DOI Artikel:
Orlandos, Anastasios K.: Hai Blachernai tēs Ēleias
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14364#0016
α ε 1923
τορος, τών Βλαχερνών τώ ονόματι» καθά λέγε;
ανώνυμος τις συναξαριστής1. Μια τοιαύτη λοι-
πόν μονή Βλαχέρνας εΐ/εν ίδρυθή κατά τον 12 «
αιώνα και έν τώ θέματι της Πελοποννήσου παρά
τήν άκτήν της Ηλείας *, ταύτης έέ τά ενδιαφέ-
ροντα αρχιτεκτονικά και λοιπά λείψανα θέλουσιν
αποτελέσει τό θέμα τής άνά χείρας μελέτης.
1 ϋπ Οβη§β: ΟοηδίΒΠΐϊηοροΙΐδ οΐιπδΐϊβηβ IV, 84.
2 Πλην της έν Ηλεία γνωρίζομεν έν Ελλάδι ετέρας εξ μονάς
η ναούς τιμηθέντας εις μνήμην της Παναγίας Βλαχέρνας α) εν
"Αρτη έκείθεν του Άράχθου ή'τοι ΙτΛ "Ηπειρωτικού έδάφους Γ,ϊνΓΘ
άβ 13 0θΠ0[11θ8ίβ έκδ ΒαοίΐΟΠ 1845 σελ. 549. Ααμπάκης:
Δελτ. Χριστ. Άρχ. Έταιρ. Γ'. σελ. 93 β) έν Κεφαλληνία παρά
τό Λυξούριον Σ. Λάμπρος: Ν. Έλληνομνήμων Δ', 115 γ) έν
' Αττική, μη σοιζομένην πλέον άναφερομένην δ έν τη γνωστή προς
τον λατΐνον άργιεπίσκοπον Αθηνών βούλλα τοϋ πάπα Ίννοκεντίου
τοϋ Γ' (ΜΪ£Π6: ΡβίΓ. Ι,3ΐϊη3 τόμ. 215 σελ. 1560) δ') έν Μεσ-
σηνία, έν τη περιοχή Καίαμών ήμίσειαν ώραν Β'Δ της Γιαννίτσης
Λονκάκης: Μεσσηνιακά, Γ' 1911 σελ. 313. ε') έν Κρη'τη ΒγΖ·
Ζβϊίδοΐΐηίΐ VII 475. καϊ ς') έν Χίω Ζολώτας: Ιστορία της
Χίου τόμ. Β' 49. Σημειωτέον δ' ότι έκτος των ανωτέρω μονών και
ναών ύπάρ'/ουσιν έν Ελλάδι συνοικισμοί Βλα/^έρναι και ούτοι κα-
λούμενοι από ναού τίνος η μονής ομωνύμου βέβαια όνομασθέντες.
Τούτων εις μεν εΰρηται έν Ήπερο) έν τη ΰποδιοικη'σει Φιλιππιάδος
(κάτ. 228), έτερος έν Λακωνία, έπαρχία Οιτύλου (κατ. 8) τρίτος δέ
τις, Βλαχερονίτισσα, έν τω νομω Χανίων Κρήτης (θβνοΙαΜο-
ηιιπιβηΐί νβηβΐί ηβ!Γϊβοΐ3 άΐ 0τβΐ3 τόμ. II. Κίζ. 223, 224).
Η μονή ευρίσκεται κεκρυμμένη έντός μικράς:
δενδρόφυτου κοιλάδος ήμίσειαν περίπου ώραν Ν. Α
τοΟ λιμενίσκου τη; μεσαιωνικής Γλαρέντζας. Ή
απόκρυφος αΰτη θέσις θά εξελέγη βεβαίως και διά
λόγους μοναχικής άπομονώσεως άλλά και διά τον
φόβον τών άπό της έγγΰς θαλάσσης ληστρικών ή
άλλων βαρβαρικών έπιδρομών, ύφ ών γνωρίζομεν
ό'τι έμαστίζετο ή /ώρα κατά τον μεσαίωνα
Περίεργος εινε ή σιγή, ην τηροΟσι περί της
μονής τών Βλαχερνών οί παλαιότεροι περιηγηταί,
δικαιολογουμένη ίσως εκ της έν αυτή παντελούς,
ελλείψεως κλασσικών λειψάνων, άτινα μόνα τότε,
έφείλκυον τήν προσοχήν τών φιλαρναίων. Ούτω
πλήν τοΟ Ροιιομιβνίΐΐθ *, ό'στις μόνος μνημονεύει
τό όνομα «Βλαχέρενα» και αναφέρει το εκ 3500
πιάστρων εισόδημα της μονής, μόνον παρά τώ-
Βαοΐιοηδ, (1843) ευρισκομεν ισχνας τινας περι
της μονής ειδήσεις ή γνώμας καϊ ταύτας δ' έν
πολλοίς έσφαλμένας.
:{ ΕρΐδΙ. Ιηηοο. XII, 169 ΟοιιάβΓο: Κβν. Ογ. 1,31. I, ^32.
4 νογα£β άβ Ιβ Ογθοθ Τόμ. V Ρβι-ϊβ 1827 α. 371 σημ. 1.
5 1*3 Οι-βοβ οοηίίπβηίβΐβ βΐ 13 Μογθθ Ρβπβ 1843 σ..
513. Τοϋ αύτοϋ Α1138 άβ8 η. ΓβοΚ. ΪΠ8ΐθΓ. πίν. 40 άρ. 29
τορος, τών Βλαχερνών τώ ονόματι» καθά λέγε;
ανώνυμος τις συναξαριστής1. Μια τοιαύτη λοι-
πόν μονή Βλαχέρνας εΐ/εν ίδρυθή κατά τον 12 «
αιώνα και έν τώ θέματι της Πελοποννήσου παρά
τήν άκτήν της Ηλείας *, ταύτης έέ τά ενδιαφέ-
ροντα αρχιτεκτονικά και λοιπά λείψανα θέλουσιν
αποτελέσει τό θέμα τής άνά χείρας μελέτης.
1 ϋπ Οβη§β: ΟοηδίΒΠΐϊηοροΙΐδ οΐιπδΐϊβηβ IV, 84.
2 Πλην της έν Ηλεία γνωρίζομεν έν Ελλάδι ετέρας εξ μονάς
η ναούς τιμηθέντας εις μνήμην της Παναγίας Βλαχέρνας α) εν
"Αρτη έκείθεν του Άράχθου ή'τοι ΙτΛ "Ηπειρωτικού έδάφους Γ,ϊνΓΘ
άβ 13 0θΠ0[11θ8ίβ έκδ ΒαοίΐΟΠ 1845 σελ. 549. Ααμπάκης:
Δελτ. Χριστ. Άρχ. Έταιρ. Γ'. σελ. 93 β) έν Κεφαλληνία παρά
τό Λυξούριον Σ. Λάμπρος: Ν. Έλληνομνήμων Δ', 115 γ) έν
' Αττική, μη σοιζομένην πλέον άναφερομένην δ έν τη γνωστή προς
τον λατΐνον άργιεπίσκοπον Αθηνών βούλλα τοϋ πάπα Ίννοκεντίου
τοϋ Γ' (ΜΪ£Π6: ΡβίΓ. Ι,3ΐϊη3 τόμ. 215 σελ. 1560) δ') έν Μεσ-
σηνία, έν τη περιοχή Καίαμών ήμίσειαν ώραν Β'Δ της Γιαννίτσης
Λονκάκης: Μεσσηνιακά, Γ' 1911 σελ. 313. ε') έν Κρη'τη ΒγΖ·
Ζβϊίδοΐΐηίΐ VII 475. καϊ ς') έν Χίω Ζολώτας: Ιστορία της
Χίου τόμ. Β' 49. Σημειωτέον δ' ότι έκτος των ανωτέρω μονών και
ναών ύπάρ'/ουσιν έν Ελλάδι συνοικισμοί Βλα/^έρναι και ούτοι κα-
λούμενοι από ναού τίνος η μονής ομωνύμου βέβαια όνομασθέντες.
Τούτων εις μεν εΰρηται έν Ήπερο) έν τη ΰποδιοικη'σει Φιλιππιάδος
(κάτ. 228), έτερος έν Λακωνία, έπαρχία Οιτύλου (κατ. 8) τρίτος δέ
τις, Βλαχερονίτισσα, έν τω νομω Χανίων Κρήτης (θβνοΙαΜο-
ηιιπιβηΐί νβηβΐί ηβ!Γϊβοΐ3 άΐ 0τβΐ3 τόμ. II. Κίζ. 223, 224).
Η μονή ευρίσκεται κεκρυμμένη έντός μικράς:
δενδρόφυτου κοιλάδος ήμίσειαν περίπου ώραν Ν. Α
τοΟ λιμενίσκου τη; μεσαιωνικής Γλαρέντζας. Ή
απόκρυφος αΰτη θέσις θά εξελέγη βεβαίως και διά
λόγους μοναχικής άπομονώσεως άλλά και διά τον
φόβον τών άπό της έγγΰς θαλάσσης ληστρικών ή
άλλων βαρβαρικών έπιδρομών, ύφ ών γνωρίζομεν
ό'τι έμαστίζετο ή /ώρα κατά τον μεσαίωνα
Περίεργος εινε ή σιγή, ην τηροΟσι περί της
μονής τών Βλαχερνών οί παλαιότεροι περιηγηταί,
δικαιολογουμένη ίσως εκ της έν αυτή παντελούς,
ελλείψεως κλασσικών λειψάνων, άτινα μόνα τότε,
έφείλκυον τήν προσοχήν τών φιλαρναίων. Ούτω
πλήν τοΟ Ροιιομιβνίΐΐθ *, ό'στις μόνος μνημονεύει
τό όνομα «Βλαχέρενα» και αναφέρει το εκ 3500
πιάστρων εισόδημα της μονής, μόνον παρά τώ-
Βαοΐιοηδ, (1843) ευρισκομεν ισχνας τινας περι
της μονής ειδήσεις ή γνώμας καϊ ταύτας δ' έν
πολλοίς έσφαλμένας.
:{ ΕρΐδΙ. Ιηηοο. XII, 169 ΟοιιάβΓο: Κβν. Ογ. 1,31. I, ^32.
4 νογα£β άβ Ιβ Ογθοθ Τόμ. V Ρβι-ϊβ 1827 α. 371 σημ. 1.
5 1*3 Οι-βοβ οοηίίπβηίβΐβ βΐ 13 Μογθθ Ρβπβ 1843 σ..
513. Τοϋ αύτοϋ Α1138 άβ8 η. ΓβοΚ. ΪΠ8ΐθΓ. πίν. 40 άρ. 29