DOI Artikel:
Hoefer, Frederic Adolph: Mededeelingen Omtrent de monumenten van Harderwijk
DOI Artikel:Hoefer, Frederic Adolph: Mededeelingen over de munumenten van Hattem
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19960#0132
126 MEDEDEELINGEN OMTRENT DE MONUMENTEN VAN HARDERWIJK.
Volgens de ridders beteekende dit, dat deze Bijbel naar de ware lezing van
die van Hieronymus gecorrigeerd was. Deze Bijbel was een, waarnaar de broeders
van het klooster te Windesheim hun Bijbel vaststelden.
Hierden (buurtschap der gemeente Harderwijk). Te Hierden stond voorheen
een kapel, gewijd aan den H. Severinus, waarnaar nog het St. Severijnsgilde genoemd
wordt. Waar deze kapel stond, is thans het kerkhof. In 1658 werd er een school
in opgericht. Van 1659-1741 deed er een „catechist” dienst, die er Zondags de Cate-
chismus preekte. In 1741 liet de regeering van Harderwijk een kerk bouwen. De
tegenwoordige werd in 1851 gebouwd.
Het nachtmaalsstel is van tin, waarvan de twee bekers en een ronde schotel
voorzien zijn van het wapen van Harderwijk.
MEDEDEELINGEN OVER DE MONUMENTEN VAN HATTEM.
Benamingen: Hattem, Gaasberg, Godsweerd.
Bij de stukken betrekking hebbende op Hattem stuiten wij op drie benamingen,
die tot voor kort tot groote verwarring aanleiding gaven. H a t h e i m, gelegen in de
Noordgouw, komt reeds in een oorkonde van 891 of 892 voor; de stad Mons dei,
voorheen Hattem geheeten, in eene van 31 October 1299; de „Godeswerde, dat
Hatheim tho hethene plach” in eene van 1307. Die Mons Dei vinden wij terug ten
Westen van de Wade, thans nog op de stafkaart met den naam „Gaasberg” aan-
gegeven en die Godeswerd in het voormalige stadje Hattem. Op den Gaasberg lag
de kerk, die in 1176 met anderen van de parochie Epe afgescheiden de kerspelkerk
van die Gaedsberg werd. Te „Godeswerde” bezat in 1307 de orde van het hospitaal
van St. Jan van Jeruzalem een huis en was er een kerk. ') Deze laatste verving die
op den Gaasberg. Den 7en Maart 1397 werd reeds van die „olde kyrckhoff” aldaar
gesproken en den 6en Augustus 1423, dat in de kerk binnen Hattem gebeden moest
worden voor de zielen, „die hor licham op den kerkhof! ofte op den olden kerkhoff,
daer die kerke plach te staen, begraeven sint”. De herinnering aan die kerk van den
Gaasberg bleef lang bestaan, nog 3 Mei 1517 zal de cureit van Hattem zich noemen
„parochialis ecclesie in Hattem, alias Gaedsberch, pastor”.
Stadrecht. De stadbrief van Hattem is verloren gegaan, doch de dag-
teekening is bij benadering te bepalen. In den stichtingsbrief van 31 October 1299
van Reinald, graaf van Gelre, met betrekking tot het godshuis wordt gezegd „in
oppido nostro dicto Mons Dei, quod quondam Hathem exstitit appellatum”. Deze
') In den winter van 1893/94 liet schrijver dezes een onderzoek op den Gaasberg instellen en
legde hij de fundeeringen der kerk van 1176 bloot. Bovendien werden verschillende voorwerpen in verband
met die kerk gevonden.
Volgens de ridders beteekende dit, dat deze Bijbel naar de ware lezing van
die van Hieronymus gecorrigeerd was. Deze Bijbel was een, waarnaar de broeders
van het klooster te Windesheim hun Bijbel vaststelden.
Hierden (buurtschap der gemeente Harderwijk). Te Hierden stond voorheen
een kapel, gewijd aan den H. Severinus, waarnaar nog het St. Severijnsgilde genoemd
wordt. Waar deze kapel stond, is thans het kerkhof. In 1658 werd er een school
in opgericht. Van 1659-1741 deed er een „catechist” dienst, die er Zondags de Cate-
chismus preekte. In 1741 liet de regeering van Harderwijk een kerk bouwen. De
tegenwoordige werd in 1851 gebouwd.
Het nachtmaalsstel is van tin, waarvan de twee bekers en een ronde schotel
voorzien zijn van het wapen van Harderwijk.
MEDEDEELINGEN OVER DE MONUMENTEN VAN HATTEM.
Benamingen: Hattem, Gaasberg, Godsweerd.
Bij de stukken betrekking hebbende op Hattem stuiten wij op drie benamingen,
die tot voor kort tot groote verwarring aanleiding gaven. H a t h e i m, gelegen in de
Noordgouw, komt reeds in een oorkonde van 891 of 892 voor; de stad Mons dei,
voorheen Hattem geheeten, in eene van 31 October 1299; de „Godeswerde, dat
Hatheim tho hethene plach” in eene van 1307. Die Mons Dei vinden wij terug ten
Westen van de Wade, thans nog op de stafkaart met den naam „Gaasberg” aan-
gegeven en die Godeswerd in het voormalige stadje Hattem. Op den Gaasberg lag
de kerk, die in 1176 met anderen van de parochie Epe afgescheiden de kerspelkerk
van die Gaedsberg werd. Te „Godeswerde” bezat in 1307 de orde van het hospitaal
van St. Jan van Jeruzalem een huis en was er een kerk. ') Deze laatste verving die
op den Gaasberg. Den 7en Maart 1397 werd reeds van die „olde kyrckhoff” aldaar
gesproken en den 6en Augustus 1423, dat in de kerk binnen Hattem gebeden moest
worden voor de zielen, „die hor licham op den kerkhof! ofte op den olden kerkhoff,
daer die kerke plach te staen, begraeven sint”. De herinnering aan die kerk van den
Gaasberg bleef lang bestaan, nog 3 Mei 1517 zal de cureit van Hattem zich noemen
„parochialis ecclesie in Hattem, alias Gaedsberch, pastor”.
Stadrecht. De stadbrief van Hattem is verloren gegaan, doch de dag-
teekening is bij benadering te bepalen. In den stichtingsbrief van 31 October 1299
van Reinald, graaf van Gelre, met betrekking tot het godshuis wordt gezegd „in
oppido nostro dicto Mons Dei, quod quondam Hathem exstitit appellatum”. Deze
') In den winter van 1893/94 liet schrijver dezes een onderzoek op den Gaasberg instellen en
legde hij de fundeeringen der kerk van 1176 bloot. Bovendien werden verschillende voorwerpen in verband
met die kerk gevonden.