DOI Artikel:
Artykuły i komunikaty
DOI Artikel:Zarębska, Teresa: Wielkie osie urbanistyczne XVIII-wiecznej Warszawy a kreacje André Le Nôtre'a
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.49351#0081
Wielkie osie urbanistyczne XVII-wiecznej Warszawy a kreacje Andre Le Nótre’a
75
27. Rysunek satyryczny komentujący działalność inwestycyjną
Stanisława Augusta Poniatowskiego. Muzeum Narodowe, Warszawa
27. Satiricalpicture commenting on the investments madę
by Stanisłaus Augustus Poniatowski. National Museum, Warsaw
Repr. wg/after M. Mrozińska
Dzieje obu osi były bardzo dramatyczne. Szczególnie wiele ciosów spotkało Ujazdów.
Zapomniano o zdegradowanej, renesansowej willi królowej Bony - ustąpiła ona miejsca
fabryce belwederskiej, a potem nowemu pałacowi, który ją inkorportował60. Willa Anny
Jagiellonki i jej ogrody uległy całkowitemu zniszczeniu, Zamek Ujazdowski przestał się
podobać Wazom i przeszedł w ręce prywatne. Od ambitnych projektów odstąpili królowie
sascy, realizując je w małym stopniu. Rozczarował się do zespołu zamkowego Stanisław
August Poniatowski, dopuszczając do przekazania go wojsku. Ujazdowską Drogę Królew-
ską przecięły tereny filtrów. Zniszczenia spotęgowała przeprowadzona skośnie Trasa Ła-
zienkowska. Pozostał jednak „latawiec” - układ promienistych ulic - i zapoznany, wspania-
ły widok na pozbawiony parku i osaczony zabudową Kanał Piaseczyński - z tarasu i okien
bezsensownie rozebranego i me najlepiej odbudowanego Zamku Ujazdowskiego.
Obecnie ważą się losy obu naszych wielkich osi urbanistycznych: Placu i Ogrodu Sa-
skiego oraz otoczenia Kanału Ujazdowskiego i reliktów związanego z nim parku. Oby
przypomnienie genezy założeń oraz ich francuskich paranteli dodało im prestiżu i ułat-
wiło poszukiwanie przyszłych, trafnych rozwiązań urbanistycznych.
60 T. ZARĘBSKA, Gdzie mieszkała na Ujazdowie Królowa Bona? [W:] In artium hortis. Studia i szkice z dziejów
sztuki, konserwacji zabytków i muzealnictwa (ofiarowane Wojciechowi Fijałkowskiemu). Warszawa 1997, s. 99-108;
T. ZARĘBSKA, Warszawskie rezydencje królewskie oraz ich ogrody w drugiej połowie XVI wieku. [W:] Pałac w
ogrodzie. Red. B. Wierzbicka. Warszawa 1999, s. 55-83.
75
27. Rysunek satyryczny komentujący działalność inwestycyjną
Stanisława Augusta Poniatowskiego. Muzeum Narodowe, Warszawa
27. Satiricalpicture commenting on the investments madę
by Stanisłaus Augustus Poniatowski. National Museum, Warsaw
Repr. wg/after M. Mrozińska
Dzieje obu osi były bardzo dramatyczne. Szczególnie wiele ciosów spotkało Ujazdów.
Zapomniano o zdegradowanej, renesansowej willi królowej Bony - ustąpiła ona miejsca
fabryce belwederskiej, a potem nowemu pałacowi, który ją inkorportował60. Willa Anny
Jagiellonki i jej ogrody uległy całkowitemu zniszczeniu, Zamek Ujazdowski przestał się
podobać Wazom i przeszedł w ręce prywatne. Od ambitnych projektów odstąpili królowie
sascy, realizując je w małym stopniu. Rozczarował się do zespołu zamkowego Stanisław
August Poniatowski, dopuszczając do przekazania go wojsku. Ujazdowską Drogę Królew-
ską przecięły tereny filtrów. Zniszczenia spotęgowała przeprowadzona skośnie Trasa Ła-
zienkowska. Pozostał jednak „latawiec” - układ promienistych ulic - i zapoznany, wspania-
ły widok na pozbawiony parku i osaczony zabudową Kanał Piaseczyński - z tarasu i okien
bezsensownie rozebranego i me najlepiej odbudowanego Zamku Ujazdowskiego.
Obecnie ważą się losy obu naszych wielkich osi urbanistycznych: Placu i Ogrodu Sa-
skiego oraz otoczenia Kanału Ujazdowskiego i reliktów związanego z nim parku. Oby
przypomnienie genezy założeń oraz ich francuskich paranteli dodało im prestiżu i ułat-
wiło poszukiwanie przyszłych, trafnych rozwiązań urbanistycznych.
60 T. ZARĘBSKA, Gdzie mieszkała na Ujazdowie Królowa Bona? [W:] In artium hortis. Studia i szkice z dziejów
sztuki, konserwacji zabytków i muzealnictwa (ofiarowane Wojciechowi Fijałkowskiemu). Warszawa 1997, s. 99-108;
T. ZARĘBSKA, Warszawskie rezydencje królewskie oraz ich ogrody w drugiej połowie XVI wieku. [W:] Pałac w
ogrodzie. Red. B. Wierzbicka. Warszawa 1999, s. 55-83.