DOI issue:
Nr. 3
DOI article:Artykuły
DOI article:Makała, Rafał: Pałac sejmu stanów w szczecine - symboliczna rezydencja królewska
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48739#0307
PAŁAC SEJMU STANÓW
II. 4. Północna elewacja Pałacu Sejmu Stanów. Repr. G. Solecki wg: M. Słomiński, „Szczecińskie budowle..."
III. 4: Ele'vation nord du Palais de la Diete des Etats. Reproduction G. Solecki d'apres M. Słomiński, „Les bdtiments
de Szczecin..."
wadzącą na dziedziniec. Okna obu kondygnacji ujęte są
w proste obramienia, jedynie nad środkowym oknem
drugiej kondygnacji umieszczono kobiecą głowę w
antykizującym hełmie z pióropuszem, między dwoma
odwórconymi fragmentami naczółków, (il. 6) Ryzality
opracowane są podobnie jak ryzalit elewacji zachodniej
- z tym, że obramienia okien zostały znacznie uprosz-
czone. W polach szczytów, zwieńczonych dekoracyjny-
mi wazami, umieszczone były malowane inicjały króla
(w zachodnim) i herb królestwa (we wschodnim).17
Części skrajne zostały opracowane bardzo skromnie,
okna ujęto w proste obramienia, a naroża elewacji za-
akcentowano boniowaniem. Czy i w jaki sposób opra-
cowano elewację dziedzińca - nie wiemy.
Pierwotny układ wnętrz, mimo znacznych prze-
kształceń, wynikających z kolejnych przebudów, można
zrekonstruować, opierając się na zachowanym w Archi-
wum Państwowym w Szczecinie planie (il. 2) i cytowa-
nych przez Fredricha opisach.18
Dwutraktowe wnętrze najobszerniejszego, zachod-
niego skrzydła, mieściło pośrodku przelotową, obszer-
ną sień. Wspomnianyprzeze mnie plan pokazuje wniej
dwubiegowe schody, prowadzące na piętro. Dotychcza-
sowi monografiści pałacu, opierając się na późniejszych
planach, wskazywali na zabiegowe schody po północnej
stronie sieni. Została ona wbudowana wtórnie, po zli-
kwidowaniu pierwotnego układu komunikacyjnego
między kondygnacjami. Salę na piętrze, służącą posie-
dzeniom Sejmu, pozbawiono w ten sposób bezpośred-
niej komunikacji z sienią.
Po południowej i północnej stronie przylegały do
sieni niewielkie pomieszczenia w dwóch traktach; ich
pierwotne przeznaczenie nie jest jasne (w XIX mieściły
się tu związane z pracą Sejmu urzędy).19 Układ wnętrz
drugiej kondygnacji jest bardzo podobny: wielka sala
(nad sienią) i mniejsze pomieszczenia po obu jej stro-
nach, w XIX w. pełniące funkcję pokojów konferencyj-
nych. O wyposażeniu wnętrz wiadomo niewiele ponad
to, że ściany większości pomieszczeń obu kondygnacji
mieszkalnych wybito błękitną materią, ujętą białymi
listwami. Półtoratraktowe skrzydło północne mieściło
w pierwszej kondygnacji przejazd bramy i kilka niewiel-
kich pomieszczeń, połączonych biegnącym od strony
dziedzińca korytarzem. Druga kondygnacja rozplano-
wana była podobnie: szereg pomieszczeń dostępnych z
długiego, wąskiego korytarza. We wschodniej części
skrzydła umieszczono pomocniczą klatkę schodową. W
XIX w. część pomieszczeń tego skrzydła mieściła archi-
wum. Piwnicę skrzydła wschodniego zajmowała wielka
stajnia - dwunawowa hala, sklepiona krzyżowo. Z dzie-
59
II. 4. Północna elewacja Pałacu Sejmu Stanów. Repr. G. Solecki wg: M. Słomiński, „Szczecińskie budowle..."
III. 4: Ele'vation nord du Palais de la Diete des Etats. Reproduction G. Solecki d'apres M. Słomiński, „Les bdtiments
de Szczecin..."
wadzącą na dziedziniec. Okna obu kondygnacji ujęte są
w proste obramienia, jedynie nad środkowym oknem
drugiej kondygnacji umieszczono kobiecą głowę w
antykizującym hełmie z pióropuszem, między dwoma
odwórconymi fragmentami naczółków, (il. 6) Ryzality
opracowane są podobnie jak ryzalit elewacji zachodniej
- z tym, że obramienia okien zostały znacznie uprosz-
czone. W polach szczytów, zwieńczonych dekoracyjny-
mi wazami, umieszczone były malowane inicjały króla
(w zachodnim) i herb królestwa (we wschodnim).17
Części skrajne zostały opracowane bardzo skromnie,
okna ujęto w proste obramienia, a naroża elewacji za-
akcentowano boniowaniem. Czy i w jaki sposób opra-
cowano elewację dziedzińca - nie wiemy.
Pierwotny układ wnętrz, mimo znacznych prze-
kształceń, wynikających z kolejnych przebudów, można
zrekonstruować, opierając się na zachowanym w Archi-
wum Państwowym w Szczecinie planie (il. 2) i cytowa-
nych przez Fredricha opisach.18
Dwutraktowe wnętrze najobszerniejszego, zachod-
niego skrzydła, mieściło pośrodku przelotową, obszer-
ną sień. Wspomnianyprzeze mnie plan pokazuje wniej
dwubiegowe schody, prowadzące na piętro. Dotychcza-
sowi monografiści pałacu, opierając się na późniejszych
planach, wskazywali na zabiegowe schody po północnej
stronie sieni. Została ona wbudowana wtórnie, po zli-
kwidowaniu pierwotnego układu komunikacyjnego
między kondygnacjami. Salę na piętrze, służącą posie-
dzeniom Sejmu, pozbawiono w ten sposób bezpośred-
niej komunikacji z sienią.
Po południowej i północnej stronie przylegały do
sieni niewielkie pomieszczenia w dwóch traktach; ich
pierwotne przeznaczenie nie jest jasne (w XIX mieściły
się tu związane z pracą Sejmu urzędy).19 Układ wnętrz
drugiej kondygnacji jest bardzo podobny: wielka sala
(nad sienią) i mniejsze pomieszczenia po obu jej stro-
nach, w XIX w. pełniące funkcję pokojów konferencyj-
nych. O wyposażeniu wnętrz wiadomo niewiele ponad
to, że ściany większości pomieszczeń obu kondygnacji
mieszkalnych wybito błękitną materią, ujętą białymi
listwami. Półtoratraktowe skrzydło północne mieściło
w pierwszej kondygnacji przejazd bramy i kilka niewiel-
kich pomieszczeń, połączonych biegnącym od strony
dziedzińca korytarzem. Druga kondygnacja rozplano-
wana była podobnie: szereg pomieszczeń dostępnych z
długiego, wąskiego korytarza. We wschodniej części
skrzydła umieszczono pomocniczą klatkę schodową. W
XIX w. część pomieszczeń tego skrzydła mieściła archi-
wum. Piwnicę skrzydła wschodniego zajmowała wielka
stajnia - dwunawowa hala, sklepiona krzyżowo. Z dzie-
59