DOI Artikel:
Domasłowski, Jerzy; Karłowska-Kamzowa, Alicja [Gefeierte Pers.]: Profesor dr hab. Alicja Karłowska-Kamzowa
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28179#0009
PROFESOR DR HAB. ALICJA KARŁOWSKA-KAMZOWA
Odejście Pani Profesor Alicji Karłówskiej-Kamzowej miało miejsce zbyt
niedawno i - mimo ciężkiej choroby - nastąpiło zbyt nagle, by można było
dokonać próby podsumowania Jej działalności naukowej, także tej, która
pozostała w formie słowa drukowanego. To zadanie dla przyszłych bada-
czy dziejów polskiej historii sztuki i wolno mieć nadzieję, że prędzej czy
później opracowanie takie powstanie, a że nie będzie to przedsięwzięcie
błahe, świadczą rozmiary bibliografii. W tym miejscu pragnę jedynie od-
notować rysujące się w dorobku Profesor Kamzowej główne nurty badaw-
cze. Już na pierwszy rzut oka uderza bogactwo tematów i zróżnicowanie
formy wypowiedzi, od naukowych monografii po popularne opracowania
prasowe. Zaskakuje, że wbrew obiegowym opiniom, spektrum badawcze
wcale nie zacieśnia się do problemów mediewistycznych. Niektóre wątki
przewijają się przez długie lata, inne pojawiają się jednorazowo.
Pierwsza praca, opublikowana w streszczeniu w 1957 r. (w całości -
w roku 1959) dotyczyła poźnogotyckiej plastyki toruńskiej, pierwsza pub-
likacja „pełnometrażowa” - gotyckiego retabulum ze Stargardu Szcze-
cińskiego (1958). Niemal od razu pojawiły się sprawozdania z sesji na-
ukowych, recenzje, nieco później hasła w Słowniku Starożytności
Słowiańskich (1964-1982). Problemem badawczym, który zajmował Pa-
nią Profesor przez długie lata i który stał się Jej znakiem rozpoznaw-
czym, były gotyckie malowidła ścienne. Publikacje rozpoczęły się od Ma-
łujowic (1961) i całego Śląska (publikowana w 1965 roku rozprawa
doktorska). Była to dziedzina, w której chyba żaden z polskich uczonych
nie osiągnął takiego stopnia znajomości tematu. Swoistą cezurą tego
pierwszego etapu badań stała się międzynarodowa sesja naukowa w Po-
znaniu w 1975 r., poświęcona tej tematyce na obszarze środkowo-wschodniej
Europy, której wyniki ukazały się drukiem dwa lata później. Konferencja
ta oznaczała jednocześnie początek nowego ważnego przedsięwzięcia, ja-
kim stał się Katalog gotyckich malowideł ściennych w Polsce. Osobiście
miałem to szczęście i przyjemność, że mogłem być wówczas współpracow-
nikiem Pani Profesor i był to okres dla mnie niezapomniany. Dzięki
udziałowi przedstawicieli środowiska krakowskiego w osobach dr Heleny
Małkiewiczówny i dr. Mariana Korneckiego w ciągu zaledwie 5 lat na
Odejście Pani Profesor Alicji Karłówskiej-Kamzowej miało miejsce zbyt
niedawno i - mimo ciężkiej choroby - nastąpiło zbyt nagle, by można było
dokonać próby podsumowania Jej działalności naukowej, także tej, która
pozostała w formie słowa drukowanego. To zadanie dla przyszłych bada-
czy dziejów polskiej historii sztuki i wolno mieć nadzieję, że prędzej czy
później opracowanie takie powstanie, a że nie będzie to przedsięwzięcie
błahe, świadczą rozmiary bibliografii. W tym miejscu pragnę jedynie od-
notować rysujące się w dorobku Profesor Kamzowej główne nurty badaw-
cze. Już na pierwszy rzut oka uderza bogactwo tematów i zróżnicowanie
formy wypowiedzi, od naukowych monografii po popularne opracowania
prasowe. Zaskakuje, że wbrew obiegowym opiniom, spektrum badawcze
wcale nie zacieśnia się do problemów mediewistycznych. Niektóre wątki
przewijają się przez długie lata, inne pojawiają się jednorazowo.
Pierwsza praca, opublikowana w streszczeniu w 1957 r. (w całości -
w roku 1959) dotyczyła poźnogotyckiej plastyki toruńskiej, pierwsza pub-
likacja „pełnometrażowa” - gotyckiego retabulum ze Stargardu Szcze-
cińskiego (1958). Niemal od razu pojawiły się sprawozdania z sesji na-
ukowych, recenzje, nieco później hasła w Słowniku Starożytności
Słowiańskich (1964-1982). Problemem badawczym, który zajmował Pa-
nią Profesor przez długie lata i który stał się Jej znakiem rozpoznaw-
czym, były gotyckie malowidła ścienne. Publikacje rozpoczęły się od Ma-
łujowic (1961) i całego Śląska (publikowana w 1965 roku rozprawa
doktorska). Była to dziedzina, w której chyba żaden z polskich uczonych
nie osiągnął takiego stopnia znajomości tematu. Swoistą cezurą tego
pierwszego etapu badań stała się międzynarodowa sesja naukowa w Po-
znaniu w 1975 r., poświęcona tej tematyce na obszarze środkowo-wschodniej
Europy, której wyniki ukazały się drukiem dwa lata później. Konferencja
ta oznaczała jednocześnie początek nowego ważnego przedsięwzięcia, ja-
kim stał się Katalog gotyckich malowideł ściennych w Polsce. Osobiście
miałem to szczęście i przyjemność, że mogłem być wówczas współpracow-
nikiem Pani Profesor i był to okres dla mnie niezapomniany. Dzięki
udziałowi przedstawicieli środowiska krakowskiego w osobach dr Heleny
Małkiewiczówny i dr. Mariana Korneckiego w ciągu zaledwie 5 lat na