DOI Artikel:
Poprzęcka, Maria: Renesans pompierów
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27011#0131
RENESANS POMPIERÓW
99
xembourg en 1874 w Grand Palais w 1974 9. Ten ostatni był jedną z wy-
staw zorganizowanych dla uczczenia stulecia pierwszego wystąpienia impre-
sjonistów, ukazującym oficjalne tło tego kierunku. Wystawę pokazaną w
Hampstead, Long Island (będącą zresztą kolejną już wystawą malarstwa
akademickiego w USA) nazwano nawet Art Pompier — Anti-Impression-
ism10. Odbyło się także kilka wielkich pokazów indywidualnych arty-
stów niegdyś sławnych, a potem przez długie dziesięciolecia pozostających
w zapomnieniu i pogardzie: Hansa Makarta* 11, Jean-Leon Geróme’a12,
Charłesa Gleyre’a 13, Dełaroche’a I4. W przygotowaniu są następne: Bou-
guereau, Bretona i innych.
Obok wystaw pojawiać się zaczęły publikacje dążące do pełniejszego
ujęcia sztuki XIX wieku, a nie tylko wybranych jej nurtów, różnej war-
tości opracowania dotyczące samego „pompierstwa”, wreszcie efektowne
(a czasem tylko efekciarskie) albumy prezentujące dwuznaczne uroki sztu-
ki Cabanela, Baudry’ego, Bonnata ... A zatem obok niezwykle wnikli-
wego studium akademickiego systemu nauczania i płynących z mego skut-
ków dla malarstwa francuskiego około połowy XIX wieku, danego przez
Alberta Boimego15, mamy wielojęzyczne, szeroko reklamowane edycje
luksusowe w rodzaju Peinture kitsch ou realisme bourgeois Aleksego Ce-
lebonovica 16, czy wreszcie już zdecydowanie „robione pod publiczkę” al-
bumy typu Was sie liebten Paula Vogta 17.
9 Le Musee du Luxembourg en 1874. Grand Palais. Paris 1974.
10 Art Pompier: Anti-Impressionism. Hofstra University, Long Island, Hampstead,
Long Island 1974. Ponadto odbyły się m. in. wystawy: Artists of the Paris Salon,
Cummer Gallery of Art, Jacksonville 1964. — The Past Radiscovered. French Paint-
ing 1800 - 1900. The Minneapolis Institute of Arts. Minneapolis 1969 (wystawa zor-
ganizowana przez R. Rosenbluma, łącząca obrazy „nowoczesnych” i „oficjalnych”).
11 Hans Makart. Triumph einer schónen Epoche. Staatliche Kunsthalle, Baden-
-Baden 1972. Dyskusja na temat wystawy: M. Steinhauser, Hans Makart.
Triumph einer schonen Epoche. Kunstchronik, t. 26, 1973, s. 161 - 170. —■ F. Wag-
ner, Kunstwissenschaft oder Manipulation. Bemerkungen zu einigen „Krilischen
Revisionen der Bedeutung von Hans Makart”. Alte und Moderne Kunst R. 18, 1973,
z. 129, s. 1 - 9.
12 Jean-Leon Geróme 1824 - 1904. The Dayton Art Institute. Dayton 1972.
13 Charles Gleyre ou les illusions perdues. Schweizerisches Institut ftir Kunst-
wissenschaft. Ziirich 1974/75.
14 Delaroche. National Gallery, London 1976.
15 A. B o i m e, The Academy and French Painting in the Nineteenth Century.
London 1971.
16 A. Ć e 1 e b o n o v i c, Peinture kitsch ou realisme bourgeois. L’art pompier
dans le monde. Paris 1974 (także angielska i niemiecka wersja językowa). Podobnymi
wydawnictwami są: J. P. C r e s p e 11 e, Les Maitres de la Belle Epoąue. Paris 1966.
— Der pompose Zeiialter. Zwischen Biedermeier und Jugendstil. Kunst, Architektur
'and Kunsthandwerk in der zweiten Hiilfte des 19. Jahrhunderts. Ed. H. J. Ilansen.
Oldenburg 1970.
17 P. V o g t, Was sie liebten. Salonmalerei im XIX. Jahrhundert. Koln 1969.
7*
99
xembourg en 1874 w Grand Palais w 1974 9. Ten ostatni był jedną z wy-
staw zorganizowanych dla uczczenia stulecia pierwszego wystąpienia impre-
sjonistów, ukazującym oficjalne tło tego kierunku. Wystawę pokazaną w
Hampstead, Long Island (będącą zresztą kolejną już wystawą malarstwa
akademickiego w USA) nazwano nawet Art Pompier — Anti-Impression-
ism10. Odbyło się także kilka wielkich pokazów indywidualnych arty-
stów niegdyś sławnych, a potem przez długie dziesięciolecia pozostających
w zapomnieniu i pogardzie: Hansa Makarta* 11, Jean-Leon Geróme’a12,
Charłesa Gleyre’a 13, Dełaroche’a I4. W przygotowaniu są następne: Bou-
guereau, Bretona i innych.
Obok wystaw pojawiać się zaczęły publikacje dążące do pełniejszego
ujęcia sztuki XIX wieku, a nie tylko wybranych jej nurtów, różnej war-
tości opracowania dotyczące samego „pompierstwa”, wreszcie efektowne
(a czasem tylko efekciarskie) albumy prezentujące dwuznaczne uroki sztu-
ki Cabanela, Baudry’ego, Bonnata ... A zatem obok niezwykle wnikli-
wego studium akademickiego systemu nauczania i płynących z mego skut-
ków dla malarstwa francuskiego około połowy XIX wieku, danego przez
Alberta Boimego15, mamy wielojęzyczne, szeroko reklamowane edycje
luksusowe w rodzaju Peinture kitsch ou realisme bourgeois Aleksego Ce-
lebonovica 16, czy wreszcie już zdecydowanie „robione pod publiczkę” al-
bumy typu Was sie liebten Paula Vogta 17.
9 Le Musee du Luxembourg en 1874. Grand Palais. Paris 1974.
10 Art Pompier: Anti-Impressionism. Hofstra University, Long Island, Hampstead,
Long Island 1974. Ponadto odbyły się m. in. wystawy: Artists of the Paris Salon,
Cummer Gallery of Art, Jacksonville 1964. — The Past Radiscovered. French Paint-
ing 1800 - 1900. The Minneapolis Institute of Arts. Minneapolis 1969 (wystawa zor-
ganizowana przez R. Rosenbluma, łącząca obrazy „nowoczesnych” i „oficjalnych”).
11 Hans Makart. Triumph einer schónen Epoche. Staatliche Kunsthalle, Baden-
-Baden 1972. Dyskusja na temat wystawy: M. Steinhauser, Hans Makart.
Triumph einer schonen Epoche. Kunstchronik, t. 26, 1973, s. 161 - 170. —■ F. Wag-
ner, Kunstwissenschaft oder Manipulation. Bemerkungen zu einigen „Krilischen
Revisionen der Bedeutung von Hans Makart”. Alte und Moderne Kunst R. 18, 1973,
z. 129, s. 1 - 9.
12 Jean-Leon Geróme 1824 - 1904. The Dayton Art Institute. Dayton 1972.
13 Charles Gleyre ou les illusions perdues. Schweizerisches Institut ftir Kunst-
wissenschaft. Ziirich 1974/75.
14 Delaroche. National Gallery, London 1976.
15 A. B o i m e, The Academy and French Painting in the Nineteenth Century.
London 1971.
16 A. Ć e 1 e b o n o v i c, Peinture kitsch ou realisme bourgeois. L’art pompier
dans le monde. Paris 1974 (także angielska i niemiecka wersja językowa). Podobnymi
wydawnictwami są: J. P. C r e s p e 11 e, Les Maitres de la Belle Epoąue. Paris 1966.
— Der pompose Zeiialter. Zwischen Biedermeier und Jugendstil. Kunst, Architektur
'and Kunsthandwerk in der zweiten Hiilfte des 19. Jahrhunderts. Ed. H. J. Ilansen.
Oldenburg 1970.
17 P. V o g t, Was sie liebten. Salonmalerei im XIX. Jahrhundert. Koln 1969.
7*