DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Soćko, Adam: Pałac Parysów czy pałac Leśniowolskich?: uwagi do badań nad siedzibami szlacheckimi w trybunalskim Lublinie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.29069#0063
PAŁAC PARYSÓW CZY PAŁAC LEŚNIOWOLSKICH?
61
wnętrznym dziedzińcem został najprawdopodobniej wzniesiony przez
Ewę z Podłęża Leśniowolską, być może już przed 1617 rokiem. Dopiero
za sprawą Anny z Sapiehów, po 1661 roku, budynek przeszedł do rodu
Parysów. Warto na koniec zaznaczyć, że związki krewniacze Leśniowol-
skich, Parysów i Lasockich w początkach XVII wieku były bardzo bliskie.
Oto bowiem pokoleniowo Janowi Leśniowolskiemu (zrn. 1596) ojcu Hele-
ny, Adama, Jakuba, Marcina i Prokopa odpowiadał w rodzie Parysów
Hieronim (zm. 1605), wojewoda mazowiecki, ojciec Stanisława, Zygmun-
ta, Adama Hieronima oraz trzech córek - Anny, Elżbiety i Katarzyny^.
Z nich zaś Anna Parysówna została wydana za cześnika warszawskiego
Adama Leśniowolskiego (brata stryjecznego Jana Leśniowolskiego),
Elżbieta została żoną niejakiego Remigiana Lasockiego, a Katarzyna to
dobrze nam już znana żona Marcina Leśniowolskiego, fundatorka na-
grobka z lubelskiego kościoła jezuitów*^. Pokolenie Leśniowolskich,
reprezentowane przez Prokopa, Adama i Marcina nie ma prawie nic
wspólnego z synami Hieronima Parysa - Stanisławem, Zygmuntem
i Adamem Hieronimem, który był posiadaczem VII księgi traktatu Ser-
lia^E Losy obu rodzin (a zarazem losy pałacu lubelskiego) złączyły się
dopiero w kolejnym pokoleniu, gdy wdowa po Janie Franciszku Leśnio-
wolskim, Anna z Sapiehów, wyszła po raz wtóry za Feliksa Parysa - sy-
na Adama Hieronima. Feliks był zaś dla żyjącej jeszcze w 1667 roku An-
ny z Leśniowolskich Rostworowskiej bratem wujecznym. Mimo tak
bliskich koligacji - gdy w grę wchodził spory majątek - szlachta gotowa
była się procesować nawet lat kilkadziesiąt. Na tyle długo, by nazwisko
Parysów stało się - trochę niesłusznie - podstawą utrwalonej po dziś
dzień nazwy lubelskiego pałacu.
THE PARYS OR THE LEŚNIOWOLSKI PAŁACE?
REMARKS ON THE STUDY OF THE RESIDENCES OF NOBILITY FAMILIES
IN LUBLIN
Summary
Among the early modern palaces of Lublin, the only one with an inner courtyard
is the so-called Parys pałace. The dating of the building has never been established,
although it has been suggested that its two-tract part may be a relic of the mansion
of Marcin Leśniowolski (d. 1628). Its four-wing design, recognizable until today de-
64 Zob.: I. Gieysztorowa, op. cit., s. 233.
65 Ibidem, oraz A. Boniecki, op. cit., t. 13, Warszawa 1909, s. 396.
661. Gieysztorowa, op. cit., s. 233.
61
wnętrznym dziedzińcem został najprawdopodobniej wzniesiony przez
Ewę z Podłęża Leśniowolską, być może już przed 1617 rokiem. Dopiero
za sprawą Anny z Sapiehów, po 1661 roku, budynek przeszedł do rodu
Parysów. Warto na koniec zaznaczyć, że związki krewniacze Leśniowol-
skich, Parysów i Lasockich w początkach XVII wieku były bardzo bliskie.
Oto bowiem pokoleniowo Janowi Leśniowolskiemu (zrn. 1596) ojcu Hele-
ny, Adama, Jakuba, Marcina i Prokopa odpowiadał w rodzie Parysów
Hieronim (zm. 1605), wojewoda mazowiecki, ojciec Stanisława, Zygmun-
ta, Adama Hieronima oraz trzech córek - Anny, Elżbiety i Katarzyny^.
Z nich zaś Anna Parysówna została wydana za cześnika warszawskiego
Adama Leśniowolskiego (brata stryjecznego Jana Leśniowolskiego),
Elżbieta została żoną niejakiego Remigiana Lasockiego, a Katarzyna to
dobrze nam już znana żona Marcina Leśniowolskiego, fundatorka na-
grobka z lubelskiego kościoła jezuitów*^. Pokolenie Leśniowolskich,
reprezentowane przez Prokopa, Adama i Marcina nie ma prawie nic
wspólnego z synami Hieronima Parysa - Stanisławem, Zygmuntem
i Adamem Hieronimem, który był posiadaczem VII księgi traktatu Ser-
lia^E Losy obu rodzin (a zarazem losy pałacu lubelskiego) złączyły się
dopiero w kolejnym pokoleniu, gdy wdowa po Janie Franciszku Leśnio-
wolskim, Anna z Sapiehów, wyszła po raz wtóry za Feliksa Parysa - sy-
na Adama Hieronima. Feliks był zaś dla żyjącej jeszcze w 1667 roku An-
ny z Leśniowolskich Rostworowskiej bratem wujecznym. Mimo tak
bliskich koligacji - gdy w grę wchodził spory majątek - szlachta gotowa
była się procesować nawet lat kilkadziesiąt. Na tyle długo, by nazwisko
Parysów stało się - trochę niesłusznie - podstawą utrwalonej po dziś
dzień nazwy lubelskiego pałacu.
THE PARYS OR THE LEŚNIOWOLSKI PAŁACE?
REMARKS ON THE STUDY OF THE RESIDENCES OF NOBILITY FAMILIES
IN LUBLIN
Summary
Among the early modern palaces of Lublin, the only one with an inner courtyard
is the so-called Parys pałace. The dating of the building has never been established,
although it has been suggested that its two-tract part may be a relic of the mansion
of Marcin Leśniowolski (d. 1628). Its four-wing design, recognizable until today de-
64 Zob.: I. Gieysztorowa, op. cit., s. 233.
65 Ibidem, oraz A. Boniecki, op. cit., t. 13, Warszawa 1909, s. 396.
661. Gieysztorowa, op. cit., s. 233.