Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (3.1934-1935)

Ryc. 18. Powała kleci P. Budczanina w Czudzinie.
zarys (pokazany w przekroju linją przerywaną) pozwoliło ustalić
szczegółowe umiejscowienie śleg przy pomiarze. Deski pułapu, uło-
żone prostopadle do kalenicy, opierały się górnemi końcami o sle-
gę środkową, dolnemi o przedostatnie, wzdłużne płazy zrębu. Dwu-
spadkowe założenie pułapu, równoległe do połaci nowego pokry-
cia, świadczy wyraźnie o jego pośredniej, kształtującej się dopiero
formie rozwojowej. Dość już obszerna przestrzeń poddasza wska-
zuje kierunek postępującej ewolucji.
Prawdziwy przełom w tej ewolucji uwidacznia przekrój 17-d.
Poddasze chaty S. Kuzmicza ma już rozmiary pokaźne, a pułap
uszczelniony podobnie jak we wszystkich nowych chatach poleskich,
zasypany suchem listowiem, trocinami i piaskiem. To uszczelnie-
nie stało się możliwe dzięki temu, że środkowa część pułapu jest
płaska. Trudno ustalić genezę tej formy. Wykazuje ona niewąt-
pliwe podobieństwo do trapezowego przekroju stodoły Pyszniaka.
Prof. Moszyński zestawia ten typ „dachu wewnętrznego” z trójpo-
łaciowemi dachami palowych domostw bośniackich Js). Jakkolwiek-
by powstał, pułap ten uniezależnia się od profilu konstrukcji da-
chowej, kształtującego poprzednie przykłady. 1 jeśli nie jest formą
genetyczną, to z całą pewnością może być uważany za fazę przejś-
ciową do stropu płaskiego.
Chata (J. Kuzmicza w Drozdyniu zamyka zestawienie ryc. 17.
Niewiele dotychczas przemawia za tern, by mogła być uważana za
pochodną od budynków wyżej omówionych 19). Tern niemniej ilu-
struje ona ostateczne sformowanie się poddasza i oderwanie po-
wały od konstrukcji i pokrycia dachu.

328