DOI Heft:
Nr. 1/2
DOI Artikel:Ciołek, Gerard: Ogród w Wilanowie: Badania i zagadnienia konserwatorskie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37710#0099
(2)
Ogród w Wilanowie
87
i szkicowego projektu rekonstrukcji ogrodu wraz z jego dalszym otocze-
niem, z Natolinem i Morysinkiem włącznie. Praca ta miała być dalszym
ciągiem cyklu prac konserwatorskich, podjętych uprzednio z inicjatywy
dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie dr Stanisława Lorentza
w Natolinie, gdzie przeprowadzono zasadniczego znaczenia zabiegi zabez-
pieczające i rekonstrukcyjne przy moście do pomnika Natalii Sanguszków-
nej, przy świątyni greckiej, bramie wjazdowej i budynkach portierni.
Roboty prowadził inż. arch. Stefan Tworkowski, opiekę konserwatorską
sprawował prof. dr Jan Zachwatowicz. .
Nie można tu pominąć i innych osób, współpracujących wówczas
w ramach generalnego planu stworzenia z Wilanowa ośrodka nauki i sztuki
w oparciu o rezydencję, muzeum, bibliotekę i archiwum: Fundacji Wila-
nowskiej. Nad zbiorami i galerią obrazów pracował mgr Jan Morawiński,
zbiory ceramiki antycznej i numizmatyczne porządkowała i opracowywała
dr Maria Bernhard, archiwum objął dyrektor Archiwum Głównego Akt
Dawnych dr Adam Stebelski, zaś bibliotekę p. Mickiewiczowa. Prof. Sta-
nisław Pękalski przeprowadzał prace konserwatorskie nad plafonem
w salonie głównego korpusu i zabezpieczał inne partie polichromii pa-
łacowej.
Poza tym grupowali się tu malarze: Leokadia Bielska-Tworkowska,
opracowująca tekę natolińską i wilanowską, Józef Korolkiewicz, autor
wielu portretów i szkiców, oraz muzycy z Janem Ekierem na czele, których
koncerty, według okupacyjnego obyczaju, zakonspirowane, zasilały do-
chodem Patronat nad Więźniami Politycznymi przy R. G. O.
Praca nad projektem rekonstrukcji ogrodu rozpoczęto pomiarem
całego obszaru, objętego planowaniem. Rezultatem owego pomiaru był
plan ogólny ogrodu i jego otoczenia w podziałce 1:1000 oraz plan szczegó-
łowy 1:500, z uwzględnieniem wszystkich istotnych elementów architek-
tonicznych i roślinnych, wraz z niwelacją terenu. Równolegle do prac
inwentaryzacyjnych posuwały się studia archiwalne. Znalezione w archi-
wum gospodarczym plany, inwentarze i księgi expensów pozwoliły w dużej
mierze wyświetlić dzieje rozwoju terytorialnego i artystycznego rezydencji
wilanowskiej. Konfrontacja analizy terenu z materiałami archiwalnymi
dała tak pozytywne wyniki, że zagadnienia konserwatorskie mogły się
ograniczyć do dyskusji nad wyborem metody i celami zamierzonych prac
realizacyjnych.
W wyniku półrocznych studiów powstało 5 planów, ilustrujących
rozwój terytorialny Wilanowa, a dotyczyły one lat: 1682, 1790, 1820, 1855,
1942 oraz szkicowy plan rekonstrukcji. Plany te przedstawiono na kon
ferencji konserwatorskiej, zwołanej w Wilanowie 14 maja 1943 r. z udzia-
łem gospodarzy, dyr. Lorentza, prof. Tołwińskiego, prof. Zachwatowicza,
dr Stebelskiego, dr Bernhard, mgr. Morawińskiego, inż. Tworkowskiego,
Z. Korolkiewicza i inż, Turgiszka. Po zreferowaniu wyniku badań podda-
łem ogólnej dyskusji wytyczne programowe i sam projekt, który z pew-
Ogród w Wilanowie
87
i szkicowego projektu rekonstrukcji ogrodu wraz z jego dalszym otocze-
niem, z Natolinem i Morysinkiem włącznie. Praca ta miała być dalszym
ciągiem cyklu prac konserwatorskich, podjętych uprzednio z inicjatywy
dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie dr Stanisława Lorentza
w Natolinie, gdzie przeprowadzono zasadniczego znaczenia zabiegi zabez-
pieczające i rekonstrukcyjne przy moście do pomnika Natalii Sanguszków-
nej, przy świątyni greckiej, bramie wjazdowej i budynkach portierni.
Roboty prowadził inż. arch. Stefan Tworkowski, opiekę konserwatorską
sprawował prof. dr Jan Zachwatowicz. .
Nie można tu pominąć i innych osób, współpracujących wówczas
w ramach generalnego planu stworzenia z Wilanowa ośrodka nauki i sztuki
w oparciu o rezydencję, muzeum, bibliotekę i archiwum: Fundacji Wila-
nowskiej. Nad zbiorami i galerią obrazów pracował mgr Jan Morawiński,
zbiory ceramiki antycznej i numizmatyczne porządkowała i opracowywała
dr Maria Bernhard, archiwum objął dyrektor Archiwum Głównego Akt
Dawnych dr Adam Stebelski, zaś bibliotekę p. Mickiewiczowa. Prof. Sta-
nisław Pękalski przeprowadzał prace konserwatorskie nad plafonem
w salonie głównego korpusu i zabezpieczał inne partie polichromii pa-
łacowej.
Poza tym grupowali się tu malarze: Leokadia Bielska-Tworkowska,
opracowująca tekę natolińską i wilanowską, Józef Korolkiewicz, autor
wielu portretów i szkiców, oraz muzycy z Janem Ekierem na czele, których
koncerty, według okupacyjnego obyczaju, zakonspirowane, zasilały do-
chodem Patronat nad Więźniami Politycznymi przy R. G. O.
Praca nad projektem rekonstrukcji ogrodu rozpoczęto pomiarem
całego obszaru, objętego planowaniem. Rezultatem owego pomiaru był
plan ogólny ogrodu i jego otoczenia w podziałce 1:1000 oraz plan szczegó-
łowy 1:500, z uwzględnieniem wszystkich istotnych elementów architek-
tonicznych i roślinnych, wraz z niwelacją terenu. Równolegle do prac
inwentaryzacyjnych posuwały się studia archiwalne. Znalezione w archi-
wum gospodarczym plany, inwentarze i księgi expensów pozwoliły w dużej
mierze wyświetlić dzieje rozwoju terytorialnego i artystycznego rezydencji
wilanowskiej. Konfrontacja analizy terenu z materiałami archiwalnymi
dała tak pozytywne wyniki, że zagadnienia konserwatorskie mogły się
ograniczyć do dyskusji nad wyborem metody i celami zamierzonych prac
realizacyjnych.
W wyniku półrocznych studiów powstało 5 planów, ilustrujących
rozwój terytorialny Wilanowa, a dotyczyły one lat: 1682, 1790, 1820, 1855,
1942 oraz szkicowy plan rekonstrukcji. Plany te przedstawiono na kon
ferencji konserwatorskiej, zwołanej w Wilanowie 14 maja 1943 r. z udzia-
łem gospodarzy, dyr. Lorentza, prof. Tołwińskiego, prof. Zachwatowicza,
dr Stebelskiego, dr Bernhard, mgr. Morawińskiego, inż. Tworkowskiego,
Z. Korolkiewicza i inż, Turgiszka. Po zreferowaniu wyniku badań podda-
łem ogólnej dyskusji wytyczne programowe i sam projekt, który z pew-