Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (78.2016)

710

Anna Agnieszka Szabłowska


10. Alfred Aberdam,
Kobieta przy stole,
niedatowany.
Fot. Stefan Deptuszewski

m.in. Andre Salmona. Od roku 1926 uczestniczył w Salonach, nie zrywając kontaktów
z krajem (od 1933 był członkiem grupy Plastycy Nowocześni, uczestniczył w jej wysta-
wach w Paryżu, Lwowie, Krakowie i Warszawie). Uprawiał pejzaż, martwą naturę i kom-
pozycje figuralne o cechach ekspresjonistycznych39. Jego styl wyróżnia się jednolitą
i konsekwentną wizją rzeczywistości, która wpływa na swoistą poetykę kompozycji. Sto-
sował uproszczone, niemal schematyczne formy, charakteryzując pozbawione konturów
przedmioty wyłącznie barwą i malarską fakturą. Z ciemnoszarego tła wyłaniają się biało-
szare sylwetki, niewyraźne, zamazane, widmowe, niekiedy wzbogacane kontrastowymi
akcentami kolorystycznymi. Grają one swoje bliżej nieokreślone „nieme" role, bo jak po-
wiedział sam artysta: „Interesują mnie tylko zagadnienia czysto malarskie, kompozycja,
kolor. Prace moje nie mają żadnych ambicji przedstawieniowych. Dlatego nigdy nie tytu-
łuję swoich obrazów"40. Płótno zaprezentowane na I OWP otrzymało jednak tytuł Kobieta
przy stole, być może wymyślony na potrzeby ekspozycji, albowiem wyłożone powyżej
poglądy artysty nijak się miały do postulowanej przez reżim sztuki tematycznej, podobnie
jak przepełniający dzieło nastrój smutku i melancholii daleki był od programowego opty-
mizmu (il. 10).

39 Karol EBERHARDT, „Malarstwo ery atomowej (Korespondencja własna z Paryża)", Nowe Sygnały, 1957, nr 51, s. 4.

40 Janusz ODROWĄŻ-PIENIĄŻEK, „Alfred Aberdam", Życie Literackie, 1959 nr 48, s. 6-7.