Andrzej Szpakowski
SPOŁECZNO-OSWIATOWE WYNIKI WYSTAWY JUBILEUSZOWEJ
„SZTUKA WARSZAWSKA OD ŚREDNIOWIECZA DO POŁOWY
XX WIEKU"
W« —, -,* „ _ ^
i oświatowej muzeów, a podstawowym miernikiem społecznego oddziaływania instytucji muzeal-
nych jest analiza frekwencji oraz badania skuteczności stosowanych metod i technik ekspo-
zycyjnych. Dlatego też, muzealna działalność wystawiennicza i społeczne wyniki akcji wysta-
wowych są w centrum uwagi władz muzealnych i muzeologów.
Działalność wystawiennicza Muzeum Narodowego w Warszawie, wbrew dotychczasowym,
tradycjonalistycznym sformułowaniom teoretycznym niejednokrotnie już dowiodła, że monu-
mentalne ekspozycje muzealne, o ile zorganizowane są zgodnie z założeniami nowoczesnego
muzealnictwa, cieszą się zawsze ogromną popularnością i uczą systematycznego korzystania
ze zbiorów. Przyczyny społecznych sukcesów tego rodzaju wystaw sprowadzają się w zasadzie
do trzech elementów. Pierwszym jest wysoki poziom naukowej organizacji zbiorów, zgodny
z wymogami naukowymi danej dyscypliny i wymogami dydaktyki muzealnej, drugim przej-
rzystość i logiczność pełnego układu ekspozycji — dająca się odczuć również w każdym okre-
ślonym zespole stanowiącym dział wystawy, trzecim wreszcie — takie rozplanowanie przestrzenne
wystawy, które umożliwiałoby elastyczne korzystanie z ekspozycji i pozwalało na swobodne
dokonywanie wyboru dowolnego zespołu spośród całej wystawy. Należy oczywiście założyć,
że ekspozycje monumentalne, w jeszcze większym stopniu niż inne zamierzenia wystawiennicze
muszą spełniać warunek pod stawowy, jakim jest naukowa, ideowa i artystyczna atrakcyjność
pokazu i oryginalność założeń koncepcyjnych.
Wystawa warszawska, operująca ogromną ilością materiału (blisko 2000 pozycji), zlo-
kalizowana w 62 salach wystawowych (41 podziałów architektonicznych) o łącznej po-
wierzchni 4122 m2 nastręczała z jednej strony organizatorom i służbie naukowo-oświatowej
wiele trudności metodologicznych i technicznych, z drugiej natomiast stwarzała nieograniczone
wręcz możliwości do badań, obserwacji i eksperymentów dydaktycznych. Społeczny sukces
wystawy warszawskiej możliwy był tylko dzięki temu, że jej organizatorzy głęboko przemyśleli
problemy dydaktyki wystaw muzealnych i zastosowali właściwą organizację materiału ekspo-
zycyjnego, uwzględniającą nie tylko wymogi naukowe, ale także oświatowe.
505
SPOŁECZNO-OSWIATOWE WYNIKI WYSTAWY JUBILEUSZOWEJ
„SZTUKA WARSZAWSKA OD ŚREDNIOWIECZA DO POŁOWY
XX WIEKU"
W« —, -,* „ _ ^
i oświatowej muzeów, a podstawowym miernikiem społecznego oddziaływania instytucji muzeal-
nych jest analiza frekwencji oraz badania skuteczności stosowanych metod i technik ekspo-
zycyjnych. Dlatego też, muzealna działalność wystawiennicza i społeczne wyniki akcji wysta-
wowych są w centrum uwagi władz muzealnych i muzeologów.
Działalność wystawiennicza Muzeum Narodowego w Warszawie, wbrew dotychczasowym,
tradycjonalistycznym sformułowaniom teoretycznym niejednokrotnie już dowiodła, że monu-
mentalne ekspozycje muzealne, o ile zorganizowane są zgodnie z założeniami nowoczesnego
muzealnictwa, cieszą się zawsze ogromną popularnością i uczą systematycznego korzystania
ze zbiorów. Przyczyny społecznych sukcesów tego rodzaju wystaw sprowadzają się w zasadzie
do trzech elementów. Pierwszym jest wysoki poziom naukowej organizacji zbiorów, zgodny
z wymogami naukowymi danej dyscypliny i wymogami dydaktyki muzealnej, drugim przej-
rzystość i logiczność pełnego układu ekspozycji — dająca się odczuć również w każdym okre-
ślonym zespole stanowiącym dział wystawy, trzecim wreszcie — takie rozplanowanie przestrzenne
wystawy, które umożliwiałoby elastyczne korzystanie z ekspozycji i pozwalało na swobodne
dokonywanie wyboru dowolnego zespołu spośród całej wystawy. Należy oczywiście założyć,
że ekspozycje monumentalne, w jeszcze większym stopniu niż inne zamierzenia wystawiennicze
muszą spełniać warunek pod stawowy, jakim jest naukowa, ideowa i artystyczna atrakcyjność
pokazu i oryginalność założeń koncepcyjnych.
Wystawa warszawska, operująca ogromną ilością materiału (blisko 2000 pozycji), zlo-
kalizowana w 62 salach wystawowych (41 podziałów architektonicznych) o łącznej po-
wierzchni 4122 m2 nastręczała z jednej strony organizatorom i służbie naukowo-oświatowej
wiele trudności metodologicznych i technicznych, z drugiej natomiast stwarzała nieograniczone
wręcz możliwości do badań, obserwacji i eksperymentów dydaktycznych. Społeczny sukces
wystawy warszawskiej możliwy był tylko dzięki temu, że jej organizatorzy głęboko przemyśleli
problemy dydaktyki wystaw muzealnych i zastosowali właściwą organizację materiału ekspo-
zycyjnego, uwzględniającą nie tylko wymogi naukowe, ale także oświatowe.
505