DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.28054#0169
IN OBITVM PRINCIPIS ERN-ES.th 169
dere potesl: sux. Raros Priilcipes videmus qui in xui sui cursu insoleti 8C pr£cipiti,riatalium
amplitudine,8cmagnoimperio benevtisciant, autquianirriiferociammodestia tcperare,
in opum affluentia frugalitatem seruare,86 licehtiam infinitam viuendi innocentia prasci>
deresoleant:vt in maxima fortuna,summatemperatio, rhodusin copia, in nimia libertate
continentia requiratur.Nusquam igitureffusius adluxum, ad libidines,86 ad quxiiis ssagi-
tia habena: laxantur,quam apud eos homines,qui vitia sua oceultarit potestate, neque alio
nomine beatos sefe putant,quam quod faciant quicquid libet^& ad cupiditates incitamem
tum habent; peccandi impunitate.Longe aliam Ernestus rationem inorum iniit- delpestis
enim omnibusvoluptatuillecebris,nihilnisi graue,nisite(?rnm &stuerurii sentiebat facie-
batq*,, & a studiis iuuenilibus,quas ab eius pueritia celeriterdefforuerarit* alienus & auciv
sus,omnibus abtionibus & (ermonibus exprimebat,{e no minus infensum turpitudinisho-
stcm,quam amicum csse honestatis singulare. Prartcrea has virtutes grato 8c laitdabili tem~
pcramento condiebat, vtnihil seueritas benignitati detraheret, nec cornitas eius grauitate
impediretur,maiestas modestiam coniunbtam retineret.Sic Principis ingenio moribusque
compositis,vt secum ipse certaret,& vixalium quam (eipsum superandtim reperiret^ no ta-
men a paternis vestigiis dessedfebat,{ed dum magnanimitate, perfectamq*, sapientiam, qub
bus Cxsar Augustus imperium gubernabat, assidue intuetur, admiratur, imitatur, no tam
propriis virtutibus stimulos adhibere,quibus iam rion indigebat, quam neruos illarum in-
tendere videbatur,S6 easdem exemplis paternis confirmarc. Crim autem satis roboris setati
accessissetjcum fratre Rudolpho in Hilpaniam est profe&usdbi a Regecognato amantissi-
meexcepti,& perquamofHciosecultihabitique,ciuilemipsius (Principisnimirumaximis
in rebus sustinendis & gerendis exercitatistimi peritissimiq-,)consuetudine prudentiam,fk-
cileassequebantur^clementiam, qulPhilippusnonniodb omnesPrincipes, sedsuas iptB
virtutcs superauit, sic in sanguinem & succum suum conuertebant, vt vel ab illo iniita, vel
ipsis potiu.sinnataviderctur*,deniq*,adChristianamreligionempropagandam ,cuius desi-
derio per se ipsi ftagrabant,Catholicx Maiestatis studio & ardore, riiagis etiam magisq* in-
ssammabantur.In suam itaq-Germaniam reuersi,reip(ademonstrarunt & specimen dede-
runt,quam ab Hiipaniesi virtutum mercatu minimcinanesaut vacui redierint. Nam cunt
Maxxmylianus optimus Impctator adimitiortalitate ex hoc orbe demigrasset, & vnicum
Romani Imperij columen videreturconcidisse,Rudolphus vnanimi V11. virum suffragio
Augustus salutatus,tam prxclamdedit prxstantix testimonia,vt parentem Cxsarem no pe-
nitus amifltim,vel ademptum slbi homines putarent, std bonameius partem in superstire
R udolpho reli&am grattilarentur. Ernestus verb ad vtramqne Pannoniam gtibernandam
a{citus,in primo statim imperij exordio haud obscure declarauit, se illis virtutu, rerumqud
fortissimegeredaruminstrumentisnonminusvtiliteradsaltltem Reip. & commodum vti
scirc,quam honeste & diligenter eadem comparare. Multis igitur annis proutncias illas re-
xit,tanta integritate,inrtocentia,fortitiidine,tam ex Csesaris voluntate aiiimiq-, sententia,ad
populiquietem &prosperitatem, & securitatem orbis Christiarii, vteum Rudolphus non
vt fratrcm amauerit,sed C^sar vt imperij cortsortern obseruauerit,8C nihil vnquam gesserit*
nisi communicatis cum Ernestd coiisiliis* Adh^c Ernesti erga nobiles,erga omnes man sue-
tudo & humanitas,in milites liberalitas,xquanimitas in subditos, tam gratu &C iucundunl
eum omnibus faciebat,vtij felices sibi viderentur, apud quos ille Princeps diu comoraba-
tur.Nec plurimis abhinc annis tutior atlt rraquillior rerum Hungaricaril status fuit, quani
cum illam protiinciam Archidux Ernestus,non prxfe6tura£ titulo, sed vt domus Austriaae
propriumq*, patrimoniuni, ac Romaili imperij propugnaCulu dcfenderet. Cum igittirim-
manissimus Ghristianorum hostisThracix tyrartnus biennio elapso, cum exercitu instru-
ftissimo impetu in illam regione faderet, pemlulta sunt ibidem Ernesti consiliis auspiciisq*
gesta,viribusq-, repressx barBarorurii incursiones,vt prxclari eitis nominis ac virtutis gloria
adhticibivigeat,&eximiaeiusdaudisadxtemitatemsupersintmoriiliienta. Quxcurnfa-
maconstaritioninitimq*,scrmonibusvbiq*,celebraretur,opportunaRexCatholicusPnn-
cepsnosterclementisslmusoccasioiiehabuit,cognato ArchiduciBelgicaru ditionum im-
perium deferendi. Postquam cnim Deiis Alexandrum Farnesiu Duce bellicosissimum,tx
O hocsalo
dere potesl: sux. Raros Priilcipes videmus qui in xui sui cursu insoleti 8C pr£cipiti,riatalium
amplitudine,8cmagnoimperio benevtisciant, autquianirriiferociammodestia tcperare,
in opum affluentia frugalitatem seruare,86 licehtiam infinitam viuendi innocentia prasci>
deresoleant:vt in maxima fortuna,summatemperatio, rhodusin copia, in nimia libertate
continentia requiratur.Nusquam igitureffusius adluxum, ad libidines,86 ad quxiiis ssagi-
tia habena: laxantur,quam apud eos homines,qui vitia sua oceultarit potestate, neque alio
nomine beatos sefe putant,quam quod faciant quicquid libet^& ad cupiditates incitamem
tum habent; peccandi impunitate.Longe aliam Ernestus rationem inorum iniit- delpestis
enim omnibusvoluptatuillecebris,nihilnisi graue,nisite(?rnm &stuerurii sentiebat facie-
batq*,, & a studiis iuuenilibus,quas ab eius pueritia celeriterdefforuerarit* alienus & auciv
sus,omnibus abtionibus & (ermonibus exprimebat,{e no minus infensum turpitudinisho-
stcm,quam amicum csse honestatis singulare. Prartcrea has virtutes grato 8c laitdabili tem~
pcramento condiebat, vtnihil seueritas benignitati detraheret, nec cornitas eius grauitate
impediretur,maiestas modestiam coniunbtam retineret.Sic Principis ingenio moribusque
compositis,vt secum ipse certaret,& vixalium quam (eipsum superandtim reperiret^ no ta-
men a paternis vestigiis dessedfebat,{ed dum magnanimitate, perfectamq*, sapientiam, qub
bus Cxsar Augustus imperium gubernabat, assidue intuetur, admiratur, imitatur, no tam
propriis virtutibus stimulos adhibere,quibus iam rion indigebat, quam neruos illarum in-
tendere videbatur,S6 easdem exemplis paternis confirmarc. Crim autem satis roboris setati
accessissetjcum fratre Rudolpho in Hilpaniam est profe&usdbi a Regecognato amantissi-
meexcepti,& perquamofHciosecultihabitique,ciuilemipsius (Principisnimirumaximis
in rebus sustinendis & gerendis exercitatistimi peritissimiq-,)consuetudine prudentiam,fk-
cileassequebantur^clementiam, qulPhilippusnonniodb omnesPrincipes, sedsuas iptB
virtutcs superauit, sic in sanguinem & succum suum conuertebant, vt vel ab illo iniita, vel
ipsis potiu.sinnataviderctur*,deniq*,adChristianamreligionempropagandam ,cuius desi-
derio per se ipsi ftagrabant,Catholicx Maiestatis studio & ardore, riiagis etiam magisq* in-
ssammabantur.In suam itaq-Germaniam reuersi,reip(ademonstrarunt & specimen dede-
runt,quam ab Hiipaniesi virtutum mercatu minimcinanesaut vacui redierint. Nam cunt
Maxxmylianus optimus Impctator adimitiortalitate ex hoc orbe demigrasset, & vnicum
Romani Imperij columen videreturconcidisse,Rudolphus vnanimi V11. virum suffragio
Augustus salutatus,tam prxclamdedit prxstantix testimonia,vt parentem Cxsarem no pe-
nitus amifltim,vel ademptum slbi homines putarent, std bonameius partem in superstire
R udolpho reli&am grattilarentur. Ernestus verb ad vtramqne Pannoniam gtibernandam
a{citus,in primo statim imperij exordio haud obscure declarauit, se illis virtutu, rerumqud
fortissimegeredaruminstrumentisnonminusvtiliteradsaltltem Reip. & commodum vti
scirc,quam honeste & diligenter eadem comparare. Multis igitur annis proutncias illas re-
xit,tanta integritate,inrtocentia,fortitiidine,tam ex Csesaris voluntate aiiimiq-, sententia,ad
populiquietem &prosperitatem, & securitatem orbis Christiarii, vteum Rudolphus non
vt fratrcm amauerit,sed C^sar vt imperij cortsortern obseruauerit,8C nihil vnquam gesserit*
nisi communicatis cum Ernestd coiisiliis* Adh^c Ernesti erga nobiles,erga omnes man sue-
tudo & humanitas,in milites liberalitas,xquanimitas in subditos, tam gratu &C iucundunl
eum omnibus faciebat,vtij felices sibi viderentur, apud quos ille Princeps diu comoraba-
tur.Nec plurimis abhinc annis tutior atlt rraquillior rerum Hungaricaril status fuit, quani
cum illam protiinciam Archidux Ernestus,non prxfe6tura£ titulo, sed vt domus Austriaae
propriumq*, patrimoniuni, ac Romaili imperij propugnaCulu dcfenderet. Cum igittirim-
manissimus Ghristianorum hostisThracix tyrartnus biennio elapso, cum exercitu instru-
ftissimo impetu in illam regione faderet, pemlulta sunt ibidem Ernesti consiliis auspiciisq*
gesta,viribusq-, repressx barBarorurii incursiones,vt prxclari eitis nominis ac virtutis gloria
adhticibivigeat,&eximiaeiusdaudisadxtemitatemsupersintmoriiliienta. Quxcurnfa-
maconstaritioninitimq*,scrmonibusvbiq*,celebraretur,opportunaRexCatholicusPnn-
cepsnosterclementisslmusoccasioiiehabuit,cognato ArchiduciBelgicaru ditionum im-
perium deferendi. Postquam cnim Deiis Alexandrum Farnesiu Duce bellicosissimum,tx
O hocsalo