DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Jarzewicz, Jarosław: De constructione ecclesiae: o artystycznych i społecznych uwarunkowaniach budowy kościoła św. Jakuba w Nysie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28099#0030
28
JAROSŁAW JARZEWICZ
Ryc. 2. Kościół św. Jakuba w Nysie, widok od południa. (Fot. J. Jarzewicz)
Wielkość, zwartość, jednolitość są dominującymi cechami tej budowli;
części są jakby wtórne wobec całości, poniekąd z niej wynikają. Wysokość
bryły zbliża się do jej długości, poza sygnaturką nic nie zakłóca jej zamknię-
tej sylwetki (il. 2). U dołu kaplice połączone w jednolite rzędy tworzą jakby
cokół, z którego „wyrastają” masywne, nieznacznie zwężające się skarpy
wtapiające się w ścianę poniżej fryzu podokapowego. Pomiędzy skarpami
wielkie okna w głębokich glifach pozostawiają tylko wąskie pasy muru. Tę
środkową, silnie zrytmizowaną wertykalnymi akcentami strefę kończy po-
zioma cezura podokapowego fryzu2. Powyżej rozpościerają się ogromne, nie-
ożywione połacie dachu. Można zauważyć, że środkowa strefa - pas plasty-
cznych, wertykalnych elementów wyrasta ze słabo ustrukturalizowanej
części dolnej i zanika, wtapia się w homogeniczną, abstrakcyjno-geometry-
czną niemal płaszczyznę dachu. Zarazem ta strefa - skarp i okien - tworzy
silnie spinający całą bryłę pas światłocieniowych kontrastów.
2 Obecnie są to tylko prostokątne płyciny, które przed II wojną światową były wypełnione
kształtkami. Być może fryz był pierwotnie tynkowany i malowany?
JAROSŁAW JARZEWICZ
Ryc. 2. Kościół św. Jakuba w Nysie, widok od południa. (Fot. J. Jarzewicz)
Wielkość, zwartość, jednolitość są dominującymi cechami tej budowli;
części są jakby wtórne wobec całości, poniekąd z niej wynikają. Wysokość
bryły zbliża się do jej długości, poza sygnaturką nic nie zakłóca jej zamknię-
tej sylwetki (il. 2). U dołu kaplice połączone w jednolite rzędy tworzą jakby
cokół, z którego „wyrastają” masywne, nieznacznie zwężające się skarpy
wtapiające się w ścianę poniżej fryzu podokapowego. Pomiędzy skarpami
wielkie okna w głębokich glifach pozostawiają tylko wąskie pasy muru. Tę
środkową, silnie zrytmizowaną wertykalnymi akcentami strefę kończy po-
zioma cezura podokapowego fryzu2. Powyżej rozpościerają się ogromne, nie-
ożywione połacie dachu. Można zauważyć, że środkowa strefa - pas plasty-
cznych, wertykalnych elementów wyrasta ze słabo ustrukturalizowanej
części dolnej i zanika, wtapia się w homogeniczną, abstrakcyjno-geometry-
czną niemal płaszczyznę dachu. Zarazem ta strefa - skarp i okien - tworzy
silnie spinający całą bryłę pas światłocieniowych kontrastów.
2 Obecnie są to tylko prostokątne płyciny, które przed II wojną światową były wypełnione
kształtkami. Być może fryz był pierwotnie tynkowany i malowany?