DOI issue:
Rozprawy
DOI article:Jaźwierski, Jacek: Teoria artystycznych zapożyczeń i historyczne metody badań nad sztuką: Reynolds - Gombrich - Wind - Wölfflin
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.42378#0073
Jacek Jaźwierski
TEORIA ARTYSTYCZNYCH ZAPOŻYCZEŃ
I HISTORYCZNE METODY BADAŃ NAD SZTUKĄ:
REYNOLDS - GOMBRICH - WIND - WÖLFFLIN
Kiedy w grudniu 1933 roku do nabrzeża Tamizy w Londynie przy-
cumowały dwa statki parowe wiozące 531 skrzyń wypełnionych 60 ty-
siącami książek, fotografii i dokumentów składających się na Die Kul-
turwissenschaftliche Bibliothek Warburg1, a w ślad za nimi przybyła
z Hamburga grupa uczonych - uczniów i współpracowników założyciela
biblioteki, zmarłego cztery lata wcześniej Aby’ego Warburga, rozpoczęła
się nowa era nie tylko w dziejach tej dziś szacownej, a wówczas nowator-
skiej instytucji i prowadzonych w niej badań nad sztuką włoskiego rene-
sansu, ale również w dziejach badań nad angielskim malarstwem osiem-
nastego stulecia, zwłaszcza zaś nad postacią wybitnego, choć nie w pełni
cenionego malarza i teoretyka sztuki, sir Joshuy Reynoldsa2. Korzyści
płynące z tych badań miały okazać się obopólne: nie tylko Reynolds za-
wdzięcza hamburskim uczonym inicjację procesu rehabilitacji i rozkwit
studiów nad jego podwójną, malarsko-teoretyczną spuścizną; również oni
znaleźli w pierwszym prezydencie Królewskiej Akademii lokalnego pa-
trona własnych naukowych poczynań, zdolnego potwierdzić słuszność
rozwijanej przez nich metody.
Edgar Wind, a potem także Ernst Hans Gombrich, Charles Mitchell3
i Rudolf Wittkower4 - wszyscy poświęcili Reynoldsowi istotne studia, któ-
1 E.M. Warburg, The Transfer of the Warburg Institute to England in 1933, (w:) The
Warburg Institute Annual Report 1952-1953; cyt. za: http://warburg.sas.ac.uk/home/about
thewarburginstitute/history/migration (data dostępu 27.01.2013).
2 Zob. R. Rosenblum, Reynolds in an International Milieu, (w:) Reynolds, red. N. Pen-
ny, kat. wyst., Royal Academy of the Arts, London 1986, s. 43.
3 Ch. Mitchell, Three Phases of Reynolds’s Method, „Burlington Magazine” 80, 1942,
s. 35-40.
4 R. Wittkower, Imitation, Eclecticism, and Genius, (w:) Aspects of the Eighteenth
Century, red. E.R. Wasserman, Baltimore 1965, s. 143-161.
TEORIA ARTYSTYCZNYCH ZAPOŻYCZEŃ
I HISTORYCZNE METODY BADAŃ NAD SZTUKĄ:
REYNOLDS - GOMBRICH - WIND - WÖLFFLIN
Kiedy w grudniu 1933 roku do nabrzeża Tamizy w Londynie przy-
cumowały dwa statki parowe wiozące 531 skrzyń wypełnionych 60 ty-
siącami książek, fotografii i dokumentów składających się na Die Kul-
turwissenschaftliche Bibliothek Warburg1, a w ślad za nimi przybyła
z Hamburga grupa uczonych - uczniów i współpracowników założyciela
biblioteki, zmarłego cztery lata wcześniej Aby’ego Warburga, rozpoczęła
się nowa era nie tylko w dziejach tej dziś szacownej, a wówczas nowator-
skiej instytucji i prowadzonych w niej badań nad sztuką włoskiego rene-
sansu, ale również w dziejach badań nad angielskim malarstwem osiem-
nastego stulecia, zwłaszcza zaś nad postacią wybitnego, choć nie w pełni
cenionego malarza i teoretyka sztuki, sir Joshuy Reynoldsa2. Korzyści
płynące z tych badań miały okazać się obopólne: nie tylko Reynolds za-
wdzięcza hamburskim uczonym inicjację procesu rehabilitacji i rozkwit
studiów nad jego podwójną, malarsko-teoretyczną spuścizną; również oni
znaleźli w pierwszym prezydencie Królewskiej Akademii lokalnego pa-
trona własnych naukowych poczynań, zdolnego potwierdzić słuszność
rozwijanej przez nich metody.
Edgar Wind, a potem także Ernst Hans Gombrich, Charles Mitchell3
i Rudolf Wittkower4 - wszyscy poświęcili Reynoldsowi istotne studia, któ-
1 E.M. Warburg, The Transfer of the Warburg Institute to England in 1933, (w:) The
Warburg Institute Annual Report 1952-1953; cyt. za: http://warburg.sas.ac.uk/home/about
thewarburginstitute/history/migration (data dostępu 27.01.2013).
2 Zob. R. Rosenblum, Reynolds in an International Milieu, (w:) Reynolds, red. N. Pen-
ny, kat. wyst., Royal Academy of the Arts, London 1986, s. 43.
3 Ch. Mitchell, Three Phases of Reynolds’s Method, „Burlington Magazine” 80, 1942,
s. 35-40.
4 R. Wittkower, Imitation, Eclecticism, and Genius, (w:) Aspects of the Eighteenth
Century, red. E.R. Wasserman, Baltimore 1965, s. 143-161.