DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0136
130 " VlyssisAldrouandi
Vtuntur aqila,nisi illa,quarexquadam arbore inslarsudoris siuir. vt Autbor misier» f
■*-'*■ 3- mundi rradidit. Ferrodcniqi yiuo rnagnctem significarimuiii autumant. Pariter in
lktemgrscjsvocabuiumziApotjquoFerradenotatur^^uiuocatioricIaijoratjquo.
niam non solum metailuin, de quo in pra-iemia agitur, sed ctiam quodcumq; snssml
mentumcxierroparatumhacvocesignisicatui',quocircaprogladio,prothorac<^J
serreOj&alioarmorumgenereapudHcitodum,&aliosAuthoiesgra;cos fcrrum_
pronunciatuminticnicmus. Postrenio cum AuthorcsadsignificandumfcmimJspi
chtlyts chalybisnomine vtantur,animadiicrtciidumest,quodchalybsssuuium etiam Hispa.
yox <s*e- ni*indiear,cuiiistinciuraf'trtumpra-(lantil?itnumredditur. ApudHalchsmisPro,
fsuiuoca. seiToreslapisPhiJosophorum intcrdutn vocabulo fcrri intciiigitur,& Anasagoras
Fcrrwn ferrumcandeossolemindigitauit: nam vclutiSol terum gerendaium causa esse tn,
candeus dituripari ratioue ferrum candefacium ad formam cuiuscunqirei induendam dispo.
/juidsit. lirumesseperhiberur.
SYNONIMA, EORVMQVE ETYMVM.'
FE K RV M nonnulli nuncupatnm existimant a serendo;cum nemo sit.qui obina.
gnamhuiusinetailincceiliratcjn, vcl vrilitatem jllnd sccum noolcrat:auteji
; . ...,,. a]jorujnsententia,quoniamadagioscoJendossa;peferatiir:idciic6 Isidorus
r;l ' fcrrum appcIlat,quoni3m farra, ncmpe semjna frugum jn agris condat. Nihilomii
nus, ante huius metalli inuen tioncm, idem in agrrsarre pvjcstabatur; propterca satiiit
eiTet cum alijs ferrum a feriendojnempi: percutiendo deriuare; cuin ca'tcra metaUaj
terriduritiedomatamcliusattenuciiiur,&diIatentur.Numver5feriiimascricndo,
nimirumsauciandoorigincmduccre poiIir,multiha:sitantiquaiidoquidcmexa're_j
ejuoq;armainperniciemolimfabrefiebant: potiusi'feritate hoe nomen deducTum
'eiTeexistimamus,iuxu illuddistichon.
^iyssuit exserroprimus^qui potulteMfts,
^uaitiseru.', & "Pcrjscrreus iUcsuit. (j
Apud AuiTores latinos,& potisfimum apud Poetas, serrum.nomine chalybis sa-pciu-
thishfa dicatur:quamuischalybs, propncloquendOjferrumoptimcpurilicatumjegregiaim-
siausus. butum temperaturasignificaredebeat;cumchalybsa Fiuuio Chalybc,in quotempe-
rabatur,talemnomcnclaturamacquisiuerit. StomomeGraxichalybcm vocant:nain
vcluti nn* os denotatj ita acics ferramcntorum ex chalybe fa&a oris viccin gerere
videtur. Alioquin ferrum Gra;cis dicitur mJlupDs,fbrtassis quasimirJiipoca Atpfe pugna,
&&<"■! simul, quoniamferrumgcftantessccumpugnamscraiit, velquiasciro armati
adpugnandumidoneosscreddant. Nisi vclimushan.c vocem a JVp« nimirumcsdo
deriuare,cumfcrrovarijsmodisca;datur. Ingra-cisIiteriso-iJiipoj, vtps.uimumcslgc-
nerismasculini,rcpcriturtamenfa)mininigencrjsapudNicandruminThcriacisiini-
<jl£sj\x- moeac>cm vox in genereneuttoapudSchoiialfcm Homeriprofmtir. Aiiter«•Hf"
de diffus. P">&'10 'rt striptis Thucididislegitur.Apud Eusthatiuin ipnc s e;ru signifkatiquain-
uis hac voce Mars proprie intelligatur; Chymici quoq; fcrrii Mariem appeUant,cuui
serrivsusinbellis (itfrequcnrissimtis,quibusMartempra;clIcail'ciieraiit. Tsmdcssu H
tiominenictalliignobilisquidamferrumsignificant. HebreisdicitiirBarzcl,Gallis
ser^fcrrement^fcrailieJtaJisferrOjHispanisHierro^GcrJiiarjisEysen.
NATVRA, ET PRQPRIETATES.
lii.XA.e. ^"^VAMVIS PIiniiisnaturam,&asfccTioncshuius mctalli multisvcrbis expii-
g_ B \ caucrir,nostamenidtotum mira vcrborumparsimoniaperstringemus. Fer-
V|^ rumenima natura impuritatem sibicomparauit, qua- pcndctamatcriaeiru-
^**- sta copulata exiguo humori aqueo,cumterra;exhalationcnon benepcr-
mixto:propterca in ignc, preca-teris metallis fumuin fartidissimura spargit: hac dcre
psAri e&r jnetailum vjle, & ignobilc vocatur i idq; cx colore illiusliuido arguendujn cisc iudi-
yualis. eamus. HincoptimisrationibusmotusAlberHisferiuincxmLxtioneargcnti viuiim-
Vtuntur aqila,nisi illa,quarexquadam arbore inslarsudoris siuir. vt Autbor misier» f
■*-'*■ 3- mundi rradidit. Ferrodcniqi yiuo rnagnctem significarimuiii autumant. Pariter in
lktemgrscjsvocabuiumziApotjquoFerradenotatur^^uiuocatioricIaijoratjquo.
niam non solum metailuin, de quo in pra-iemia agitur, sed ctiam quodcumq; snssml
mentumcxierroparatumhacvocesignisicatui',quocircaprogladio,prothorac<^J
serreOj&alioarmorumgenereapudHcitodum,&aliosAuthoiesgra;cos fcrrum_
pronunciatuminticnicmus. Postrenio cum AuthorcsadsignificandumfcmimJspi
chtlyts chalybisnomine vtantur,animadiicrtciidumest,quodchalybsssuuium etiam Hispa.
yox <s*e- ni*indiear,cuiiistinciuraf'trtumpra-(lantil?itnumredditur. ApudHalchsmisPro,
fsuiuoca. seiToreslapisPhiJosophorum intcrdutn vocabulo fcrri intciiigitur,& Anasagoras
Fcrrwn ferrumcandeossolemindigitauit: nam vclutiSol terum gerendaium causa esse tn,
candeus dituripari ratioue ferrum candefacium ad formam cuiuscunqirei induendam dispo.
/juidsit. lirumesseperhiberur.
SYNONIMA, EORVMQVE ETYMVM.'
FE K RV M nonnulli nuncupatnm existimant a serendo;cum nemo sit.qui obina.
gnamhuiusinetailincceiliratcjn, vcl vrilitatem jllnd sccum noolcrat:auteji
; . ...,,. a]jorujnsententia,quoniamadagioscoJendossa;peferatiir:idciic6 Isidorus
r;l ' fcrrum appcIlat,quoni3m farra, ncmpe semjna frugum jn agris condat. Nihilomii
nus, ante huius metalli inuen tioncm, idem in agrrsarre pvjcstabatur; propterca satiiit
eiTet cum alijs ferrum a feriendojnempi: percutiendo deriuare; cuin ca'tcra metaUaj
terriduritiedomatamcliusattenuciiiur,&diIatentur.Numver5feriiimascricndo,
nimirumsauciandoorigincmduccre poiIir,multiha:sitantiquaiidoquidcmexa're_j
ejuoq;armainperniciemolimfabrefiebant: potiusi'feritate hoe nomen deducTum
'eiTeexistimamus,iuxu illuddistichon.
^iyssuit exserroprimus^qui potulteMfts,
^uaitiseru.', & "Pcrjscrreus iUcsuit. (j
Apud AuiTores latinos,& potisfimum apud Poetas, serrum.nomine chalybis sa-pciu-
thishfa dicatur:quamuischalybs, propncloquendOjferrumoptimcpurilicatumjegregiaim-
siausus. butum temperaturasignificaredebeat;cumchalybsa Fiuuio Chalybc,in quotempe-
rabatur,talemnomcnclaturamacquisiuerit. StomomeGraxichalybcm vocant:nain
vcluti nn* os denotatj ita acics ferramcntorum ex chalybe fa&a oris viccin gerere
videtur. Alioquin ferrum Gra;cis dicitur mJlupDs,fbrtassis quasimirJiipoca Atpfe pugna,
&&<"■! simul, quoniamferrumgcftantessccumpugnamscraiit, velquiasciro armati
adpugnandumidoneosscreddant. Nisi vclimushan.c vocem a JVp« nimirumcsdo
deriuare,cumfcrrovarijsmodisca;datur. Ingra-cisIiteriso-iJiipoj, vtps.uimumcslgc-
nerismasculini,rcpcriturtamenfa)mininigencrjsapudNicandruminThcriacisiini-
<jl£sj\x- moeac>cm vox in genereneuttoapudSchoiialfcm Homeriprofmtir. Aiiter«•Hf"
de diffus. P">&'10 'rt striptis Thucididislegitur.Apud Eusthatiuin ipnc s e;ru signifkatiquain-
uis hac voce Mars proprie intelligatur; Chymici quoq; fcrrii Mariem appeUant,cuui
serrivsusinbellis (itfrequcnrissimtis,quibusMartempra;clIcail'ciieraiit. Tsmdcssu H
tiominenictalliignobilisquidamferrumsignificant. HebreisdicitiirBarzcl,Gallis
ser^fcrrement^fcrailieJtaJisferrOjHispanisHierro^GcrJiiarjisEysen.
NATVRA, ET PRQPRIETATES.
lii.XA.e. ^"^VAMVIS PIiniiisnaturam,&asfccTioncshuius mctalli multisvcrbis expii-
g_ B \ caucrir,nostamenidtotum mira vcrborumparsimoniaperstringemus. Fer-
V|^ rumenima natura impuritatem sibicomparauit, qua- pcndctamatcriaeiru-
^**- sta copulata exiguo humori aqueo,cumterra;exhalationcnon benepcr-
mixto:propterca in ignc, preca-teris metallis fumuin fartidissimura spargit: hac dcre
psAri e&r jnetailum vjle, & ignobilc vocatur i idq; cx colore illiusliuido arguendujn cisc iudi-
yualis. eamus. HincoptimisrationibusmotusAlberHisferiuincxmLxtioneargcnti viuiim-