Citation link:
https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/bhs1987/0223
IN MEMORIAM
gruntowna znajomość wczesnej architektury romańskiej
Europy zachodniej i południowej oraz owa twórcza wyobraźnia
pozwalająca wpisać odkrywane, nieraz skromne, resztki
murów czy fundamentów w określone formy architektoniczne.
I to właśnie zawdzięczamy Krystynie Józefowiczównie. Jej
dzieła — monografia romańskiej katedry w Poznaniu (1963),
monografia Trzemeszna (1978) oraz pierwsze ujęcia wczesnego
romanizmu w Wielkopolsce (1969) staly się odtąd punktem
odniesienia dla wszelkich dociekań na tym polu.
W ostatnich latach otworzyła się przed Nią możliwość
powrotu do pasji młodych lat — do badań wykopaliskowych
na obiekcie romańskim. Zapoczątkowane w 1978 r. badania
wykopaliskowe w klasztorze benedyktyńskim w Lubiniu,
początkowo o charakterze ratunkowym, przekształciły się
szybko w szeroko zakrojone badania o pełnym profilu nauko-
wym. Pani Krystyna uczestniczyła w tych pracach w latach
1979—1983. Byl to dla Niej pełen radości powrót do badań
terenowych, bez przesady można powiedzieć, że wkładała w tę
pracę całe serce. W tym też okresie miałam możność zbliżenia
się do Niej. Połączyła nas bliska współpraca, bynajmniej nie
sielankowa, pełna dyskusji, nierzadko kontrowersji, które
jednak nie osłabiały, lecz przeciwnie, pogłębiały naszą przy-
jaźń, dotyczyły bowiem zawsze sprawy najbliższej nam —
odkrywania prawdy o przeszłości Lubinia. Dziełem Pani
Krystyny są pierwsze koncepcje rekonstrukcji odkrywanych
resztek romańskich Lubinia (1985). Ciężka choroba zabrała
Ją w trakcie naszej wspólnej pracy badawczej. Przez ostatnie
dwa lata, gdy już nie mogła być w Lubiniu, wspierała nas
radą, interesowała się niezmiennie wszelkimi naszymi poczy-
naniami, pisała do nas: Myślą i sercem jestem w Lubiniu.
Trzeba jeszcze podkreślić, że Krystyna Józefowiczówna
nie była człowiekiem jednej pasji. Obok historii sztuki studio-
wała przecież romanistykę, filozofię. Zainteresowania miała
szerokie, czego najlepszym odbiciem była gromadzona przez
Nią obszerna biblioteka. Obok licznych dzieł z dziedziny
historii sztuki, zwłaszcza na temat architektury i malarstwa,
którym zawsze się pasjonowała, znalazły się też dzieła filozo-
fów, teologów i mistyków, bardzo dużo poezji i wybitne dzieła
prozy. Na wszystkie swe rozmaite zainteresowania znajdowała
czas, podobnie jak na różno formy prawdziwej pracy społecz-
nej. Mniej tylko miała czasu dla różnych spraw codziennych,
które zawsze znajdowały się na dalszym planie.
Największy mój podziw wzbudziła jednak nie Swymi do-
konaniami naukowymi, pełną pasji pracą w terenie, śmiałymi
pomysłami rekonstrukcyjnymi, lecz wtedy, gdy ciężka choroba
wyrwała Ją z naszego grona, gdy zmuszona była porzucić
ukochaną pracę i odejść, w pełni świadomie, bez skargi, z po-
godą, z zachowaniom do końca Swej osobowości. Takim
odejściem potwierdziła najlepiej prawdziwą wielkość Swej
Duszy.
Zofia Kurnatowska
BIBLIOGRAFIA
1946
1. Gwiazdkowa wystawa plastyków. „Głos Wielkopolski",
R. II: 1946 nr 353 (23 XII) s. 4.
1947
la. Odkrycia, zjazdy, wystawy. Odkrycia w Strzelnie, Trze-
mesznie i Poznaniu — Zjazdy, obrady, wycieczki — ^ Nowe
sale Muzeum Wielkopolskiego — Wystawy bieżące u plasty-
ków — F W Salonie Ogólnopolskim .„Arkona", R. II: 1947,
nr 7/8, s. 12—13.
2. Towarzyszowi z Hiszpanii (na marginesie wystawy w Sa-
lonie Sztuk Plastycznych). „Głos Wielkopolski", R. III:
1947 nr 305 (5 XI) s. 3.
3. W poznańskich salonach wystawowych : Malarstwo Heleny
Walickiej — Pokaz • grafiki czeskiej — U grafików
poznańskich „Arkona", R. II: 1947 nr 11/12 (listopad-
grudzień) s. 14—15.
4. Współczesna grafika czeska. „Głos Wielkopolski", R. III:
1947 nr 343 (13 XII) s. 3.
5. Wystawa pośmiertna plastyków poznańskich. „Głos Wiel-
kopolski", R. III: 1947 nr 12 (12 1) s. 4.
1948
6. Malarstwo Jana Cybisa. „Świat", R. III: 1948 nr 13
(28 III) s. 2; — Ilustrowany dodatek tygodniowy „Głosu
Wielkopolskiego", R. IV: 1948 nr 86 (Wielkanoc).
7. Sądy o upowszechnianiu nauki i o współczesnym malar-
stwie polskim. „Świat", R. III: 1948 nr 5 (1—2 II) s. 4;
— Ilustrowany dodatek tygodniowy „Głosu Wielkopol-
skiego", R. IV: 1948 nr 32 (1 II).
8. W Salonie Sztuk Plastycznych, „Głos Wielkopolski", R.
IV: 1948 nr 41 (11 II) s. 3.
9. Wystawa plastyków pomorskich. „Głos Wielkopolski" R.
IV: 1948 nr 178 (30 VI) s. 6.
10. Wystawa plastyków poznańskich. „Arkona", R. III: 1948
nr 4/6 (kwiecień—czerwiec) s. 16.
11. Wystawa plastyków poznańskich. „Głos Wielkopolski",
R. IV: 1948 nr 129 (11 V) s.. 3.
217
gruntowna znajomość wczesnej architektury romańskiej
Europy zachodniej i południowej oraz owa twórcza wyobraźnia
pozwalająca wpisać odkrywane, nieraz skromne, resztki
murów czy fundamentów w określone formy architektoniczne.
I to właśnie zawdzięczamy Krystynie Józefowiczównie. Jej
dzieła — monografia romańskiej katedry w Poznaniu (1963),
monografia Trzemeszna (1978) oraz pierwsze ujęcia wczesnego
romanizmu w Wielkopolsce (1969) staly się odtąd punktem
odniesienia dla wszelkich dociekań na tym polu.
W ostatnich latach otworzyła się przed Nią możliwość
powrotu do pasji młodych lat — do badań wykopaliskowych
na obiekcie romańskim. Zapoczątkowane w 1978 r. badania
wykopaliskowe w klasztorze benedyktyńskim w Lubiniu,
początkowo o charakterze ratunkowym, przekształciły się
szybko w szeroko zakrojone badania o pełnym profilu nauko-
wym. Pani Krystyna uczestniczyła w tych pracach w latach
1979—1983. Byl to dla Niej pełen radości powrót do badań
terenowych, bez przesady można powiedzieć, że wkładała w tę
pracę całe serce. W tym też okresie miałam możność zbliżenia
się do Niej. Połączyła nas bliska współpraca, bynajmniej nie
sielankowa, pełna dyskusji, nierzadko kontrowersji, które
jednak nie osłabiały, lecz przeciwnie, pogłębiały naszą przy-
jaźń, dotyczyły bowiem zawsze sprawy najbliższej nam —
odkrywania prawdy o przeszłości Lubinia. Dziełem Pani
Krystyny są pierwsze koncepcje rekonstrukcji odkrywanych
resztek romańskich Lubinia (1985). Ciężka choroba zabrała
Ją w trakcie naszej wspólnej pracy badawczej. Przez ostatnie
dwa lata, gdy już nie mogła być w Lubiniu, wspierała nas
radą, interesowała się niezmiennie wszelkimi naszymi poczy-
naniami, pisała do nas: Myślą i sercem jestem w Lubiniu.
Trzeba jeszcze podkreślić, że Krystyna Józefowiczówna
nie była człowiekiem jednej pasji. Obok historii sztuki studio-
wała przecież romanistykę, filozofię. Zainteresowania miała
szerokie, czego najlepszym odbiciem była gromadzona przez
Nią obszerna biblioteka. Obok licznych dzieł z dziedziny
historii sztuki, zwłaszcza na temat architektury i malarstwa,
którym zawsze się pasjonowała, znalazły się też dzieła filozo-
fów, teologów i mistyków, bardzo dużo poezji i wybitne dzieła
prozy. Na wszystkie swe rozmaite zainteresowania znajdowała
czas, podobnie jak na różno formy prawdziwej pracy społecz-
nej. Mniej tylko miała czasu dla różnych spraw codziennych,
które zawsze znajdowały się na dalszym planie.
Największy mój podziw wzbudziła jednak nie Swymi do-
konaniami naukowymi, pełną pasji pracą w terenie, śmiałymi
pomysłami rekonstrukcyjnymi, lecz wtedy, gdy ciężka choroba
wyrwała Ją z naszego grona, gdy zmuszona była porzucić
ukochaną pracę i odejść, w pełni świadomie, bez skargi, z po-
godą, z zachowaniom do końca Swej osobowości. Takim
odejściem potwierdziła najlepiej prawdziwą wielkość Swej
Duszy.
Zofia Kurnatowska
BIBLIOGRAFIA
1946
1. Gwiazdkowa wystawa plastyków. „Głos Wielkopolski",
R. II: 1946 nr 353 (23 XII) s. 4.
1947
la. Odkrycia, zjazdy, wystawy. Odkrycia w Strzelnie, Trze-
mesznie i Poznaniu — Zjazdy, obrady, wycieczki — ^ Nowe
sale Muzeum Wielkopolskiego — Wystawy bieżące u plasty-
ków — F W Salonie Ogólnopolskim .„Arkona", R. II: 1947,
nr 7/8, s. 12—13.
2. Towarzyszowi z Hiszpanii (na marginesie wystawy w Sa-
lonie Sztuk Plastycznych). „Głos Wielkopolski", R. III:
1947 nr 305 (5 XI) s. 3.
3. W poznańskich salonach wystawowych : Malarstwo Heleny
Walickiej — Pokaz • grafiki czeskiej — U grafików
poznańskich „Arkona", R. II: 1947 nr 11/12 (listopad-
grudzień) s. 14—15.
4. Współczesna grafika czeska. „Głos Wielkopolski", R. III:
1947 nr 343 (13 XII) s. 3.
5. Wystawa pośmiertna plastyków poznańskich. „Głos Wiel-
kopolski", R. III: 1947 nr 12 (12 1) s. 4.
1948
6. Malarstwo Jana Cybisa. „Świat", R. III: 1948 nr 13
(28 III) s. 2; — Ilustrowany dodatek tygodniowy „Głosu
Wielkopolskiego", R. IV: 1948 nr 86 (Wielkanoc).
7. Sądy o upowszechnianiu nauki i o współczesnym malar-
stwie polskim. „Świat", R. III: 1948 nr 5 (1—2 II) s. 4;
— Ilustrowany dodatek tygodniowy „Głosu Wielkopol-
skiego", R. IV: 1948 nr 32 (1 II).
8. W Salonie Sztuk Plastycznych, „Głos Wielkopolski", R.
IV: 1948 nr 41 (11 II) s. 3.
9. Wystawa plastyków pomorskich. „Głos Wielkopolski" R.
IV: 1948 nr 178 (30 VI) s. 6.
10. Wystawa plastyków poznańskich. „Arkona", R. III: 1948
nr 4/6 (kwiecień—czerwiec) s. 16.
11. Wystawa plastyków poznańskich. „Głos Wielkopolski",
R. IV: 1948 nr 129 (11 V) s.. 3.
217