DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Miziołek, Jerzy: Porwanie Europy i historie Merkurego: fragmenty cassone z Muzeum Czartoryskich w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48734#0012
JERZY MIZIOŁEK
II. 1 Fragment cassone (obraz lewy, A). Kraków, Muzeum Czartoryskich
(fot. Muzeum)
liczące trzy sztuki stado bydła z bykiem kro-
czącym na przedzie (na skutek obcięcia obrazu
widocznym tylko w tylnej części). Skrzydlaty
„pasterz" i jego trzoda obserwowani są przez
mężczyznę z kijem czy może maczugą w lewej
ręce, ubranego w czerwony płaszcz z kaptu-
rem zarzuconym na głowę, skrytego za kępą
drzew, w górnym prawym rogu obrazu. Po
lewej występują jeszcze trzy inne postacie —
dwóch mężczyzn i kobieta, wszyscy w wień-
cach, ukazani jakby jedno nad drugim, wy-
chylający się znad pagórków i skał. Mężczy-
zna na dole, ujęty profilowe, z długimi złotymi
włosami opadającymi na plecy i w czerwo-
nym płaszczu, podąża w prawo trzymając
przed sobą złoty kij (lub laskę) 4. Bez trudu
można dostrzec, że drugi mężczyzna jest owym
skrzydlatym osobnikiem z centrum obrazu.
Przedstawiony frontalnie, z tym samym czar-
nym, prostym kijem w lewej ręce wskazuje
kciukiem prawej, w kierunku niewiasty usy-
tuowanej powyżej na intensywnie czerwo-
nym tle. Kobieta ukazana jest spoza ska-
ły, jakby z niej wyrastając, w popiersiu,
palcami prawej ręki trzyma trudny do
zidentyfikowania przedmiot, może pierścień
ozdobiony szlachetnymi kamieniami. Gest
skrzydlatego młodzieńca zdaje się sugerować,
że oboje przynależą do tej samej sceny. Obraz
zamknięty jest po lewej, widoczną tylko we
fragmencie, dwukondygnacyjną budowlą. Za-
równo jej wysokość, kolor, rodzaj dachu, jak
i złote promienie nie pozostawiają wątpliwości,
że jest to ta sama budowla, co na pierwszym
obrazie. Malowidła stanowiły zatem jedną ca-
łość, którą mogła być tylko frontowa ściana
cassone. Rozcięta i zamieniona na dwa odręb-
ne obrazy utraciła nie tylko boczne i dolne
partie, ale także część środkową. Do takiego
wniosku prowadzi zarówno fragmentaryczny
charakter budowli widocznej na obu obrazach,
jak i obserwacja złoconej dekoracji biegnącej
górą; pozostałości takiej dekoracji widoczne
są też na dole malowideł. Powtarza się w niej
motyw roślinny ze środkiem w kształcie man-
droli, od którego odchodzą antytetycznie dość
4
II. 1 Fragment cassone (obraz lewy, A). Kraków, Muzeum Czartoryskich
(fot. Muzeum)
liczące trzy sztuki stado bydła z bykiem kro-
czącym na przedzie (na skutek obcięcia obrazu
widocznym tylko w tylnej części). Skrzydlaty
„pasterz" i jego trzoda obserwowani są przez
mężczyznę z kijem czy może maczugą w lewej
ręce, ubranego w czerwony płaszcz z kaptu-
rem zarzuconym na głowę, skrytego za kępą
drzew, w górnym prawym rogu obrazu. Po
lewej występują jeszcze trzy inne postacie —
dwóch mężczyzn i kobieta, wszyscy w wień-
cach, ukazani jakby jedno nad drugim, wy-
chylający się znad pagórków i skał. Mężczy-
zna na dole, ujęty profilowe, z długimi złotymi
włosami opadającymi na plecy i w czerwo-
nym płaszczu, podąża w prawo trzymając
przed sobą złoty kij (lub laskę) 4. Bez trudu
można dostrzec, że drugi mężczyzna jest owym
skrzydlatym osobnikiem z centrum obrazu.
Przedstawiony frontalnie, z tym samym czar-
nym, prostym kijem w lewej ręce wskazuje
kciukiem prawej, w kierunku niewiasty usy-
tuowanej powyżej na intensywnie czerwo-
nym tle. Kobieta ukazana jest spoza ska-
ły, jakby z niej wyrastając, w popiersiu,
palcami prawej ręki trzyma trudny do
zidentyfikowania przedmiot, może pierścień
ozdobiony szlachetnymi kamieniami. Gest
skrzydlatego młodzieńca zdaje się sugerować,
że oboje przynależą do tej samej sceny. Obraz
zamknięty jest po lewej, widoczną tylko we
fragmencie, dwukondygnacyjną budowlą. Za-
równo jej wysokość, kolor, rodzaj dachu, jak
i złote promienie nie pozostawiają wątpliwości,
że jest to ta sama budowla, co na pierwszym
obrazie. Malowidła stanowiły zatem jedną ca-
łość, którą mogła być tylko frontowa ściana
cassone. Rozcięta i zamieniona na dwa odręb-
ne obrazy utraciła nie tylko boczne i dolne
partie, ale także część środkową. Do takiego
wniosku prowadzi zarówno fragmentaryczny
charakter budowli widocznej na obu obrazach,
jak i obserwacja złoconej dekoracji biegnącej
górą; pozostałości takiej dekoracji widoczne
są też na dole malowideł. Powtarza się w niej
motyw roślinny ze środkiem w kształcie man-
droli, od którego odchodzą antytetycznie dość
4