Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (7.1995)

28

JERZY KUBCZAK


Ryc. 23. Fragment fryzu z wojownikami na am-
forze-rytonie. Złoto. Wys. naczynie 29 cm. IV/III
w. p.n.e. Panagiuriszte. [Wg I. Venedikov, Le
trésor de Panagurichté, Sofia 1961, tab. 27]
tracką, mają rację bytu, natomiast teoria Mancewicz, oparta na porówna-
niach formalnych, była w zarodku skazana na niepowodzenie, prowadząc
-jak w przypadku wskazanego wyżej dowodzenia Jelnickiego - do usta-
leń pozornych. Przykładem wspomniane zestawienie portretu monetar-
nego Seutesa III z wizerunkami Scytów na obiektach z północnego Nad-
czarnomorza, które to porównanie niczego nie wyjaśnia, zarówno
wskutek zawężonego rozumienia samej portretowości, jak też operowania
przykładami z różnych zakresów pojęciowych.
Powyższe uwagi sprowadzają się do trzech podstawowych problemów,
które u Mancewicz nie doczekały się wyjaśnienia. Po pierwsze, dlaczego
pośród licznych obiektów toreutycznych z obszarów dawnej Tracji nie ma
ani jednego z ikonografią odpowiadającą znaleziskom scytyjskim (przy
założeniu, że te ostatnie pochodzą z warsztatów trackich). Po wtóre, jeże-
li nawet tam je wyprodukowano wyłącznie na zbyt w Scytii, powstaje py-
tanie, co w zamian otrzymywali Trakowie. I wreszcie - jaki byłby sens
umieszczania w pochówkach Scytów właśnie wizerunków trackich, do te-