſul. Macod.l. ſed Iulianus S pe. Item ſi factus paterfa-
tametſi. f ad mil debitum primô contractum quocunque modo agnouit: vt
Macd. & Co de C.o l. Zenodorus Item ſi vertit in rem patris: vt ff.eodem. l. ſed Iu-
çurus, & fact. lianus.
ignol1.
d Die idem ſi
tacite ratum
erſicu, ſed & ſi ab initio.
habuiſſe dica¬ praſens non contradixit:vt
S proinde ſi acceperit. Item & ſi non accepit vt verteret in
rem patris: poſtea tamen vertit: v ffood l ſed Iulianus. S proinde.
Item ceſſat quando pater conſenſit, vel
ffao l ſed IulianusS quanquam l.
tur, vr quia re ſi tamen ſciente. & Ceo. l ſi permittente. Item ſi poſteà pater ratu
ceperat litoras
à filio continẽ
tes, quod pecu
nias mutu ac
eptas ſolue-
habeat d: vi Cod eodlfin in prine. Item ſi paterfamil factus ſol-
uere cœpit:vt ff.eod. ſed Iulianus S.fi, & l.ſeq. Alias autem locum
habet, ve non teneatur pater vel filius, ſiue pecunia fuerit mutuo
data, ſiue aliud in fraudem ſenatuſconſulti, vt ffo l ſi filiufa. Sis
ret, & non eſt autem. &l ſed Iulianus. mutui dationem.
ſatim prote-
ſtatus de con-
traria ſua vo-
luntate: ui
Angel.
Iuud in ſumma lCas vs Dixi luſtiniano, Domine, ſatis dixiſti
de natura iſtarum actionum-
in ſumma debes ſcire, quod ſi
rex in lſi lau ſeruo, iuſſu patris, vel domini
ſa fad lced. quid verſum fuerit, poterit a
Frater, dicit ipſe, verum eſt. Adhuc
aliquis contraxit cum filio, vel cõ
: vel in rem patris, vel domini ali-
gere cû patre, vel domino, ac ſi cu
eu contraxiſſet: & abeo condicere directa actione, vel inſtito.
beat adhuc in poteſtate, ſiue e¬
mancipauerit. Qu ideô ſena-
tusg proſpexit: quia ſpe one-
rati re alieno creditarum pe-
cuniarum, quas in luxuriam cõ-
ſumebant, vitæ parentum inſi-
diabantur.
Actione quod iuſſi, vel de in rem
verſo, vel inſtitoria, vel exercitoria
poteſt agi directô contra patrẽ, vel
dominum ex contractu fili, vel
ſerui.ARET.
8. J Illud in ſumma admonẽ-
di ſumus, id quod iuſſu patris,
dominive contractum fuerit,
quodque in rem cius verſum e¬
rit, directô a l quoque poſſe à
patre, dominbve condici, tan-
quam ſi principaliter cum ipſo
negocium geſtum eſſet. Ei quo-
que qui exercitoria, vel inſtito-
ria actione tenetur, directô
poſſe condicii placet: quia hu-
ius quoque iuſſu contractum
intelligitur l.
DE NOXALIBVS
actionibus.
TITVLVS VIII.
Quotiens alienus ſeruus no-
xam, ſeu damnum cuipiam intule-
rit, actio noxalis aduerſus domi-
num instituitur: qua ſi condem-
natus fuerit, ei licet aut damnum
ſoluere, aut ipſius ſerui datione,
damni vitare astimationem, is ta-
men qui noxæ deditus eſt, quamuis
dominus ſerui ſit effectus, eum ta-
men poſteà damnum reſarcientem
manumittere cogitur.
lius.ffde preu. Ang.
peta.l ſi inſtitorem.
a S Direſo paulô poſt
ait, principaliter, ex que
apparet, idem eſſe dire-
cto, & principaliter: ve
in lvvt. ſJ de legat.,.
Certi condictio, prin-
cipalis eſt actio, ſiue di-
recta: Quod iuſſu, De
in rem verſo, Inſtitoria,
Exercitoria, veluti ae-
ceſſoriz quadam ſunt
actiones. Ergo agitur
cum patre, dominbve,
aut quaſi cum reo prin-
cipali, aut quaſi cum ae-
ceſſore. Directa actio
vtili opponitur, oppo-
nitur contraria. idque
translatitium eſt oppo-
nitur verô etiam hono-
rari. L.electio Sſi plurii.
de noxal. act. & acceſſo-
riæ.l. deferre. J vlt de iur.
fiſci, & præparatoriæ.I.
5. S. idem ſubiungit. l. ſ
quis hominem ffad exhi.
CVIACIVS.
h J Diret. id eſt, certi
cõdictione directa, non
adhibita hac adiectio-
ne, de peculio, vel de in
rem verſo. Sed nunquid
ſupradicta ſex nomina:
ſeilicet quod iuſſu, ex-
ercitoria, inſtitoria,
rributoria, de peculio, &
de in rem verſo, ſunt
nomina actionum? Re-
ſpon. quidam quôd ſie.
& faciunt pro eis infi-
nit leges, quæ dicunt
de act. de pecu. & ſie de
ſingulis: vt paret etiam
in rubrica cuiuſliber ti-
tu. Sed Io. contrà. Dicit
enim, quod? ſunt a¬
ctiones: & facit pro eo, f.
de nego. geſt. l. mandasii.
&ſf de peeull. iySS cui
congruit. ADDITI0.
5Not quod iſta actio-
nes ſunt adiectiu, non
autem proprium no-
men actionis. Et idem
not. in gloſſ in l.ſi tamen plures. . fin. ſſ-de exercito. & in Lii. ſi fi-
iJ Condici. Ccerti condictione, non adhibita hac adiectione in-
ſtitoria. Item & de in rem verſo:vt ff.de in rem verſo in prine.
ideô de noxalibus ponitur. ACCVRS.
continuationem facit l. j.ffeod.
DE NOXALIBVS ACTIONIBVS.
Non ſolum ex contractibus eorum qui in noſtra poteſtate ſunt.
conuenimur: ſed etiam ex dolitis. & quia pro eis noxaliter agitur,
AIT10. Ad iſtam
g x maleficiis. Totus iſte titulus diuiditurt principaliter
n duas partes Primô ponit qualiter deditio pro nora ha-
bet locum in ſeruo delinquente Secüdõ,an habeat locum infi-
liofamilias Secunda bised vetres CAsVs Qeſui à legia-
tore in quibus habent locum noxales actiones. Et ipſe rel
cens, quod introducta ſunt ex maleficis ſeruorum.Et ponirex-
emplum in litera de diuerſis maleficis, pro quibus dãtur actio.
noxa ln quibus noxa act ſi condemnatus fuerit dominus ne,
liter cõuentus, liberum eſt ei ſoluere eſtimationem damni vel
dare ſeruu pro noxa Sed domine, quid eſt nora? dicit ipſe No-
xa d eſtipſum corpus qund delinquit ſue nocetNoria eſtipau
maleficium, proprié loquédo. promiſeuë tamen vtimur his ver-
bis ſnoria, & nora & ſum in ver Summa auta in quo pone ſie
caſum. Quaſiui à legiſlatore quare fui
minus qui conuenitur actio noxali, poſſit liber t introdutu
pro noxairrarer, dicit ipſehoe ſumma ratione fuit ntroduu-
Iniquum enim eſſet, ſi ſeruus per nequitiam ſuam domino ſuo
vltra aſtimationé corporis ſui poſſet damnum dareh d Frane.
ſp. di-
it conſtiturum quod do-
ſſit liberari dãdo ſeruu
a Quod iuſſu.
exercitoria, in
ſtit. tribut. nõ
ſunt actiones.
ſed actionum
adiectiones.
b Cõtinuatio.
e Diuiſſo.
A Noxa,& ne
xia differun,
priuilegiatus: quia primô ſui debiti ratio habetur: de quo ſuprao.
Spratereà. Angel.
a (In hac atione. ſcil, de peculio.
bNegotiatur. & quod inde receptum eſt:vt ffade tribu.l procu-
ratoris. mercis, verſi per hanc. & ſupr.eo. Sintroduxit.ACeVRS.
2I.... L 222
erialium Lib. iiij. 540
vel quod iuſſu, vel alia Ipſe enim, qui poreſt ay
inſti poterit agere directa contra dominu,
ſu ipſorum contraxiſſe videtur. Semper
ræpontt: quaſi iubere, & velle videtur
oaedieit Eranc.
gere exereito. vel
vel patrem: quia iuſ-
enim qui inſtituit, vel
quod cum eo ageretur.
e Eligere. & poſt-
quam ? elegerit, non
variabit: vt ffde tribut.l.
quod in haredem. . elige-
re. niſi fuerit deceptus
quando primam elegit:
vt ff quod cum eo qui in
alie pote l ſed ſi ex parte.
Sfin.
Que diximus. J CA-
VS. Qu diximus de
illo qui contraxit cum
ſeruo, intelligatis & in
eo qui cõ filio, vel filia,
pepote, vel nepte con-
traxit. Item licée idé ſie
de ſeruo quoad domi-
num, quod in filio quo
ad patrem, & econuer-
ſo, aliquid tamen ſpe-
iale et in fio, quod
non habet locum in
ſeruo. ſeilicet ſenatuſe.
Maced. quod prohibet
filiofam.mutuari; quod
non loquitur de ſeruis.
Quare autem ſenatuſe.
Macedon. introductum
fuerit melius habetis in
litera, quam in alia par-
te iuris.h d. Franc.
dQua diximus. à prin-
cip-tit, vſque hue.
uus nõ in o-ES Eadam quantunm
nibus conne, ad actiones ſupradictas:
niunt. Vide hi ſed in quibuſdam non
11. differentias conueniunt, vt in mu-
per Ioande Pla- tua pecunia, quod die
eQuemadm ur infrà prur S Irem fi-
dun aute fiat lius poreſt ſubire iudi-
executio filio cium, & arbitrium, &
condemnato, parrem e obligat quaſi
habetur infrà, ex contractu de pecu-
ttIf An Iio: ſedſeruus nonurr
’ egulatiter depee. lijS ſi ſeruu, &
tamen filius fa Saidem ſcribit. & Cod. de
mil. obligari iudi l. ſeruus. Item filius
poreſt dempta fideiubere poreſt, & pa-
hac mutui cau trem de peculio obli-
aon ſ fat gare fde pcul lais-
do, detrudatur ſi filius. J Sed ſeruus nõ.
in carcerem: vt ff. de fideiuſſ l. ſeruus.
ut lcumfil c & l ſeq. & propter hoc
qui bon ced. i¬ irir.fre ſnr..e:
éet Gl ſentiat dixit fere, ſupr eod.Sj
contra. Et in
a Electa actio-
ne qui eligit,
yariare nõ po-
bFilius, & ſer
agere, quod in hac actione? to-
tius peculij ratio habetur: at in
tributoria eius tantu quo nego-
tiatur P. Et poteſt quiſque tertia
forte parte peculij, aut quarta,
vel etiã minima negotiari: ma-
iorẽ autem parté in prædiis, vel
mancipiis, aut fœnebri pecunia
habere. Prout ergo expedit, ita
quiſque vel hanc actionem, vel
illam eligere debet. Certe qui
poteſt probare in rem domini
verſum eſſe, de in rem verſo a¬
gere debet.
Dicta de dominis, & ſeruis, intel-
liguntur in parentibus, & liberis.
6. Qua diximus dde ſer-
uo, & domino, eadem* intelli-
gimus & de filio, & filia, & ne-
pote, & nepte, & patre, auove,
cuius in poreſtate ſunt.
Qui filofa nilias in patria pote-
ſtate conſtituto mutuam dederit
pecuniam, is neque in patrẽ, neque
infilium etiam poſtquam ſui iuris
effectus eſt, vllam habet actionem,
Senatuſconſulto Macedontano it
conſtituente.
7. J Illud proprie ſeruatur in
eorum perſona, quod ſenatuſ-
conſultum Macedonian pro-
hibuit mutuas pecunias dari
ais qui in poteſtate parentis
ſunt: & ei qui crediderit, dene-
gatur actio tã aduerſus ipſumj
filium, filiamve, nepotem, ne-
ptémveſ ſiue adhuc in poteſtate
ſint, ſiue morte parentis, vel e¬
mancipatlone ſuæ poteſtatis
eſſe coperint) quàm aduerſus
patrem, auûmve, ſiue cos ha-
f CAduerſus patrem. etiam de peculio non tenetur pater?ut hic
hoc non recte: dicitur. & C.ad ſenatuſcõſ Macel ſi filius. & caute colligitur, Cne
u in l.3-9. ſed filius pro patre, vel pater pro filio. l.j.
vtrum. in verb.
couueniri ff. de
nu Et adde ex-
ceptionẽ Ma-
Maced l.j.quod ceſſat in
g s SSenatus ſcilicet ſenatuſconſultuim Macedonianum: vt ffad
multis caſib. ſ. Primô ſi fuerit miles
filiusfami vt C.ad ſenatuſconſul. Maced.lfin. Item ſi dixerit, ſe pa-
cedon. omi tremfami-vt C ad ſenatuſc. Maced.l.j. Item ſi publice paterfamil.
ſam poſt ſenté videbatur:vt
tiã opponi poſ
ſe: quod pluri-
bus aliis ac-
ffad ſenatuſconſul Mace. lſi quis patremfamil. Ité ſi
fuerit in ſcholis: vt ff-ad ſenatuſciſul. Maced.l. ſed Iulianus.S. quod
dicitur. & Ceol. Macedoniani. Item ſi alij creditori ſoluit: vt ff.
eidit. naa isie ſonatuſconſul. Macod.l. ſed Iulianus S pe. Item ſi factus paterfa-
tametſi. f ad mil debitum primô contractum quocunque modo agnouit: vt
Macd. & Co de C.o l. Zenodorus Item ſi vertit in rem patris: vt ff.eodem. l. ſed Iu-
çurus, & fact. lianus.
ignol1.
d Die idem ſi
tacite ratum
erſicu, ſed & ſi ab initio.
habuiſſe dica¬ praſens non contradixit:vt
S proinde ſi acceperit. Item & ſi non accepit vt verteret in
rem patris: poſtea tamen vertit: v ffood l ſed Iulianus. S proinde.
Item ceſſat quando pater conſenſit, vel
ffao l ſed IulianusS quanquam l.
tur, vr quia re ſi tamen ſciente. & Ceo. l ſi permittente. Item ſi poſteà pater ratu
ceperat litoras
à filio continẽ
tes, quod pecu
nias mutu ac
eptas ſolue-
habeat d: vi Cod eodlfin in prine. Item ſi paterfamil factus ſol-
uere cœpit:vt ff.eod. ſed Iulianus S.fi, & l.ſeq. Alias autem locum
habet, ve non teneatur pater vel filius, ſiue pecunia fuerit mutuo
data, ſiue aliud in fraudem ſenatuſconſulti, vt ffo l ſi filiufa. Sis
ret, & non eſt autem. &l ſed Iulianus. mutui dationem.
ſatim prote-
ſtatus de con-
traria ſua vo-
luntate: ui
Angel.
Iuud in ſumma lCas vs Dixi luſtiniano, Domine, ſatis dixiſti
de natura iſtarum actionum-
in ſumma debes ſcire, quod ſi
rex in lſi lau ſeruo, iuſſu patris, vel domini
ſa fad lced. quid verſum fuerit, poterit a
Frater, dicit ipſe, verum eſt. Adhuc
aliquis contraxit cum filio, vel cõ
: vel in rem patris, vel domini ali-
gere cû patre, vel domino, ac ſi cu
eu contraxiſſet: & abeo condicere directa actione, vel inſtito.
beat adhuc in poteſtate, ſiue e¬
mancipauerit. Qu ideô ſena-
tusg proſpexit: quia ſpe one-
rati re alieno creditarum pe-
cuniarum, quas in luxuriam cõ-
ſumebant, vitæ parentum inſi-
diabantur.
Actione quod iuſſi, vel de in rem
verſo, vel inſtitoria, vel exercitoria
poteſt agi directô contra patrẽ, vel
dominum ex contractu fili, vel
ſerui.ARET.
8. J Illud in ſumma admonẽ-
di ſumus, id quod iuſſu patris,
dominive contractum fuerit,
quodque in rem cius verſum e¬
rit, directô a l quoque poſſe à
patre, dominbve condici, tan-
quam ſi principaliter cum ipſo
negocium geſtum eſſet. Ei quo-
que qui exercitoria, vel inſtito-
ria actione tenetur, directô
poſſe condicii placet: quia hu-
ius quoque iuſſu contractum
intelligitur l.
DE NOXALIBVS
actionibus.
TITVLVS VIII.
Quotiens alienus ſeruus no-
xam, ſeu damnum cuipiam intule-
rit, actio noxalis aduerſus domi-
num instituitur: qua ſi condem-
natus fuerit, ei licet aut damnum
ſoluere, aut ipſius ſerui datione,
damni vitare astimationem, is ta-
men qui noxæ deditus eſt, quamuis
dominus ſerui ſit effectus, eum ta-
men poſteà damnum reſarcientem
manumittere cogitur.
lius.ffde preu. Ang.
peta.l ſi inſtitorem.
a S Direſo paulô poſt
ait, principaliter, ex que
apparet, idem eſſe dire-
cto, & principaliter: ve
in lvvt. ſJ de legat.,.
Certi condictio, prin-
cipalis eſt actio, ſiue di-
recta: Quod iuſſu, De
in rem verſo, Inſtitoria,
Exercitoria, veluti ae-
ceſſoriz quadam ſunt
actiones. Ergo agitur
cum patre, dominbve,
aut quaſi cum reo prin-
cipali, aut quaſi cum ae-
ceſſore. Directa actio
vtili opponitur, oppo-
nitur contraria. idque
translatitium eſt oppo-
nitur verô etiam hono-
rari. L.electio Sſi plurii.
de noxal. act. & acceſſo-
riæ.l. deferre. J vlt de iur.
fiſci, & præparatoriæ.I.
5. S. idem ſubiungit. l. ſ
quis hominem ffad exhi.
CVIACIVS.
h J Diret. id eſt, certi
cõdictione directa, non
adhibita hac adiectio-
ne, de peculio, vel de in
rem verſo. Sed nunquid
ſupradicta ſex nomina:
ſeilicet quod iuſſu, ex-
ercitoria, inſtitoria,
rributoria, de peculio, &
de in rem verſo, ſunt
nomina actionum? Re-
ſpon. quidam quôd ſie.
& faciunt pro eis infi-
nit leges, quæ dicunt
de act. de pecu. & ſie de
ſingulis: vt paret etiam
in rubrica cuiuſliber ti-
tu. Sed Io. contrà. Dicit
enim, quod? ſunt a¬
ctiones: & facit pro eo, f.
de nego. geſt. l. mandasii.
&ſf de peeull. iySS cui
congruit. ADDITI0.
5Not quod iſta actio-
nes ſunt adiectiu, non
autem proprium no-
men actionis. Et idem
not. in gloſſ in l.ſi tamen plures. . fin. ſſ-de exercito. & in Lii. ſi fi-
iJ Condici. Ccerti condictione, non adhibita hac adiectione in-
ſtitoria. Item & de in rem verſo:vt ff.de in rem verſo in prine.
ideô de noxalibus ponitur. ACCVRS.
continuationem facit l. j.ffeod.
DE NOXALIBVS ACTIONIBVS.
Non ſolum ex contractibus eorum qui in noſtra poteſtate ſunt.
conuenimur: ſed etiam ex dolitis. & quia pro eis noxaliter agitur,
AIT10. Ad iſtam
g x maleficiis. Totus iſte titulus diuiditurt principaliter
n duas partes Primô ponit qualiter deditio pro nora ha-
bet locum in ſeruo delinquente Secüdõ,an habeat locum infi-
liofamilias Secunda bised vetres CAsVs Qeſui à legia-
tore in quibus habent locum noxales actiones. Et ipſe rel
cens, quod introducta ſunt ex maleficis ſeruorum.Et ponirex-
emplum in litera de diuerſis maleficis, pro quibus dãtur actio.
noxa ln quibus noxa act ſi condemnatus fuerit dominus ne,
liter cõuentus, liberum eſt ei ſoluere eſtimationem damni vel
dare ſeruu pro noxa Sed domine, quid eſt nora? dicit ipſe No-
xa d eſtipſum corpus qund delinquit ſue nocetNoria eſtipau
maleficium, proprié loquédo. promiſeuë tamen vtimur his ver-
bis ſnoria, & nora & ſum in ver Summa auta in quo pone ſie
caſum. Quaſiui à legiſlatore quare fui
minus qui conuenitur actio noxali, poſſit liber t introdutu
pro noxairrarer, dicit ipſehoe ſumma ratione fuit ntroduu-
Iniquum enim eſſet, ſi ſeruus per nequitiam ſuam domino ſuo
vltra aſtimationé corporis ſui poſſet damnum dareh d Frane.
ſp. di-
it conſtiturum quod do-
ſſit liberari dãdo ſeruu
a Quod iuſſu.
exercitoria, in
ſtit. tribut. nõ
ſunt actiones.
ſed actionum
adiectiones.
b Cõtinuatio.
e Diuiſſo.
A Noxa,& ne
xia differun,