DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.28054#0168
O A T I 6
huius belli molestias absterserit. Detatito ergb^ Principe ab humano consortio nuperdi-
gressbjllustrissimi proceres5in concessu hocamplissimo verba fadurus, 8C ad commenda-
tionem funebrem accesslirus,haud vnam rem intu'eor5quasmagnopere suspensum mered-
dit,8c solicitum.Si enim vis ingenihquod mihi quidem minus quam mediocre est,si dicen -
difacuitas quce in me nulla est, cum Ernesti magnitudine, vestraquedignitate, 8cdolore
omnium quos atratos hic conspicio,videatur conferenda, vereor ne idoneus virtutum eius
laudator prntium desideretur,tum ne meainfantiaamissiDucisdesiderium non modb non
imminuam,sed etiam valdc augeam. Versiiil ea (pe firetus ad dicendum me coinparo, quod
eb xquioresvosmihihabituius siUii, de laudibus Archiducis paucis vcrbisdiduro, quo
snaiorieumViuumoffieiocoluistis,omniq-,honorisgeneredecorandumcesuistis: Etquod
nemini ignominiam paratam esse videam,qui nequeat huius Principis virtutes &C splendo-
rem parieius meritisorationecomplestij praefetimcsim existimem vix vllins eloquentiam
sine vestra humanitate huic muneri suffebluram.Nam quis generis clai itatem, Austricimq',
familia pro sua dignitatesatis vnqUam Celebrauerit* Cuius equidem primordia no ab Her-
culededucam,nec ad Priamum refera, satisenim nobis est, quod hoc vere affirmare possi-
inus, nullain terrarumqrbe vniuersGgentereperiri, qux cu Austriacadomo ,stirpisanti-
quitate,vel rerum gestaru glqria coparetur.Qux cum summoru C^sarum,Romanoru Im-
peratorum pares sit 8ceducatrix* ac velut fons quida &C stininaritim triumphoru, tum hoc
illa nobilior,qubd maxirna Reip. Christianx prxsidia in armis eius &C potentia consistant.
Sedquia hxccuiuis notistimasunt,8«C qtiod molem Imperij Romani sustentari ab Austriis
Principibus{stabilitatis firmamento,ab Hispanica monarchia,&:ornamento dignitatis ac-
ccdente)rremo sitqui ignoret-nihil vltraad Ernesti coinendationem ex generis amplitudi-
ne, vel ex eius domdticis imaginibus sumemus, (ed reliquam ex eius probitate &C sapientia
laudationem hauriemus. Etnihilprxdicationisalienxadmiscebimus, prxterCxsaris Au-
gusti Maxxmyliani patris,(quij tamen Ernestus,ceu theiaurum pretiosum,inter bonapro
pria nonimrnerito numerabat)Principisomniumprxstantissimi ,&:matris Marix Augu-
stxPhilippi Regis germanxjedissimxheroinx,commemorationem. Hos ille cum audo-
res vitx sux habuerit, (patrem nimirum tam religiosum iustitix cultorem,quam fortem re-
ligionis Christianx vindicem-, matrem vero prxclaris animi dotibus excultissimam,8c ma-
tronalisverecundixspe&atamadebcustodem* vtpuellx nobilissimx nonin Cxlareogy-
naeceo,sed in ipso sacrario ditix Pudicirix versari dicerentur) non degenerauit a parentum
diiciplina,sed ad quxuis vitia repellenda institutus, &C maiorum suorum virtutibus excita-
tuSjtotum ad eosdem imitandum se composuit) vt se iis dignu esse reipsa declararet, &C glo-
riaepatrimonium sibi ab illis relidum tueretur &C augeret. In summo itaq* maiestatis Iplen-
dore,atque inter fasces imperij educatus,egregiatn illam indolem ab ^tate ineunte excolen-
dam esse ratus est, nequesibidomi, in illa Cxsarea virtutum officina, ab operecessandum,
velotio languescendum*,sed bene beatecjue viuendi rationem in do&rinx studio, quo vno
virtutes propeomnes acquiruntur velcerte perficiuntur,adolefcens collocauit•, existima-
uitquenullavirosprincipesaptioravelvtiliorainstrumenta,adregendaRemp.vel gloriam
adipistendam comparare sibi posse,quam crtiditionem &C literarum elegantiam^neque illa
magnitudinisqux in (e habentsemina,veladvsum rerum maturiuscoalefcere, quam nu-
trimento disciplinx,necad decus consequendum vberius efssorescere, quam scientix orna-
mento.Tam prxclaris Ernestus se primum tyrociniis exercuit &C formauit, tantumq-, breui
tempore in hoc instituto ad virtutes profecit,vt omnium suffragiis ad maxima imperia iam
tum destinaretur. Nam cum in iuuentute, cui multa blandimenta natura ipsa deait, muh
tasque ad voluptatem vias lubricas ostendit, nihil sibi permitteret, quodin illa vitx parre,
ceu xtatis erratum excusare solemus •, sed adolescentix libettatem sandissimis temperantix
&:pudoris legibus moderaretur &C astringeret, affe&ibus imperaret, atque ita viueret, vt sc
ipsttm pro exemplo seueritatis,continentixac sobrietatis xq ualibus suis proponere videre-
tur-,illam de se omnibusopinionem prxbuit,vt quauis potestate in alios exercenda dignissi-
mushaberetur.Etenimaliisiuradarerebtiusillepotest,quisemetipsumregit, &Ccupidita-
ces alienas refrenare,qui suas ipfe cohibet- &c ab aliis reposcere rationem vit^ audet, qui red-
dere po-
huius belli molestias absterserit. Detatito ergb^ Principe ab humano consortio nuperdi-
gressbjllustrissimi proceres5in concessu hocamplissimo verba fadurus, 8C ad commenda-
tionem funebrem accesslirus,haud vnam rem intu'eor5quasmagnopere suspensum mered-
dit,8c solicitum.Si enim vis ingenihquod mihi quidem minus quam mediocre est,si dicen -
difacuitas quce in me nulla est, cum Ernesti magnitudine, vestraquedignitate, 8cdolore
omnium quos atratos hic conspicio,videatur conferenda, vereor ne idoneus virtutum eius
laudator prntium desideretur,tum ne meainfantiaamissiDucisdesiderium non modb non
imminuam,sed etiam valdc augeam. Versiiil ea (pe firetus ad dicendum me coinparo, quod
eb xquioresvosmihihabituius siUii, de laudibus Archiducis paucis vcrbisdiduro, quo
snaiorieumViuumoffieiocoluistis,omniq-,honorisgeneredecorandumcesuistis: Etquod
nemini ignominiam paratam esse videam,qui nequeat huius Principis virtutes &C splendo-
rem parieius meritisorationecomplestij praefetimcsim existimem vix vllins eloquentiam
sine vestra humanitate huic muneri suffebluram.Nam quis generis clai itatem, Austricimq',
familia pro sua dignitatesatis vnqUam Celebrauerit* Cuius equidem primordia no ab Her-
culededucam,nec ad Priamum refera, satisenim nobis est, quod hoc vere affirmare possi-
inus, nullain terrarumqrbe vniuersGgentereperiri, qux cu Austriacadomo ,stirpisanti-
quitate,vel rerum gestaru glqria coparetur.Qux cum summoru C^sarum,Romanoru Im-
peratorum pares sit 8ceducatrix* ac velut fons quida &C stininaritim triumphoru, tum hoc
illa nobilior,qubd maxirna Reip. Christianx prxsidia in armis eius &C potentia consistant.
Sedquia hxccuiuis notistimasunt,8«C qtiod molem Imperij Romani sustentari ab Austriis
Principibus{stabilitatis firmamento,ab Hispanica monarchia,&:ornamento dignitatis ac-
ccdente)rremo sitqui ignoret-nihil vltraad Ernesti coinendationem ex generis amplitudi-
ne, vel ex eius domdticis imaginibus sumemus, (ed reliquam ex eius probitate &C sapientia
laudationem hauriemus. Etnihilprxdicationisalienxadmiscebimus, prxterCxsaris Au-
gusti Maxxmyliani patris,(quij tamen Ernestus,ceu theiaurum pretiosum,inter bonapro
pria nonimrnerito numerabat)Principisomniumprxstantissimi ,&:matris Marix Augu-
stxPhilippi Regis germanxjedissimxheroinx,commemorationem. Hos ille cum audo-
res vitx sux habuerit, (patrem nimirum tam religiosum iustitix cultorem,quam fortem re-
ligionis Christianx vindicem-, matrem vero prxclaris animi dotibus excultissimam,8c ma-
tronalisverecundixspe&atamadebcustodem* vtpuellx nobilissimx nonin Cxlareogy-
naeceo,sed in ipso sacrario ditix Pudicirix versari dicerentur) non degenerauit a parentum
diiciplina,sed ad quxuis vitia repellenda institutus, &C maiorum suorum virtutibus excita-
tuSjtotum ad eosdem imitandum se composuit) vt se iis dignu esse reipsa declararet, &C glo-
riaepatrimonium sibi ab illis relidum tueretur &C augeret. In summo itaq* maiestatis Iplen-
dore,atque inter fasces imperij educatus,egregiatn illam indolem ab ^tate ineunte excolen-
dam esse ratus est, nequesibidomi, in illa Cxsarea virtutum officina, ab operecessandum,
velotio languescendum*,sed bene beatecjue viuendi rationem in do&rinx studio, quo vno
virtutes propeomnes acquiruntur velcerte perficiuntur,adolefcens collocauit•, existima-
uitquenullavirosprincipesaptioravelvtiliorainstrumenta,adregendaRemp.vel gloriam
adipistendam comparare sibi posse,quam crtiditionem &C literarum elegantiam^neque illa
magnitudinisqux in (e habentsemina,veladvsum rerum maturiuscoalefcere, quam nu-
trimento disciplinx,necad decus consequendum vberius efssorescere, quam scientix orna-
mento.Tam prxclaris Ernestus se primum tyrociniis exercuit &C formauit, tantumq-, breui
tempore in hoc instituto ad virtutes profecit,vt omnium suffragiis ad maxima imperia iam
tum destinaretur. Nam cum in iuuentute, cui multa blandimenta natura ipsa deait, muh
tasque ad voluptatem vias lubricas ostendit, nihil sibi permitteret, quodin illa vitx parre,
ceu xtatis erratum excusare solemus •, sed adolescentix libettatem sandissimis temperantix
&:pudoris legibus moderaretur &C astringeret, affe&ibus imperaret, atque ita viueret, vt sc
ipsttm pro exemplo seueritatis,continentixac sobrietatis xq ualibus suis proponere videre-
tur-,illam de se omnibusopinionem prxbuit,vt quauis potestate in alios exercenda dignissi-
mushaberetur.Etenimaliisiuradarerebtiusillepotest,quisemetipsumregit, &Ccupidita-
ces alienas refrenare,qui suas ipfe cohibet- &c ab aliis reposcere rationem vit^ audet, qui red-
dere po-