DOI Heft:
Omówienia i recenzje
DOI Artikel:Leszkowicz, Paweł: Ocenzurowane studium nad cenzurą: historia zwycięzców; zwycięstwo kontekstu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28200#0393
390
PAWEŁ LESZKOWICZ
awangarda była homofobiczna, zamknięta na seksualny nonkonformizm i równie
konwencjonalna, jak dominująca kultura, której zresztą szybko stała się częścią.
Charles Demuth nie miał szans na pokazanie swych erotycznych akwareli, zniszczy-
łoby to jego karierę. O podobnej sytuacji i wrogości dealerów wobec Warhola w latach
50. i Mapplethorpe’a w latach 70. wspomina Richard Meyer. Dlatego Weinberg pisze
o kodzie, którym posługiwali się homoseksualni artyści w oficjalnych dziełach i o wy-
borze specjalnej publiczności dla swoich erotycznych przedstawień. To sytuacja analo-
giczna do wczesnego Warhola i Mapplethorpe’a, których prace funkcjonowały na po-
czątku głównie w homoseksualnym środowisku, a częścią oficjalnej kultury
wystawienniczej i akademickiej stały się dopiero, nie bez przeszkód, w latach 80. i 90.
Podczas gdy Meyer odwołuje się do interakcji pomiędzy zakazem, krytycznością i eks-
presją, które mają przekładać się na strukturę wizualną prac, Weinberg pisze o ko-
dzie stosowanym przez artystów. Ten kod wynikał również ze świadomości tego, co
jest dozwolone i wykluczone z artystycznej sceny, a wykluczeń było bardzo wiele po-
mimo zainteresowania niekonwencjonalnymi formami ekspresji w awangardzie. Były
to bowiem jedynie formy, przy pełnym utrzymaniu tradycyjnej męskości; awangardo-
wa sztuka nie wiązała się z awangardową męskością lub rewolucją obyczajową.
Podobnie jak u Weinberga, metoda biograficzna występuje również w tekstach Jo-
nathana Katza, a szczególnie w jego interpretacji malarstwa Jaspera Johnsa i Rober-
ta Rauschenberga, w okresie gdy byli parą i wspólnie przełamywali abstrakcyjny eks-
presjonizm16. Pokrewieństwa pomiędzy homoseksualną tożsamością a pop-artem są
szczególnie często podejmowane, w związku z kontrastowaniem heteroseksualnej
estetyki abstrakcyjnego ekspresjonizmu i homoestetyki pop-artu. Tekst Kennetha
Silvera, na temat równoległego kształtowania się współczesnej gejowskiej tożsamości
i pop-artu sytuuje się właśnie w tym nurcie1'. Douglas Crimp specjalizuje się nato-
miast w analizach związków pomiędzy kulturą wizualną, kryzysem AIDS i polityką18.
Jego badania stały się podstawą rozdziału książki Meyera poświęconego sztuce wokół
AIDS.
Fundatorem gay studies w amerykańskiej historii sztuki jest James Saslow19,
specjalizujący się w kulturze renesansu. W 1979 roku opublikował on inauguracyjny
esej Closets and the Museum20, w którym krytykował oficjalną praktykę historii sztu-
ki za wyciszanie kwestii homoseksualizmu w sztuce i propagował ponowne otwarte
pisanie historii śladem feministycznej historii sztuki. Jego tekst ukazał się wówczas
nie w historyczno-artystycznym lub feministycznym kontekście, ale w publikacji
związanej z gay liberation mouement. Homoseksualna historia w latach 80. i 90. stała
się jednak oficjalnym produktem rynku wydawniczego, zarówno tego akademickiego,
16 J. D. Katz, The Art of Codę: Jasper Johns and Robert Rauschenberg, (w:) Significant
Others: Creatioity and Intimate Partnership, Thames and Hudson, London 1993.
17 K. E. Silver, Modes of Disclosure: the Construction of Gay Identity and the Rise of Pop
Art, (w:) Hand-Painted Pop: American Art in Transition, 1955-1962, Rizzoli International Publi-
cation, Los Angeles, New York 1992.
1S Patrz: D. Crimp (ed.), AIDS. Cultural Analysis, Cultural Actioism, The MIT Press, Cam-
bridge, London 1988; D. Crimp, A. Rolston, AIDS Demographics, Bay Press, Seattle 1990.
19 Patrz: J. Saslow, Ganymede in the Renaissance: Homosexuality in Art and Society.
20 J. Saslow, Closets in the Museum, (w:) Lauender Culture, New York 1979.
PAWEŁ LESZKOWICZ
awangarda była homofobiczna, zamknięta na seksualny nonkonformizm i równie
konwencjonalna, jak dominująca kultura, której zresztą szybko stała się częścią.
Charles Demuth nie miał szans na pokazanie swych erotycznych akwareli, zniszczy-
łoby to jego karierę. O podobnej sytuacji i wrogości dealerów wobec Warhola w latach
50. i Mapplethorpe’a w latach 70. wspomina Richard Meyer. Dlatego Weinberg pisze
o kodzie, którym posługiwali się homoseksualni artyści w oficjalnych dziełach i o wy-
borze specjalnej publiczności dla swoich erotycznych przedstawień. To sytuacja analo-
giczna do wczesnego Warhola i Mapplethorpe’a, których prace funkcjonowały na po-
czątku głównie w homoseksualnym środowisku, a częścią oficjalnej kultury
wystawienniczej i akademickiej stały się dopiero, nie bez przeszkód, w latach 80. i 90.
Podczas gdy Meyer odwołuje się do interakcji pomiędzy zakazem, krytycznością i eks-
presją, które mają przekładać się na strukturę wizualną prac, Weinberg pisze o ko-
dzie stosowanym przez artystów. Ten kod wynikał również ze świadomości tego, co
jest dozwolone i wykluczone z artystycznej sceny, a wykluczeń było bardzo wiele po-
mimo zainteresowania niekonwencjonalnymi formami ekspresji w awangardzie. Były
to bowiem jedynie formy, przy pełnym utrzymaniu tradycyjnej męskości; awangardo-
wa sztuka nie wiązała się z awangardową męskością lub rewolucją obyczajową.
Podobnie jak u Weinberga, metoda biograficzna występuje również w tekstach Jo-
nathana Katza, a szczególnie w jego interpretacji malarstwa Jaspera Johnsa i Rober-
ta Rauschenberga, w okresie gdy byli parą i wspólnie przełamywali abstrakcyjny eks-
presjonizm16. Pokrewieństwa pomiędzy homoseksualną tożsamością a pop-artem są
szczególnie często podejmowane, w związku z kontrastowaniem heteroseksualnej
estetyki abstrakcyjnego ekspresjonizmu i homoestetyki pop-artu. Tekst Kennetha
Silvera, na temat równoległego kształtowania się współczesnej gejowskiej tożsamości
i pop-artu sytuuje się właśnie w tym nurcie1'. Douglas Crimp specjalizuje się nato-
miast w analizach związków pomiędzy kulturą wizualną, kryzysem AIDS i polityką18.
Jego badania stały się podstawą rozdziału książki Meyera poświęconego sztuce wokół
AIDS.
Fundatorem gay studies w amerykańskiej historii sztuki jest James Saslow19,
specjalizujący się w kulturze renesansu. W 1979 roku opublikował on inauguracyjny
esej Closets and the Museum20, w którym krytykował oficjalną praktykę historii sztu-
ki za wyciszanie kwestii homoseksualizmu w sztuce i propagował ponowne otwarte
pisanie historii śladem feministycznej historii sztuki. Jego tekst ukazał się wówczas
nie w historyczno-artystycznym lub feministycznym kontekście, ale w publikacji
związanej z gay liberation mouement. Homoseksualna historia w latach 80. i 90. stała
się jednak oficjalnym produktem rynku wydawniczego, zarówno tego akademickiego,
16 J. D. Katz, The Art of Codę: Jasper Johns and Robert Rauschenberg, (w:) Significant
Others: Creatioity and Intimate Partnership, Thames and Hudson, London 1993.
17 K. E. Silver, Modes of Disclosure: the Construction of Gay Identity and the Rise of Pop
Art, (w:) Hand-Painted Pop: American Art in Transition, 1955-1962, Rizzoli International Publi-
cation, Los Angeles, New York 1992.
1S Patrz: D. Crimp (ed.), AIDS. Cultural Analysis, Cultural Actioism, The MIT Press, Cam-
bridge, London 1988; D. Crimp, A. Rolston, AIDS Demographics, Bay Press, Seattle 1990.
19 Patrz: J. Saslow, Ganymede in the Renaissance: Homosexuality in Art and Society.
20 J. Saslow, Closets in the Museum, (w:) Lauender Culture, New York 1979.