DOI Heft:
Nr. 3-4
DOI Artikel:Wojciechowski, Aleksander: Dekada
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.49349#0531
Dekada
517
19 . Jan Dobkowski, „V", 1982, rys. tuszem.
Fot. Erazm Ciołek
i zbliżać. Stąd niemal średniowieczna anonimowość niektórych dzieł podporządkowa-
nych nadrzędnej idei. W wystawie Znak Krzyża były to wyodrębnione „kaplice sztuki". W
jednej z nich znalazły się np. abstrakcyjne obrazy Stefana Gierowskiego, skontrastowane
w następnej kaplicy z dziełami nowej ekspresji.
Skąd wzięła się na przełomie stuleci (a właściwie tysiącleci) ta potrzeba nawiązania do
naszych najodleglejszych tradycji? Trudno dziś na to pytanie jednoznacznie odpowie-
dzieć. W każdym razie zupełnie nieoczekiwanie w sztuce polskiej artyści sięgnęli do źró-
deł dwóch twórczych i moralnych inspiracji. Tak powstały z ich inicjatywy zbiorowe
dzieła sztuki, będące moralitetami i misteriami.
Przypomną, iż moralitet, to średniowieczny utwór sceniczny wystawiany w kościo-
łach. A więc w dzisiejszym laickim języku - to po prostu teatr. Misterium, to również
średniowieczny utwór, będący także „teatrem" - teatrem o treściach religijnych.
Cykl wystaw problemowych, eksponowanych w świątyniach, rozpoczęła wspomniana
już wystawa Znak Krzyża, zorganizowana wg scenariusza Janusza Boguckiego. Były to
właściwie interdyscyplinarne spotkania ze sztuką - łączące plastykę, muzykę, film, teatr i
poezję. Bogucki słusznie określił je jako próbę odnalezienia na nowo naturalnej harmonii
i wewnętrznego współbrzmienia między życiem wewnętrznym jednostki i wspólnoty, mię-
dzy tym, co jest święte dla artysty, i tym, co jest święte dla człowieka, między SACRUM
sztuki i SA CR UM odwiecznym, bezprzymiotnikowym2°.
Udział w spotkaniu Znak Krzyża wzięli swymi dziełami artyści: Jan Jaromir Aleksiun,
Jerzy Bereś, Włodzimierz Borowski, Tadeusz Brzozowski, Jan Chwałczyk, Jan Dobkowski,
20 J. BOGUCKI [w rozmowie z Tadeuszem Rolke], Znak Krzyża [w:] Niebo nowe, ziemia nowa, Warszawa 1987, s. 16.
[Publikacja zbiorowa pośw. wydarzeniom kult, w kościele przy ul. Żytniej w Warszawie].
517
19 . Jan Dobkowski, „V", 1982, rys. tuszem.
Fot. Erazm Ciołek
i zbliżać. Stąd niemal średniowieczna anonimowość niektórych dzieł podporządkowa-
nych nadrzędnej idei. W wystawie Znak Krzyża były to wyodrębnione „kaplice sztuki". W
jednej z nich znalazły się np. abstrakcyjne obrazy Stefana Gierowskiego, skontrastowane
w następnej kaplicy z dziełami nowej ekspresji.
Skąd wzięła się na przełomie stuleci (a właściwie tysiącleci) ta potrzeba nawiązania do
naszych najodleglejszych tradycji? Trudno dziś na to pytanie jednoznacznie odpowie-
dzieć. W każdym razie zupełnie nieoczekiwanie w sztuce polskiej artyści sięgnęli do źró-
deł dwóch twórczych i moralnych inspiracji. Tak powstały z ich inicjatywy zbiorowe
dzieła sztuki, będące moralitetami i misteriami.
Przypomną, iż moralitet, to średniowieczny utwór sceniczny wystawiany w kościo-
łach. A więc w dzisiejszym laickim języku - to po prostu teatr. Misterium, to również
średniowieczny utwór, będący także „teatrem" - teatrem o treściach religijnych.
Cykl wystaw problemowych, eksponowanych w świątyniach, rozpoczęła wspomniana
już wystawa Znak Krzyża, zorganizowana wg scenariusza Janusza Boguckiego. Były to
właściwie interdyscyplinarne spotkania ze sztuką - łączące plastykę, muzykę, film, teatr i
poezję. Bogucki słusznie określił je jako próbę odnalezienia na nowo naturalnej harmonii
i wewnętrznego współbrzmienia między życiem wewnętrznym jednostki i wspólnoty, mię-
dzy tym, co jest święte dla artysty, i tym, co jest święte dla człowieka, między SACRUM
sztuki i SA CR UM odwiecznym, bezprzymiotnikowym2°.
Udział w spotkaniu Znak Krzyża wzięli swymi dziełami artyści: Jan Jaromir Aleksiun,
Jerzy Bereś, Włodzimierz Borowski, Tadeusz Brzozowski, Jan Chwałczyk, Jan Dobkowski,
20 J. BOGUCKI [w rozmowie z Tadeuszem Rolke], Znak Krzyża [w:] Niebo nowe, ziemia nowa, Warszawa 1987, s. 16.
[Publikacja zbiorowa pośw. wydarzeniom kult, w kościele przy ul. Żytniej w Warszawie].