DOI issue:
Nr. 3
DOI article:Horzela, Dobrosława: O pochodzeniu późnogotyckiej figury Chrystusa Męża Boleści w kościele parafialnym w Wolbromiu
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35030#0287
O POCHODZENIU PÓŻNOGOTYCKIEJ FIGURY CHRYSTUSA MĘŻA BOLEŚCI W WOLBROMIU
279
7. APuPów, gw. bożego Cń/ń/, Vir Dolorum,
p/uYporzeźńr/ WYzczyc/e /u.SY/Ą, oP. 7777
/nń ko/t/Pc w. Fok D. TYorzc/a
kościoła Bożego Ciała, przez badaczy architektury datowana na około i 477 lub koniec
XV w (ił. 4)^. Oba dzieła sztuki powstały zatem później niż omawiana figura, która mo-
gła być dła nich wzorem.
Płaskorzeźba na fasadzie ukazuje Chrystusa, u którego stóp stoi kielich. Według opisu
Ranatowicza stał on także u stóp figury w zwieńczeniu ołtarza głównego: n ziog /ggo
P/W/cń, w Pkory ń/Poby z PoPzg z rgp, y z /mg k/u w ćfcPńą 7uP ć7/u(y /z u P/ z/uk/o/m pokuzy-
W przyszłych studiach należałoby prześledzić, jak mogła wyglądać taka struktura.
Dopiero badania konserwatorskie pozwolą ustalić, czy zachowana w Wolbromiu figura
nosi ślady mocowań dodatkowych elementów (owych drutów, czy kielicha). Nie wcho-
dząc w bardziej szczegółowe rozważana na temat ikonografii, która mogłaby być tematem
osobnego studium, warto w tym miejscu zaznaczyć, że choć w przedstawieniach Męża
Boleści ze strugami krwi spływającymi do kielicha (w XV w., popularnych m.in. w anty-
husyckiej propagandzie w Czechach i na Śląsku) Chrystus najczęściej unosi obie ręce, to
można też wskazać kompozycje podobne do wolbromskiej. Przykładowo, na dobrze zna-
nym obrazie z Brzegu z r. 1443 (Muzeum Narodowe w Warszawie) Chrystus wskazuje na
ranę w boku obiema dłońmi^. Analogiczny gest widoczny jest także na malowidle
^ Datowanie fasady kościoła jest dyskusyjne i zależy od przyjętej daty śmierci prepozyta Jakuba, za którego ukończono
budowę korpusu. Na temat daty śmierci Vadoviusa por. WOZOWICZ, op. cit., s. U 3. Na temat datowania korpusu por.
ZrckPek/ara gopeka w PoAce, red. Teresa MROCZKO i Marian ARSZYŃSK2, Warszawa )995, t. 2, s. 126 oraz
Aa/a/og Zaky/ków,Szlak/ w PoAce, t. 4: M/a.s/o Araków, cz. 4: Aazaa/erz /' .SAaPo/a, red. Izabela REJDUCH-SAMKO-
WA, Jan SAMEK, Warszawa 1987, s. 48.
^ Por. przyp. 32.
4S Na jego temat por. przede wszystkim Jakub KOSTOWSKd, „Sztuka śląska wobec husytyzmu. Późnogotyckie świa-
dectwa malarskie", ZA/aa/ OaeA/onas', 5, 1991, s. 36-39. Stan badań w: Ma/ary/wo go/yckm w PoAce, t. 2, s. 146-147
(autorka noty Anna ZIOMECKA) oraz t. 3, il. 291.
279
7. APuPów, gw. bożego Cń/ń/, Vir Dolorum,
p/uYporzeźńr/ WYzczyc/e /u.SY/Ą, oP. 7777
/nń ko/t/Pc w. Fok D. TYorzc/a
kościoła Bożego Ciała, przez badaczy architektury datowana na około i 477 lub koniec
XV w (ił. 4)^. Oba dzieła sztuki powstały zatem później niż omawiana figura, która mo-
gła być dła nich wzorem.
Płaskorzeźba na fasadzie ukazuje Chrystusa, u którego stóp stoi kielich. Według opisu
Ranatowicza stał on także u stóp figury w zwieńczeniu ołtarza głównego: n ziog /ggo
P/W/cń, w Pkory ń/Poby z PoPzg z rgp, y z /mg k/u w ćfcPńą 7uP ć7/u(y /z u P/ z/uk/o/m pokuzy-
W przyszłych studiach należałoby prześledzić, jak mogła wyglądać taka struktura.
Dopiero badania konserwatorskie pozwolą ustalić, czy zachowana w Wolbromiu figura
nosi ślady mocowań dodatkowych elementów (owych drutów, czy kielicha). Nie wcho-
dząc w bardziej szczegółowe rozważana na temat ikonografii, która mogłaby być tematem
osobnego studium, warto w tym miejscu zaznaczyć, że choć w przedstawieniach Męża
Boleści ze strugami krwi spływającymi do kielicha (w XV w., popularnych m.in. w anty-
husyckiej propagandzie w Czechach i na Śląsku) Chrystus najczęściej unosi obie ręce, to
można też wskazać kompozycje podobne do wolbromskiej. Przykładowo, na dobrze zna-
nym obrazie z Brzegu z r. 1443 (Muzeum Narodowe w Warszawie) Chrystus wskazuje na
ranę w boku obiema dłońmi^. Analogiczny gest widoczny jest także na malowidle
^ Datowanie fasady kościoła jest dyskusyjne i zależy od przyjętej daty śmierci prepozyta Jakuba, za którego ukończono
budowę korpusu. Na temat daty śmierci Vadoviusa por. WOZOWICZ, op. cit., s. U 3. Na temat datowania korpusu por.
ZrckPek/ara gopeka w PoAce, red. Teresa MROCZKO i Marian ARSZYŃSK2, Warszawa )995, t. 2, s. 126 oraz
Aa/a/og Zaky/ków,Szlak/ w PoAce, t. 4: M/a.s/o Araków, cz. 4: Aazaa/erz /' .SAaPo/a, red. Izabela REJDUCH-SAMKO-
WA, Jan SAMEK, Warszawa 1987, s. 48.
^ Por. przyp. 32.
4S Na jego temat por. przede wszystkim Jakub KOSTOWSKd, „Sztuka śląska wobec husytyzmu. Późnogotyckie świa-
dectwa malarskie", ZA/aa/ OaeA/onas', 5, 1991, s. 36-39. Stan badań w: Ma/ary/wo go/yckm w PoAce, t. 2, s. 146-147
(autorka noty Anna ZIOMECKA) oraz t. 3, il. 291.