DOI issue:
Nr. 3/4
DOI article:Recenzje
DOI article:Lameński, Lechosław: Tytus Dzieduszycki-Sas (1934-1973): Pomiędzy Lublinem a Paryżem.
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.70649#0775
LECHOSŁAW LAMEŃSKI
Lublin, Instytut Historii Sztuki KUL
Tytus Dzieduszycki-Sas (1934-1973).
Pomiędzy Lublinem a Paryżem.
Katalog wystawy zorganizowanej przez Muzeum Lubelskie w Lublinie i Lubelskie
Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, 17 marca - 6 maja 2012, Muzeum Lubelskie
w Lublinie, red. Piotr Majewski, Lublin 2012
Tytus Dzieduszycki-Sas (1934-1973). Pomię-
dzy Lublinem a Paryżem - to tytuł bardzo
ważnej wystawy, która przywraca polskiej
krytyce i historii sztuki drugiej połowy XX w. po-
stać ciekawego, choć niesłusznie zapomnianego ar-
tysty. Jednocześnie wystawa i towarzyszący jej
katalog w wyjątkowo udany sposób wieńczą kilku-
letnie prace badawcze podjęte przez Panią prof.
Małgorzatę Kitowską-Łysiak, kierownika Katedry
Historii Sztuki Współczesnej w Instytucie Historii
Sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana
Pawła II, i grono jej współpracowników, których
celem było wnikliwe i wszechstronne spojrzenie na
miejsce oraz dokonania w życiu artystycznym Pol-
ski dekady lat 50. XX w. efemerycznej - choć z per-
spektywy czasu bardzo ważnej dla obecności
w naszej powojennej sztuce nurtów awangardowych
- grupy lubelskiej „Zamek”, której członkiem był
właśnie Tytus Dzieduszycki-Sas.
* * *
Przyszły artysta urodził się 14 listopada 1934 r.
w Zarzeczu w powiecie jarosławskim, rodzinnym
majątku rodziny Dzieduszyckich herbu Sas. Pocho-
dził z rodziny o wielkich tradycjach, bardzo zasłu-
żonej w życiu publicznym. Jego dziadek Włodzi-
mierz hr. Dzieduszycki założył lwowskie Muzeum
Przyrodnicze, w którym ojciec (z wykształcenia
ornitolog) pełnił później funkcję kuratora. W Zarze-
czu Tytus spędził wczesne lata dzieciństwa, a w
okresie II wojny światowej uczęszczał do konspira-
cyjnej szkoły powszechnej. W związku z powojen-
nymi wysiedleniami właścicieli ziemskich majątek
rodzinny w Zarzeczu został skonfiskowany, a rodzi-
na Dzieduszyckich przeniosła się do Rabki, gdzie Ty-
tus kontynuował naukę w liceum (początkowo pry-
watnym, a następnie przemianowanym na szkołę im.
Związku Samopomocy Chłopskiej). Z tego czasu -
rok 1948 - pochodzi najwcześniejszy znany szkicow-
nik młodego twórcy, zawierający jego szkice z waka-
cji na Mazurach. Wynika z niego, że początkującego
rysownika interesowały wówczas krajobrazy, sceny
rodzajowe i karykaturalnie ujęte portrety a także szki-
ce przyrodnicze. W 1950 r. rodzina ponownie prze-
prowadza się, tym razem do Warszawy. Ojciec, pra-
cujący wówczas jako starszy asystent w miejscowym
Muzeum Zoologicznym, zachęcał go do podjęcia,
zgodnie z rodzinną tradycją, studiów biologicznych.
W efekcie, w 1952 r. Tytus Dzieduszycki wyjeżdża
do Lublina, gdzie podejmuje studia na kierunku bio-
logia na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej.
I mimo że kilka lat później (w czerwcu 1956 r.) obro-
ni z powodzeniem pracę magisterską oraz uzyska ty-
tuł magistra biologii, to jednak od samego początku
studiów ciągnie go w stronę sztuk pięknych. W roku
akademickim 1954-1955 uczęszcza na zajęcia prak-
tyczne z rysunku prowadzone na KUL przez Antonie-
go Michalaka, byłego członka „Bractwa Świętego
Łukasza”. Poznaje i zaprzyjaźnia się ze studentami
historii sztuki, przyszłymi członkami grupy „Zamek”,
słucha niezwykle interesujących wykładów Jacka
Woźniakowskiego z Krakowa (wówczas magistra),
który sprawował nieformalną opiekę nad studentami
zainteresowanymi nowoczesną sztuką współczesną.
To dzięki niemu po raz pierwszy w powojennej Pol-
sce na poziomie uniwersyteckim, studenci byli wpro-
wadzani systematycznie i metodycznie w tajniki tego
wszystkiego, co działo się w sztuce europejskiej
i światowej po impresjonizmie.
Lublin, Instytut Historii Sztuki KUL
Tytus Dzieduszycki-Sas (1934-1973).
Pomiędzy Lublinem a Paryżem.
Katalog wystawy zorganizowanej przez Muzeum Lubelskie w Lublinie i Lubelskie
Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, 17 marca - 6 maja 2012, Muzeum Lubelskie
w Lublinie, red. Piotr Majewski, Lublin 2012
Tytus Dzieduszycki-Sas (1934-1973). Pomię-
dzy Lublinem a Paryżem - to tytuł bardzo
ważnej wystawy, która przywraca polskiej
krytyce i historii sztuki drugiej połowy XX w. po-
stać ciekawego, choć niesłusznie zapomnianego ar-
tysty. Jednocześnie wystawa i towarzyszący jej
katalog w wyjątkowo udany sposób wieńczą kilku-
letnie prace badawcze podjęte przez Panią prof.
Małgorzatę Kitowską-Łysiak, kierownika Katedry
Historii Sztuki Współczesnej w Instytucie Historii
Sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana
Pawła II, i grono jej współpracowników, których
celem było wnikliwe i wszechstronne spojrzenie na
miejsce oraz dokonania w życiu artystycznym Pol-
ski dekady lat 50. XX w. efemerycznej - choć z per-
spektywy czasu bardzo ważnej dla obecności
w naszej powojennej sztuce nurtów awangardowych
- grupy lubelskiej „Zamek”, której członkiem był
właśnie Tytus Dzieduszycki-Sas.
* * *
Przyszły artysta urodził się 14 listopada 1934 r.
w Zarzeczu w powiecie jarosławskim, rodzinnym
majątku rodziny Dzieduszyckich herbu Sas. Pocho-
dził z rodziny o wielkich tradycjach, bardzo zasłu-
żonej w życiu publicznym. Jego dziadek Włodzi-
mierz hr. Dzieduszycki założył lwowskie Muzeum
Przyrodnicze, w którym ojciec (z wykształcenia
ornitolog) pełnił później funkcję kuratora. W Zarze-
czu Tytus spędził wczesne lata dzieciństwa, a w
okresie II wojny światowej uczęszczał do konspira-
cyjnej szkoły powszechnej. W związku z powojen-
nymi wysiedleniami właścicieli ziemskich majątek
rodzinny w Zarzeczu został skonfiskowany, a rodzi-
na Dzieduszyckich przeniosła się do Rabki, gdzie Ty-
tus kontynuował naukę w liceum (początkowo pry-
watnym, a następnie przemianowanym na szkołę im.
Związku Samopomocy Chłopskiej). Z tego czasu -
rok 1948 - pochodzi najwcześniejszy znany szkicow-
nik młodego twórcy, zawierający jego szkice z waka-
cji na Mazurach. Wynika z niego, że początkującego
rysownika interesowały wówczas krajobrazy, sceny
rodzajowe i karykaturalnie ujęte portrety a także szki-
ce przyrodnicze. W 1950 r. rodzina ponownie prze-
prowadza się, tym razem do Warszawy. Ojciec, pra-
cujący wówczas jako starszy asystent w miejscowym
Muzeum Zoologicznym, zachęcał go do podjęcia,
zgodnie z rodzinną tradycją, studiów biologicznych.
W efekcie, w 1952 r. Tytus Dzieduszycki wyjeżdża
do Lublina, gdzie podejmuje studia na kierunku bio-
logia na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej.
I mimo że kilka lat później (w czerwcu 1956 r.) obro-
ni z powodzeniem pracę magisterską oraz uzyska ty-
tuł magistra biologii, to jednak od samego początku
studiów ciągnie go w stronę sztuk pięknych. W roku
akademickim 1954-1955 uczęszcza na zajęcia prak-
tyczne z rysunku prowadzone na KUL przez Antonie-
go Michalaka, byłego członka „Bractwa Świętego
Łukasza”. Poznaje i zaprzyjaźnia się ze studentami
historii sztuki, przyszłymi członkami grupy „Zamek”,
słucha niezwykle interesujących wykładów Jacka
Woźniakowskiego z Krakowa (wówczas magistra),
który sprawował nieformalną opiekę nad studentami
zainteresowanymi nowoczesną sztuką współczesną.
To dzięki niemu po raz pierwszy w powojennej Pol-
sce na poziomie uniwersyteckim, studenci byli wpro-
wadzani systematycznie i metodycznie w tajniki tego
wszystkiego, co działo się w sztuce europejskiej
i światowej po impresjonizmie.