706
Anna Agnieszka Szabłowska
5. Mela Muter, Pejzaż z Avignonu, lata 40. XX w. Fot. Stefan Deptuszewski
pierwszą wojną światową. Urodzona w Wielopolu Skrzyńskim Ordyńska-Morawska
kształciła się w Krakowie i we Florencji. W Paryżu debiutowała w 1910 r., a potem wysta-
wiała regularnie obrazy olejne oraz chwalone przez krytykę akwaforty29. W 1939 r. przy-
jechała do Polski w związku z projektowaną wystawą indywidualną w Zachęcie. Pokaz
nie odbył z powodu wybuchu wojny, a przywiezione w skrzyniach prace spłonęły. Okupa-
cję przeżyła u siostry w Brzesku. W 1945 r. znalazła się w strukturach krakowskiego
okręgu ZPAP, lecz już w 1947 wróciła do Paryża30. W roku 1958 udzieliła wywiadu perio-
dykowi „La Semaine Polonaise", w którym wyznawała: „W naturze interesuje mnie
wszystko, co posiada charakter indywidualny i ekspresyjny. Wynaleźć te charakterystycz-
ne pierwiastki i stworzyć z tego całość żywą, która daje harmonijną linię malarską pejza-
żu, nie zapominając o wartościach dekoracyjnych - o to staram się w mych obrazach"31.
Najczęściej malowała Paryż, ale także inne miasta, zwłaszcza na południu Francji, morze,
plaże zalane słońcem, porty, sceny rodzajowe z rybakami. Wystawiony na OWP Widok
z Port- Vendres to zestaw cytatów z van Gogha, Cezanne'a i Gauguina. Przemawia za tym
energiczny dukt pędzla, sposób budowania płaskich wyodrębnionych mocnym konturem
form oraz fakturowe kładzenie farb (il. 6). Powyższy motyw pojawiał się już wcześniej
w oeuvre artystki, a wielokrotne studiowanie wybranego wycinka natury w różnych ujęciach
29 BARTNICKA-GÓRSKA, SZCZEPIŃSKA-TRAMER, op. cit., s. 337; WIERZBICKA, op. cit., s. 54.
30 Zob. Jerzy WYCZESANY, „Pomiędzy Paryżem, a Brzeskiem. Stefania Ordyńska (1882-1968)", Brzeski Magazyn
Informacyjny, 2012, nr 2, s. 28-30.
31 La Semaine Polonaise, 1958, nr z 25 III: cyt. za: WYCZESANY, op. cit., s. 30.
Anna Agnieszka Szabłowska
5. Mela Muter, Pejzaż z Avignonu, lata 40. XX w. Fot. Stefan Deptuszewski
pierwszą wojną światową. Urodzona w Wielopolu Skrzyńskim Ordyńska-Morawska
kształciła się w Krakowie i we Florencji. W Paryżu debiutowała w 1910 r., a potem wysta-
wiała regularnie obrazy olejne oraz chwalone przez krytykę akwaforty29. W 1939 r. przy-
jechała do Polski w związku z projektowaną wystawą indywidualną w Zachęcie. Pokaz
nie odbył z powodu wybuchu wojny, a przywiezione w skrzyniach prace spłonęły. Okupa-
cję przeżyła u siostry w Brzesku. W 1945 r. znalazła się w strukturach krakowskiego
okręgu ZPAP, lecz już w 1947 wróciła do Paryża30. W roku 1958 udzieliła wywiadu perio-
dykowi „La Semaine Polonaise", w którym wyznawała: „W naturze interesuje mnie
wszystko, co posiada charakter indywidualny i ekspresyjny. Wynaleźć te charakterystycz-
ne pierwiastki i stworzyć z tego całość żywą, która daje harmonijną linię malarską pejza-
żu, nie zapominając o wartościach dekoracyjnych - o to staram się w mych obrazach"31.
Najczęściej malowała Paryż, ale także inne miasta, zwłaszcza na południu Francji, morze,
plaże zalane słońcem, porty, sceny rodzajowe z rybakami. Wystawiony na OWP Widok
z Port- Vendres to zestaw cytatów z van Gogha, Cezanne'a i Gauguina. Przemawia za tym
energiczny dukt pędzla, sposób budowania płaskich wyodrębnionych mocnym konturem
form oraz fakturowe kładzenie farb (il. 6). Powyższy motyw pojawiał się już wcześniej
w oeuvre artystki, a wielokrotne studiowanie wybranego wycinka natury w różnych ujęciach
29 BARTNICKA-GÓRSKA, SZCZEPIŃSKA-TRAMER, op. cit., s. 337; WIERZBICKA, op. cit., s. 54.
30 Zob. Jerzy WYCZESANY, „Pomiędzy Paryżem, a Brzeskiem. Stefania Ordyńska (1882-1968)", Brzeski Magazyn
Informacyjny, 2012, nr 2, s. 28-30.
31 La Semaine Polonaise, 1958, nr z 25 III: cyt. za: WYCZESANY, op. cit., s. 30.