Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (18.2007)

94

MICHAŁ HAAKE

Stomera i Jacoba van Oost Starszego). Okoliczność ta uzmysławia, że
rozpatrywanie podobieństw między Potco&77?2e77t a 777spirac/'g 7 w celu
identyfikacji Mateusza będzie napotykać przeszkody.


32. Rafael (warsztat), Oslal/na Wieczerza, 1518-1519, Watykan, Loggia

Wprowadzenie 777spiTmcb 77 kieruje uwagę widza oglądającego PoŁco-
&77ue na postać młodzieńca na taborecie. Obserwacja ta zyskuje wparcie
w analogii, jaką Maurizio Calvesi oraz Stanisław Czekalski wskazali
między tą postacią a jednym z apostołów na znajdującym się w Loggiach
Watykańskich fresku OsńWho Hiieczerzu, wykonanym przez warsztat
Rafaela (il. 32W. Zdaniem Czekalskiego, dzięki tej analogii to „właśnie
odwrócony tyłem młody człowiek ze sceny powołania ukazuje się jako ten
jedyny spośród siedzących tutaj, który przesiądzie się do innego stołu, by
spożyć z Chrystusem ostatnią wieczerzę"^. (Bez wątpienia sama podat-
ność związku obrazowego na jego usensownienie przesądza, że nie jest
konieczne uzgodnienie dociekań Czekalskiego z intencją artysty.) Cze-
kalski nie twierdzi, że tym samym postać na taborecie należy identyfi-
kować z Mateuszem. Jest zdania, że możliwość wskazania takiego
związku międzyobrazowego świadczy o tym, że PomoPmie Caravaggia
„nie tyle wskazuje jedną konkretną postać przyszłego apostoła, co zwodzi
widza, „rozsiewając" to wskazanie pomiędzy różne postacfW Można się

84 M. Calvesi, La 7*eańe Ca?YHjagg7o, Torino, 1990, 11. 178; S. Czekalski, op.cit.,
il. 40.
88 S. Czekalski, op.cit., s. 108.
86 Ibidem, s. 108.