DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.16956#0140
VISBIA GOTHORVM-
lOTHIA,infu!amarisOceani,vbiSuetiam,Liuoniair. &Prureniam alluit, agrum habens armentis a-
ptum,venatione, pifcatione, marmore, rehufqueomnibus humano vluineceflarijsdiues, V IS B VI,
olim oflentauit, vrbem longe praeclariffimam, Emporium, fi quod aliud, totius Europae celeberrimu,
Quod etiamnum ex fatali argumento conftat, ex marmoreis nimirum, & maximis ruinis, magnifia n-
tiam&faftum infignem teftantibus. Totius Infulae non tam Metropolis, quam Monopohs cxiflit,
Epifcopumhabens.quiomnibusEcclefijs.qua; in Gothlandiafiintplures, proeeft. Anno Chrifti M.
CCLXXXVIII. a Magno, Dania; Rege, murorum & ciuium ius confecuta, & prifidiocsftri perMar-
^aretamPanis.Suetiaj.&Noru-giae Reginara firmius munita. Poft variam fortunxaleam liibijr, vtex
'equenti natrationeIatius patebit. Omni tempore, cum vniuerfa in f uia Danin; Regi.nunquam Sueco,
jtlbLincopenfiEpifcopo,vtfcripta,quorundam perhibent, paruit. Conditaa Gothis, quosBeda, &
plerique veterum Vitas nuncupan1-, quorum hodie nominatiofupereft, non tantum in Cimbria Cherfonefo, fed in ipfa quoque
GorhlandiseNormachia Hoghurgenfi, adfinumBurfuig. Celeb^rnma VtshiaextititemporiototoorbeSeptentrionalinobilif-
fimo. Venetaenim fiinditus eueria, atqueinde Slefuiga incendijs &rapinis vafi ta, tranfiatumeftCimbrorum Emporium Ri-
pasPhundufiorum, vnde patilo pofl mercatorumcolonia in hanc infulamtranfijt. AEfttmari poteft vrbisantiqua;dignitas atq;
amplitudo, partim aedificiorum fp!endore,partim etiam templorum.ac ccenobiorum multitudine. Indigitantaduents,otiam ho-.
dieincolae decem templa, acquatuor monafieria,arte, ac materia operis fibi inuicem armu'a. Ericus Cyprius RexDania; in iti-
nerefacro, daffem h soris applicans,temptumD. OIaofacrumcondi mandauit. Plateae publtrce quondam crepidinecontinua
obdu&a;, merces pariter, ac mercatores ipfos a vi atqueiniquitate ventorum fcile tutabantur. Ea re prseci pue c?eccris totius or-
bis vrbibus anteftetit Visbia Etreftant noftroaruo huius ftru&ura; artificiofiffima; parietina: ind>cio reicertiffimo.Quin imo vi-
funtur paffim a;des ciuium f dto de marmore conditse, vefligiorum antiqnitatis maiefbtem pra» fe ferentes quandam mcredibi-
lem. Qua;. fiautRomae, aut Norimberga?,aut Agrippinae Colonia;(qua;vrbs magnificis a?dificijs condecoratur,)venales h.be-
rentur, magna omnino vi pecunia; redimi neceffe forer. Cingitur vrbs muro reliqua pa< te, quam mare non alluit, portu vicino,
inquocaptuseftpifcisiIIefamofus,cuius ventreinfansexc(5tuseft,At'no,apartu virgineoM. CC.LXXXIX.
Additamentum libelliDauidis Chitrfiderebus VVanda!icis,ha;cdeGothorum Visbiacommemorat: V Vinetam vrbem olim
celebremmarinisfludtibusoppreflamfcnbunt. Poftea Sueones exGothlandiaeonauigijs venifle, & quicquid ex rperofiffimis,
ftrudfcurismarmoreis,aereis.ftanneis, auro, &argentoex aq iisfaluiri poteat,eruifle,&mGothlandiam tranfportafie. jntereaa;-
reasmaximipanderisvrbisiriuentasporras.&tn Visbutianflatas, antiqua «ntilena fbn)t. Inde fama increbuit, Haldnngum
Reg-mSuetiseeuertifle.&EmporiuminV/sbutranslatumefle. Certumautem eft,dcleta VVineta, viribus & opibus Visbu io,
Gorhlandh creuifle, vt poftmodum magnitudine laborans fiaa, etiam cori uer, coeperit.
Ex G ,thorum Archiuo, qua> fequmuur, Illuftns & Generofus Dominus Henricus Ran?ouius Produx & Gubernator Gim,-'
bricus,ad Topographicum noftrum tnftitutum promouendum,communicauit.
AnnoM. CC LXXXVIfl fuit magnaguerrainGothlandiainterciuesQB#t?& Bondoncsterrx, pugnaueruntcjueadinui-
cem in mcnfe Anrili, tes tio Sabbatho poftpafcha, & viceruntciues: fed tancjcm reconciliatifuntper dpminum Regtra M^gnum»
&permiflum eftciuibus murareciuitatem.
AnnoM. CCC.LX VValdemarus KexDacia;obtentavi<5toria deHolfatis,actotaDaciapacificata,inScaniaRegemMagnum
qUindoquemmis quandoque promiffionibus intantum vexabat, qHodeitotamScan>amcumomnibuscaftris,confi'iarijsfui
i egni minime requifitis, gratis tribnebat. lnfuper & libi annuir, vt etiam GothLndiamjfieam cjpere po(L t, obtineret; lam enim
Encus K ex filius domini Ma^ni ob je.
AnuoDominiM. CCC-LXI IdemRexVVaHemarusveniens inGoth'andiamcum magno exercitu, ducensiecum quam
««/fmr P'ures^ucesde Alemanniainfiftofanc^xMarixMagda^enae^&incraftinofandilacobi cum Bundonibus terrx ante auftralem
•vbife/nilti Portarnc'u,t«is pugnauit.& etillis^miile^odingentosinbellooccidit, Etimmediat^ciuitawm VVilbyenfem cum placitatione
fmttimh 0Dtinuitf Ucmumindieian&i Auguftinireceffit, ducens fecum maximuro thefaururo anri&argenti, qutm deciuitate&terrf
numht- mo accepir,
ftratur cu- Eodemannociuitatesmaritima; fe Regi VValdemarooppofuerunt,&caftrum Hafnis deftruxerunt. & tuncRexdeciuitat-bus
HbJtroIl* 11 ''DurnosccePlt>*:ofni:,esquotquorineiseraiitcaptiuauit,&in Selandiam mifit, vbi ipfos labore&famegrauiffiirre afflixir.
uresthcm» ^ poftea ante ^dfindittng/ quod caftrumtunc Theotunicicircumuallaueruntinttr Rtgem&ciuirares paxeft reformata, Ifte
inUmeneex VVaidemarus aDanprimoR.geDanorumeratcentefimusduodeorous,cuifuccefficOlanusKexfiliusH-^quiniRegisNoruegia?
frtffum.dc- quipauco ttmpr>re vixit.
mnlim, AanoM. CCCXCVII. Dux Ericus filius A'berti Regis feriarecundapoftPentecoften.arroatamanuabftulitduaS turresdQ
ciuitate, & in morte eas ciuibus reftirui fujs mandauit,quod& factum f iit.
Anno Dommi M. CCC.XCVIi. f ria quinta poft Marice Magdalenae DuxEricus filius Alberti obijt in Guthlandiain Clyn-
tx. tn caflro iuo. quod xdificauit, di<So JanDfPf ri>nc& fepuhus eft ^Btfjbrjf apud beatam virginem. Et eodem anno Rex Ericus fi-
liu» Ducis Pomerania;, Kfl r.arina;, JtDomino Henrico Atch;epifcopo Opfalenfi dieTrinitatis coronatur fuper tria regna.
Anno Domini M. CCC XCII pra;nominatas turresfcilicet $<ltWW & aliam dux, lohannes & Sueuo Sturearmatamanu fe*
rtaquarta in profeftofanaiBencdidtireceperunt.
Anno DominiM. CCCXCVIII. in feftobeati BenedicYi Abbatis venerunt domini dePrucia ad Gothlandiarncutlt CXcrcjti,}
magno &obt;nuerunt aDuce Iohanne & feruitoribus Ktgis Alberri cum placitationeciuitatem & terram. ■
AnnodominiM. CCCC. ITi.incraftinoMartiniceperuntDani & vueci Guthlandiam & Ciuitate.na fefto conuerfionis S.
Pauli, vfqjadCathedram S.Petrifortiterobfederunt.fed ciuibus prxualentibus, & dominis de Prucia cisinadiutoriumcum
maximocxercitu circit,rquindecim milliumarmatorumfuperucnientibus,dictosDacos & Suecosdeftruftiscaftris eorurn,3-.
miffis armis& eqnis deGu-hlandiaeffugabant, & poft hocpax inter Reginam & Danos eftrefiormata.
bUeedtin AnnodominiM. CCCCVIII.infeftoSanaiMichaelisreh^buerunfl^ciGothlandiamaDcjminis Pruciae pro ix millibu}
tcriorcmfiri nobilianorumaurcorum,
Tum^ntm ^'lno domini ^ CCCCXI. diefandiOlaui Ericus Rex Dacia?. Sueciaj,&Norueglae veniens perfonaliter ad ciuitatem VVyfi
exicrim^h- Dy ""^171 cnm Exercirti magno, tyrres praeuotatus obtinuit, & b caftrum m die Sancti Petri ad Vincuia aedificare ccepic.
xiUtnij UL Anr}° domini M. CCCCXXXVII. obqt nobilis vir dominus ^rureljafjc/ roilcs & Capitaneus tptius Gothiandia;, qui maximl
ficmrwtt, Ccaftri jJBf^bp/partem fecitxdtfi are.
Norj. -^000 d°mini M. D. XXVIILvifitauit reuerendus pater Gnthlandiam Dommus Iohannes Braffius Epiicopus Lmcopenfis, &
t.uuerwu. die S. Barth ilomxi, eo patre prxfente palfifuntLutjierani Ha;retici repulfaro in Ecdefia S. lohannis perftrenuuro vjruroPaulurq
©ccfl pro t»nc Capellanum Wisbergenfem. 1
Sed de r< bus Gothlaudtcis, & vrbts Visbisconditione vberjorem expe#etbeqeu,plus Leftor enarrationero.a DocStffiroo virq
An drea Velleo Ripenfi,
3?
lOTHIA,infu!amarisOceani,vbiSuetiam,Liuoniair. &Prureniam alluit, agrum habens armentis a-
ptum,venatione, pifcatione, marmore, rehufqueomnibus humano vluineceflarijsdiues, V IS B VI,
olim oflentauit, vrbem longe praeclariffimam, Emporium, fi quod aliud, totius Europae celeberrimu,
Quod etiamnum ex fatali argumento conftat, ex marmoreis nimirum, & maximis ruinis, magnifia n-
tiam&faftum infignem teftantibus. Totius Infulae non tam Metropolis, quam Monopohs cxiflit,
Epifcopumhabens.quiomnibusEcclefijs.qua; in Gothlandiafiintplures, proeeft. Anno Chrifti M.
CCLXXXVIII. a Magno, Dania; Rege, murorum & ciuium ius confecuta, & prifidiocsftri perMar-
^aretamPanis.Suetiaj.&Noru-giae Reginara firmius munita. Poft variam fortunxaleam liibijr, vtex
'equenti natrationeIatius patebit. Omni tempore, cum vniuerfa in f uia Danin; Regi.nunquam Sueco,
jtlbLincopenfiEpifcopo,vtfcripta,quorundam perhibent, paruit. Conditaa Gothis, quosBeda, &
plerique veterum Vitas nuncupan1-, quorum hodie nominatiofupereft, non tantum in Cimbria Cherfonefo, fed in ipfa quoque
GorhlandiseNormachia Hoghurgenfi, adfinumBurfuig. Celeb^rnma VtshiaextititemporiototoorbeSeptentrionalinobilif-
fimo. Venetaenim fiinditus eueria, atqueinde Slefuiga incendijs &rapinis vafi ta, tranfiatumeftCimbrorum Emporium Ri-
pasPhundufiorum, vnde patilo pofl mercatorumcolonia in hanc infulamtranfijt. AEfttmari poteft vrbisantiqua;dignitas atq;
amplitudo, partim aedificiorum fp!endore,partim etiam templorum.ac ccenobiorum multitudine. Indigitantaduents,otiam ho-.
dieincolae decem templa, acquatuor monafieria,arte, ac materia operis fibi inuicem armu'a. Ericus Cyprius RexDania; in iti-
nerefacro, daffem h soris applicans,temptumD. OIaofacrumcondi mandauit. Plateae publtrce quondam crepidinecontinua
obdu&a;, merces pariter, ac mercatores ipfos a vi atqueiniquitate ventorum fcile tutabantur. Ea re prseci pue c?eccris totius or-
bis vrbibus anteftetit Visbia Etreftant noftroaruo huius ftru&ura; artificiofiffima; parietina: ind>cio reicertiffimo.Quin imo vi-
funtur paffim a;des ciuium f dto de marmore conditse, vefligiorum antiqnitatis maiefbtem pra» fe ferentes quandam mcredibi-
lem. Qua;. fiautRomae, aut Norimberga?,aut Agrippinae Colonia;(qua;vrbs magnificis a?dificijs condecoratur,)venales h.be-
rentur, magna omnino vi pecunia; redimi neceffe forer. Cingitur vrbs muro reliqua pa< te, quam mare non alluit, portu vicino,
inquocaptuseftpifcisiIIefamofus,cuius ventreinfansexc(5tuseft,At'no,apartu virgineoM. CC.LXXXIX.
Additamentum libelliDauidis Chitrfiderebus VVanda!icis,ha;cdeGothorum Visbiacommemorat: V Vinetam vrbem olim
celebremmarinisfludtibusoppreflamfcnbunt. Poftea Sueones exGothlandiaeonauigijs venifle, & quicquid ex rperofiffimis,
ftrudfcurismarmoreis,aereis.ftanneis, auro, &argentoex aq iisfaluiri poteat,eruifle,&mGothlandiam tranfportafie. jntereaa;-
reasmaximipanderisvrbisiriuentasporras.&tn Visbutianflatas, antiqua «ntilena fbn)t. Inde fama increbuit, Haldnngum
Reg-mSuetiseeuertifle.&EmporiuminV/sbutranslatumefle. Certumautem eft,dcleta VVineta, viribus & opibus Visbu io,
Gorhlandh creuifle, vt poftmodum magnitudine laborans fiaa, etiam cori uer, coeperit.
Ex G ,thorum Archiuo, qua> fequmuur, Illuftns & Generofus Dominus Henricus Ran?ouius Produx & Gubernator Gim,-'
bricus,ad Topographicum noftrum tnftitutum promouendum,communicauit.
AnnoM. CC LXXXVIfl fuit magnaguerrainGothlandiainterciuesQB#t?& Bondoncsterrx, pugnaueruntcjueadinui-
cem in mcnfe Anrili, tes tio Sabbatho poftpafcha, & viceruntciues: fed tancjcm reconciliatifuntper dpminum Regtra M^gnum»
&permiflum eftciuibus murareciuitatem.
AnnoM. CCC.LX VValdemarus KexDacia;obtentavi<5toria deHolfatis,actotaDaciapacificata,inScaniaRegemMagnum
qUindoquemmis quandoque promiffionibus intantum vexabat, qHodeitotamScan>amcumomnibuscaftris,confi'iarijsfui
i egni minime requifitis, gratis tribnebat. lnfuper & libi annuir, vt etiam GothLndiamjfieam cjpere po(L t, obtineret; lam enim
Encus K ex filius domini Ma^ni ob je.
AnuoDominiM. CCC-LXI IdemRexVVaHemarusveniens inGoth'andiamcum magno exercitu, ducensiecum quam
««/fmr P'ures^ucesde Alemanniainfiftofanc^xMarixMagda^enae^&incraftinofandilacobi cum Bundonibus terrx ante auftralem
•vbife/nilti Portarnc'u,t«is pugnauit.& etillis^miile^odingentosinbellooccidit, Etimmediat^ciuitawm VVilbyenfem cum placitatione
fmttimh 0Dtinuitf Ucmumindieian&i Auguftinireceffit, ducens fecum maximuro thefaururo anri&argenti, qutm deciuitate&terrf
numht- mo accepir,
ftratur cu- Eodemannociuitatesmaritima; fe Regi VValdemarooppofuerunt,&caftrum Hafnis deftruxerunt. & tuncRexdeciuitat-bus
HbJtroIl* 11 ''DurnosccePlt>*:ofni:,esquotquorineiseraiitcaptiuauit,&in Selandiam mifit, vbi ipfos labore&famegrauiffiirre afflixir.
uresthcm» ^ poftea ante ^dfindittng/ quod caftrumtunc Theotunicicircumuallaueruntinttr Rtgem&ciuirares paxeft reformata, Ifte
inUmeneex VVaidemarus aDanprimoR.geDanorumeratcentefimusduodeorous,cuifuccefficOlanusKexfiliusH-^quiniRegisNoruegia?
frtffum.dc- quipauco ttmpr>re vixit.
mnlim, AanoM. CCCXCVII. Dux Ericus filius A'berti Regis feriarecundapoftPentecoften.arroatamanuabftulitduaS turresdQ
ciuitate, & in morte eas ciuibus reftirui fujs mandauit,quod& factum f iit.
Anno Dommi M. CCC.XCVIi. f ria quinta poft Marice Magdalenae DuxEricus filius Alberti obijt in Guthlandiain Clyn-
tx. tn caflro iuo. quod xdificauit, di<So JanDfPf ri>nc& fepuhus eft ^Btfjbrjf apud beatam virginem. Et eodem anno Rex Ericus fi-
liu» Ducis Pomerania;, Kfl r.arina;, JtDomino Henrico Atch;epifcopo Opfalenfi dieTrinitatis coronatur fuper tria regna.
Anno Domini M. CCC XCII pra;nominatas turresfcilicet $<ltWW & aliam dux, lohannes & Sueuo Sturearmatamanu fe*
rtaquarta in profeftofanaiBencdidtireceperunt.
Anno DominiM. CCCXCVIII. in feftobeati BenedicYi Abbatis venerunt domini dePrucia ad Gothlandiarncutlt CXcrcjti,}
magno &obt;nuerunt aDuce Iohanne & feruitoribus Ktgis Alberri cum placitationeciuitatem & terram. ■
AnnodominiM. CCCC. ITi.incraftinoMartiniceperuntDani & vueci Guthlandiam & Ciuitate.na fefto conuerfionis S.
Pauli, vfqjadCathedram S.Petrifortiterobfederunt.fed ciuibus prxualentibus, & dominis de Prucia cisinadiutoriumcum
maximocxercitu circit,rquindecim milliumarmatorumfuperucnientibus,dictosDacos & Suecosdeftruftiscaftris eorurn,3-.
miffis armis& eqnis deGu-hlandiaeffugabant, & poft hocpax inter Reginam & Danos eftrefiormata.
bUeedtin AnnodominiM. CCCCVIII.infeftoSanaiMichaelisreh^buerunfl^ciGothlandiamaDcjminis Pruciae pro ix millibu}
tcriorcmfiri nobilianorumaurcorum,
Tum^ntm ^'lno domini ^ CCCCXI. diefandiOlaui Ericus Rex Dacia?. Sueciaj,&Norueglae veniens perfonaliter ad ciuitatem VVyfi
exicrim^h- Dy ""^171 cnm Exercirti magno, tyrres praeuotatus obtinuit, & b caftrum m die Sancti Petri ad Vincuia aedificare ccepic.
xiUtnij UL Anr}° domini M. CCCCXXXVII. obqt nobilis vir dominus ^rureljafjc/ roilcs & Capitaneus tptius Gothiandia;, qui maximl
ficmrwtt, Ccaftri jJBf^bp/partem fecitxdtfi are.
Norj. -^000 d°mini M. D. XXVIILvifitauit reuerendus pater Gnthlandiam Dommus Iohannes Braffius Epiicopus Lmcopenfis, &
t.uuerwu. die S. Barth ilomxi, eo patre prxfente palfifuntLutjierani Ha;retici repulfaro in Ecdefia S. lohannis perftrenuuro vjruroPaulurq
©ccfl pro t»nc Capellanum Wisbergenfem. 1
Sed de r< bus Gothlaudtcis, & vrbts Visbisconditione vberjorem expe#etbeqeu,plus Leftor enarrationero.a DocStffiroo virq
An drea Velleo Ripenfi,
3?