DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Recenzje
DOI article:Żelazowski, Jerzy: Delphine Burlot, „Fabriquer l’antique. Les contrefaçons de peinture murale antique au XVIIIe siècle”, avec une préface de François Baratte et une postface d’Hélène Eristov, Naples 2012, ss. 347, ill., Centre Jean Bérard, Mémoires et documents sur Rome et l’Italie méridionale, n.s. 7
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.70770#0739
728
Jerzy Żelazowski
sami sugerowali, co najchętniej chcieliby zobaczyć
i w pewnym sensie byli odpowiedzialni za pojawie-
nie się motywów erotycznych, czy nieznanych in-
skrypcji, odpowiadających ich gustom. Dodatko-
wym, ale ważnym elementem uwiarygadniającym
falsyfikat była odpowiednio spreparowana, tajemni-
cza historia odkrycia zabytku i ewentualna publika-
cja, o którą często warto było specjalnie zabiegać.
Fałszerz nie prowadził tylko intelektualnej i psy-
chologicznej gry ze swoimi potencjalnymi klienta-
mi, musiał także sprostać problemom materiałowym
i technologicznym, dosyć skomplikowanym w przy-
padku naśladowania antycznego malarstwa ścienne-
go. Kluczowy był wybór odpowiedniego materiału,
bo łatwo mógł zdradzić fałszerza i G. Guerra często
wykorzystywał fragmenty antycznych tynków, które
bez trudu mógł zdobyć w rzymskich katakumbach.
Malowane na sucho, zwykle farbami olejnymi, mu-
siały jednak przypominać kolorami, ale i fakturą an-
tyczny fresk, dodatkowo pokryty znaną z Herkulanum
i Pompejów, odpowiednią patyną zwaną „tartaro”.
Rozpoznanie warsztatu fałszerza Giuseppe
Guerry powinno skłonić do refleksji muzealnych
konserwatorów opiekujących się historycznymi
zbiorami malarstwa antycznego, a książka D. Burlot
przedstawia sposób prowadzenia badań, który wart
jest naśladowania. „Na szczęście” w polskich kolek-
cjach niewiele jest przykładów antycznych malowi-
deł ściennych, ale i te nieliczne, jak w Muzeum
ks. Czartoryskich w Krakowie6, zasługują na analizy
stylistyczno-technologiczne według kryteriów wy-
pracowanych przez Delphine Burlot.
6 Por. Stanisław Jan GĄSIOROWSKI, Malarstwo staro-
żytne w zbiorach Czartoryskich w Krakowie. Wybór za-
bytków, Kraków 1952, s. 12-14, nr 25-29; Janusz
OSTROWSKI, „Rzymskie malowidło ścienne ze zbiorów
Muzeum Narodowego w Krakowie”, Prace archeologicz-
ne z. 14. Studia z archeologii śródziemnomorskiej z. 1,
Kraków 1972, s. 61-68.
Jerzy Żelazowski
sami sugerowali, co najchętniej chcieliby zobaczyć
i w pewnym sensie byli odpowiedzialni za pojawie-
nie się motywów erotycznych, czy nieznanych in-
skrypcji, odpowiadających ich gustom. Dodatko-
wym, ale ważnym elementem uwiarygadniającym
falsyfikat była odpowiednio spreparowana, tajemni-
cza historia odkrycia zabytku i ewentualna publika-
cja, o którą często warto było specjalnie zabiegać.
Fałszerz nie prowadził tylko intelektualnej i psy-
chologicznej gry ze swoimi potencjalnymi klienta-
mi, musiał także sprostać problemom materiałowym
i technologicznym, dosyć skomplikowanym w przy-
padku naśladowania antycznego malarstwa ścienne-
go. Kluczowy był wybór odpowiedniego materiału,
bo łatwo mógł zdradzić fałszerza i G. Guerra często
wykorzystywał fragmenty antycznych tynków, które
bez trudu mógł zdobyć w rzymskich katakumbach.
Malowane na sucho, zwykle farbami olejnymi, mu-
siały jednak przypominać kolorami, ale i fakturą an-
tyczny fresk, dodatkowo pokryty znaną z Herkulanum
i Pompejów, odpowiednią patyną zwaną „tartaro”.
Rozpoznanie warsztatu fałszerza Giuseppe
Guerry powinno skłonić do refleksji muzealnych
konserwatorów opiekujących się historycznymi
zbiorami malarstwa antycznego, a książka D. Burlot
przedstawia sposób prowadzenia badań, który wart
jest naśladowania. „Na szczęście” w polskich kolek-
cjach niewiele jest przykładów antycznych malowi-
deł ściennych, ale i te nieliczne, jak w Muzeum
ks. Czartoryskich w Krakowie6, zasługują na analizy
stylistyczno-technologiczne według kryteriów wy-
pracowanych przez Delphine Burlot.
6 Por. Stanisław Jan GĄSIOROWSKI, Malarstwo staro-
żytne w zbiorach Czartoryskich w Krakowie. Wybór za-
bytków, Kraków 1952, s. 12-14, nr 25-29; Janusz
OSTROWSKI, „Rzymskie malowidło ścienne ze zbiorów
Muzeum Narodowego w Krakowie”, Prace archeologicz-
ne z. 14. Studia z archeologii śródziemnomorskiej z. 1,
Kraków 1972, s. 61-68.