DOI issue:
Rozprawy
DOI article:Lipiński, Filip: "Obraz o krążeniu obrazów": "Jastrzębie nocy" Edwarda Hoppera pomiędzy rozproszeniem a pragnieniem
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.29069#0142
140
FILIP LIPIŃSKI
paradoksu dyseminacji poręczoną obrazową specyfiką, tekstu - „matrycy
marzeń", który zwija się do wewnątrz, jest bardziej pojemny niż to, co
fizycznie dane na obrazie^. Fałdem powstałym za sprawą uchylenia
obrazowej/barowej „okiennicy" jest pole spotkania pamięci/fantazji widza
i obrazu. Następnie film - niezależnie od intencji twórców - kontynuuje
realizację tego pragnienia, ze względu na specyfikę medium skuteczniej
konstruując, a w przypadku Wendersa analizując immersyjne doświad-
czenie i potencjał obrazu poprzez nasycenie widzenia sugestywnym do-
znaniem dotyku i możliwości przejścia na jego drugą stronę, intensyfiku-
jąc i poszerzając w ten sposób wirtualne pole spotkania. Szczególnym
z uwagi na swą prostotę rozwiązaniem była krakowska instalacja. Para-
doksalnie, ze względu na swą fizyczną konkretność, najskuteczniej
przywołała ona obraz Hoppera w pamięci i w ten sposób wygenerowała
najsilniejsze odczucie bycia-nie-na-miejscu, niemożliwości zaistniałej
sytuacji. Jako artefakt stała się najmniej istotna, lecz wyzwoliła dojmu-
jące poczucie tęsknoty, przejmująco uobecniła nieobecność obrazu, który
nie tylko uczynił krążenie obrazów swym zasadniczym tematem i sposo-
bem bycia, lecz owe obrazy zatrudnił, by nam o nim przypominały.
"A PAINTING ABOUT THE CIRCULATION OF IMAGES".
EDWARD HOPPER'S "NIGHTHAWKS" BETWEEN DISSEMINATION
AND DESIRE
Summary
The paper is an extensive analysis of the iconic painting WigA^AonnAs (1942) by
the American painter Edward Hopper in terms of the relation between its visual
structure and its reception in popular (and, morę broadly - visual) culture and how
such a relationship affects the way the work can be interpreted today. The main
thesis of this essay is that AAgAfAaniAs is a work of art which (answering W.J.T.
Mitchelfs question "What Do Pictures Want?") "desires" to be quoted, reproduced
and seen tAroT/gA and ujRA other images. Paradoxically, this desire to disseminate
comes from the visual experience of the specifically pictorial properties of the paint-
ing, its structure and the way it communicates with the viewer. To describe this
quality between dissemination and desire in which the image becomes a pictorial
175 \y tym kontekście celne wydają się słowa Anny Markowskiej, która tak pisała
o dokonaniu przez Mieke Bal analizy dyseminacji w obrazie Vermeera: „w ten sposób
ograniczenie rozsiewu dokonuje się również w obrębie, w zasięgu i wewnątrz - produkcja
znaczenia nie jest późniejszym i ukrytym naddatkiem, gdyż jako część dzieła zawiera się
w jego semiotycznym statusie"; eadem, Ahyhzy ergonem o gargrgo77C777 - rozsieic z7mczeA,
Ao7U7*o/a i z77707*o 77ite77c/Ć „Artium Questiones" XX, 2009, s. 176.
FILIP LIPIŃSKI
paradoksu dyseminacji poręczoną obrazową specyfiką, tekstu - „matrycy
marzeń", który zwija się do wewnątrz, jest bardziej pojemny niż to, co
fizycznie dane na obrazie^. Fałdem powstałym za sprawą uchylenia
obrazowej/barowej „okiennicy" jest pole spotkania pamięci/fantazji widza
i obrazu. Następnie film - niezależnie od intencji twórców - kontynuuje
realizację tego pragnienia, ze względu na specyfikę medium skuteczniej
konstruując, a w przypadku Wendersa analizując immersyjne doświad-
czenie i potencjał obrazu poprzez nasycenie widzenia sugestywnym do-
znaniem dotyku i możliwości przejścia na jego drugą stronę, intensyfiku-
jąc i poszerzając w ten sposób wirtualne pole spotkania. Szczególnym
z uwagi na swą prostotę rozwiązaniem była krakowska instalacja. Para-
doksalnie, ze względu na swą fizyczną konkretność, najskuteczniej
przywołała ona obraz Hoppera w pamięci i w ten sposób wygenerowała
najsilniejsze odczucie bycia-nie-na-miejscu, niemożliwości zaistniałej
sytuacji. Jako artefakt stała się najmniej istotna, lecz wyzwoliła dojmu-
jące poczucie tęsknoty, przejmująco uobecniła nieobecność obrazu, który
nie tylko uczynił krążenie obrazów swym zasadniczym tematem i sposo-
bem bycia, lecz owe obrazy zatrudnił, by nam o nim przypominały.
"A PAINTING ABOUT THE CIRCULATION OF IMAGES".
EDWARD HOPPER'S "NIGHTHAWKS" BETWEEN DISSEMINATION
AND DESIRE
Summary
The paper is an extensive analysis of the iconic painting WigA^AonnAs (1942) by
the American painter Edward Hopper in terms of the relation between its visual
structure and its reception in popular (and, morę broadly - visual) culture and how
such a relationship affects the way the work can be interpreted today. The main
thesis of this essay is that AAgAfAaniAs is a work of art which (answering W.J.T.
Mitchelfs question "What Do Pictures Want?") "desires" to be quoted, reproduced
and seen tAroT/gA and ujRA other images. Paradoxically, this desire to disseminate
comes from the visual experience of the specifically pictorial properties of the paint-
ing, its structure and the way it communicates with the viewer. To describe this
quality between dissemination and desire in which the image becomes a pictorial
175 \y tym kontekście celne wydają się słowa Anny Markowskiej, która tak pisała
o dokonaniu przez Mieke Bal analizy dyseminacji w obrazie Vermeera: „w ten sposób
ograniczenie rozsiewu dokonuje się również w obrębie, w zasięgu i wewnątrz - produkcja
znaczenia nie jest późniejszym i ukrytym naddatkiem, gdyż jako część dzieła zawiera się
w jego semiotycznym statusie"; eadem, Ahyhzy ergonem o gargrgo77C777 - rozsieic z7mczeA,
Ao7U7*o/a i z77707*o 77ite77c/Ć „Artium Questiones" XX, 2009, s. 176.