Sztuka Ameryki Łacińskiej (1.2011)

Alegoria Eucharystii - wspólne wzory graficzne. ..

217

Pierwszy z motywów wspólnych dla malarstwa nowożytnego w Polsce
i kolonialnego w Peru to Tłocznia Mistyczna, czyli Prensa Mística. Podobne
kompozycje spotkać można w całej Ameryce Południowej od Ekwadoru po Ar-
gentynę, również w Polsce znajduje się kilka podobnych kompozycji. Wszyst-
kie prezetowane tu prace oparte są o ten sam wzór graficzny autorstwa Hiero-
nima Wierixa [il. 1],



[1. Tłocznia Mistyczna, Hieronim Wierix, przed 1619 r. (fot. Ewa Kubiak);
Tłocznia Mistyczna, Ayacucho, Klaszor kannelitanek Santa Teresa, XVIII w.
(zaginiony, fot. udostępniona przez proboszcza, patrz przyp. 19)]

W centrum grafiki znajduje się Chrystus depczący winogrona w ogrom-
nej okrągłej kadzi. Jest zgięty pod ciężarem krzyża przygniatającym jego ple-
cy. Bóg Ojciec dokręca ogromną śrubę, jeszcze bardziej przyciskając krzyż
do ramion Zbawiciela. Na belce została umieszczona gołębica - symbol Du-
cha Świętego dopełniająca reprezentacji Trójcy Świętej. Z ran Chrystusa wy-
pływają strumyki krwi opadające do kadzi, przed którą klęczą dwaj aniołowie
z kielichem w dłoniach zbierając do niego wino - krew Chrystusa. Po prawej
krecie I/A osobny rozdział V został zatytułowany: Kult i cześć Najświętszego Sakramentu, DSP,
t. IV/1, 2007, s.451.