Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (71.2009)

219

MAREK WALCZAK
Kraków

Monika Jakubek-Raczkowska, Tćzeźńa gdaa^ka prze/owa
A/L i AT w/eka,
Warszawa, Wydawnictwo DiG 2006, ss. 250, il. 110

r [ lak zwany styl międzynarodowy jest jednym
z najintensywniej badanych zagadnień w me-
diewistyce historyczno-artystycznej'. To za-
interesowanie przełomem wieków XIV i XV dość
długo nie znajdowało zrozumienia wśród badaczy
polskich. Chociaż w roku 1995 Stowarzyszenie His-
toryków Sztuki zorganizowało swoją doroczną kon-
ferencję pod tytułem 5z/aka oko Jo 7400 i wydało
jej plon w postaci dwóch obszernych tomów, to trud-
no uznać ten temat za wyczerpany, a stan badań za
zadowalający^. Chwalebnym wyjątkiem jest Śląsk,
gdzie badacze związani z Wrocławiem stworzyli
program systematycznych badań nad sztuką późne-
go średniowiecza, niedawno zwieńczony wielkimi
wystawami w Legnicy i Pradze^. W innych ośrod-

' Gerhard SCHMIDT, „Kunst um 1400. Forschungsstand
und Forschungsperspektiven", KaaVAA/orAcAe.s daAr-
óacA Graz 24, 1990, s. 34-49; przedruk w: A/a/erei der
Godk. KApaak/ aadZa-sń/icke, Bd. 2: Afa/ere/ der Godk
a? 57'id- aad JJLsdearopa. 5'/ad/ea zaa? Tderr^cAerpor/ra/,
hrsg. von Martin ROLAND, Graz 2005, s. 239-250.
* óztaka oko/o 7400. Materiały Sesji 57owarzyszeaia 77A-
/o ryków 5* *z/ak/ Pozaaa, /A/opad 7995, Warszawa 1996,
t. 1-2.
' 5*/qyk per/a w koronie czeskie/'. 7rzy okresy ów/e/aoóc/
w re/ac/acA ar/y^/yczaycA ó/ę^ka i CzecA [Katalog wysta-
wy w Muzeum Miedzi w Legnicy i Narodni galerie w Pra-
dze], red. Andrzej NIEDZIELENKO, Vit VLNAS, Praga
2006; 57q.skper/a w koronie czeskie/'. 77A/or/a - ka/iara -
yz/aka, red. Mateusz KAPUSTKA, Jan KLIPA, Andrzej
KOZIEŁ, Piotr OSZCZANOWSKI, Vit VLNAS, Praga
2007; 57qsk i Czecky RApó/ae drogi sziaki. A7a/er/a/y
koa/ereac/'/ aaakowe/' dedykowane Pro/ewrowi Tanowi
IFrakecowi, Wrocław 2007; 57ezsko ZeareKoraay Ćeske.
77A/or/e a Ka/iara 7300-7740, ed. Helena DAŃOVA, Jan
KLIPA, Lenka STOLAROVA, t. 1-2, Praha 2008

kach robi się niewiele, a nawet jeśli przeprowadzo-
no jakieś istotne badania, to ich wyniki nie zostały
należycie opublikowane^. Do najbardziej zaniedba-
nych należały obszary tzw. państwa krzyżackiego
z ośrodkiem w Gdańsku, którego rolą i znaczeniem
zajmowali się przed laty m. in. Paul Abramowski
i Carl Heinz Clasen. Wyniki ich badań, choć w dużej
mierze anachroniczne i zdezaktualizowane, a także
zawężone i naznaczone „wąską perspektywą regio-
nalną" (s. 12) są do dziś powtarzane w literaturze
przedmiotu. Szczególną trudność sprawia przesłanie
nacjonalistyczne niektórych tekstów, w których pań-
stwo zakonne było traktowane jako „Kolonisten-
dland" (s. 20,25)^. W badaniach nad rzeźbą Europy
Środkowej ciążyły i wciąż ciążą poglądy badaczy
4 Mam tu na myśli w pierwszym rzędzie prace magister-
skie i rozprawy doktorskie, a przede wszystkim: Jacek
DĘBICKI, A7a/opoAka rzeźóa oko/o roka 7400, Kraków
1988, maszynopis pracy doktorskiej napisanej pod kie-
runkiem doc. dra hab. Jerzego Gadomskiego w Instytucie
Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
^ Por. Adam S. LABUDA, „.. .eine von sinnvolen Zweck-
gefnhlen ertullte, herbe und grofJartigen Kolonial-
kunst...", ZeiAcAr/// ^ar KaaDge-ycAZcA/e 56, 1993,
s. 1-17; id., „Einleitende Bemerkungen zur Rolle des na-
tionalen Gadankens in der Kunstgeschichtsschreibung",
[w:] D/e KaaDAA/oriograpAiea /a GVaa7/e/eaacpa aad
der aadoaa/e DAkary, Robert BORN, Alena JANAT-
KOVA, Adam S. LABUDA, Berlin 2004, s. 31-40; Mile-
na BARTLOVA, „Rustikalizace a lyrismus jako priznaky
ćeskeho umeni", [w:] De/iay aama/ v ce^ke ^po/ecao^d'.'
o/azky proó/eaiy yfzyy. PrApevk^ predae^eae aa Prvańa
y/ezda ce^kycA AA/or/ka aarea/, ed. Milena BARTLOVA,
Praha 2004, s. 188-194.