DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.49015#0029
s/nodus, quse post celebrem illam 8endombiensem ANNI cmiorxx. prima generalis fuit,
proposttum, unionem politicam ecclestarum ucriusque contessionis, nec non earundem
amicitiam, cbaritatem Lc auxilia mutua, quantum pote esset, renovandi Lc constituendi.
<2-.iem in stnem a synodo ista lablonsbio commissum est, ut a<sta antiqua synodi 8endo-
miriensts, cujus exemplaria desiderabantur, denuo prelo committeret, blon defuit petitioni
justistimL vir doIus, cloluit autem vebementer, rem innocentem Lc utrique parti saluta-
rem a quibusdam stnistre traduci, Sc apud bonos nonnullos viros, rumoribus proventos,
utramque synodum, 8endomiriensem Lc ^borunenssm male audire, immeritisque convi-
ciis onerari. OperL itaque pretium duxit, ^oc// non a«Ia tantum, quse jam
probabant, verum ejus etiam ex Me qUL ipst suppetebant,
M -M. cEcxttrm, co^e-rc/?r/M /-/ter- ^^ore/?tr»tez /-r /,-c/e 4
r?6/r/§ cxo^//s comMx-rm publica: luci exponere; qui liber ANNO cioioccxxxi. prodiit.
<2.uam cum anon^mus, opii se Rolonum Rutberanum stmulabat, editis repreben-
disset, e/,//?s/<r ^o/v^ek/c^ illi respondit, Lc quse sua de argumento benotico sententia esset,
candide, nec line doArinL laude, aperuit.
Ut igitur meritis de eccleiia reformata cum coruscaret lablonsbius, a rege clemen-
tissimo anno cioioccxvui. in senatu ecclestastico, qui VIarcbicis eccleliis preeest, locum ca-
pessere jussus, Lc anno cioioccxxix. dire«storio, quod vocant, ecclestastico, cujus cura: uni-
verste omnium provinciarum regiarum eccleliT reformata commissa sunt, pars addita ess.
<^rio loco illustri politus dici non potess, quam commendata suerit viri optimi pruden-
tia, do «Irina, vigilantia, quantumque inde in eccleliam reformatam emolumentum ma-
naverit. Ita vero semper regi suo carior is babitus ess, qui latratibus adversariorum omnium
optime respondere posset. Id quod faIum, cum celebris ille Rustice metropolita Reia-
nenlis I^luromiensts, 8tepbanus lavorsbius terribili volumine, cui titulum secerat, ^e-
tnr Me/, in ?rotestantes acerrime esset inveIus, eo constlio, ut Romanis partibus apud suos
velistcaretur, ?rotestantibus vero odium Le invidiam apud eos conciliaret. ()ui liber cum
a summis viris evangelicis, qui inter Russos vivebant, ob mordacitatem baud parum detri-
menti asserre posse crederetur, rogatus est lablonsbius, ut tbraloni se opponeret, Lc a contu-
melia eccleliam vindicaret, eo quod 8lavonicse linguX,qua usus eratlauorsbius, tbeologorum
Oermanorum nemini alii notitia suppeteret, ipse autem ea animi constantia Lc doIrinas prse-
stantia eniteret, ut facile adversarium in ruborem dare posset. karuit bonestis delideriis
lablonsbius, §L opus eo perduxit, ut t/pis committi posset, ^.st quamvis in suo ordine at-
que genere esset perfe«stum constummatumque, defuit tamen illi ea felicitas, qua tot lucifu-
garum libelli ineptistimi gaudent, ut editorem inveniret, eo quod utilitatis tantum, quan-
tum bomines volunt, promittere non videretur.
Rt boc quidem paLIo vitse laudatistimse cursum satis longum ad extremam usque
sene«Iutem innumeris laboribus confecit eruditillimus lablonsbius. Oujus senio cum quie-
tem Zc otia clementissme rex anno cmioccxxxix. indullisset, ita ut pro arbitrio tantum
viribus muneris laboribus defungi possel, quiescere tamen inexpugnabilis Industries vi-
rum passum baud est ssudium ecclestee devotistimum. Ita vero pro concione verba
sacra dixit, A lcriplit quoque tanto in senili corpore animi vigore, ut in epissolis pau-
cis ante obitum diebus ad nos datis virilis qucedam ingenii elegantia vigeret. Rt banc
quidem metam scriptionis nostrL tum quidem institutum nostrum posuerat, ssd alia pla-
cuit rerum omnium Domino. Rssgiem enim vitce bistoriam nobiscum communicave-
rat venerabilis senex, eamque cere exprimere coeperat cbalcograpbus, cum inexpe«Iatus
de tanti viri obitu, qui VII. Oal. lun. anno ciomccxia. obtigit, nuntius nobis asserretur.
<2.uem non nos modo cum attonito, cui praeerat, grege lugemus, sed dolet quoque ci-
vitas literata, cujus incrementa tot modis promoverat. Rastam enim eam esse illius obi-
tu jacluram gravem, nemo temere negaverit, qui doArinam, virtutemque venerandi se-
nis vel ipse expertus novit, vel ex bac narratione intellexit. Inerat enim illi vis judi-
candi summa, in nexus ratiociniorum Lc veritatis alte penetrans, Lc uno momento re-
rum pondera excutiens. (^uam foecundum autem Lc elegantillimum ingenium aluerit,
eloquentia cum paucis comparanda demonstrat, quam tot sermones sacri in vulgus edi-
ti comprobant. Vasta quoque gaudebat leIionis copia, quam nec vetera, nec recentio-
ra latebant, quse ad a «sta reipublicee sacrse atque literarise pertinebant, ex qua abun-
dantissima s^lva do«strinL ejus accuratL A maturo judicio sussultL enata est, de argu-
mento quolibet doAilstme disserendi. Inde per omne disciplinarum genus pervagata ejus
eruditio non sacras tantummodo lueras interpretabaturfelicistime, A diviniora dogmata accurate
tradebat, sed Lc pbilosopbise mysteria perspicacia baud vulgari tenebat, stderum rationes
pulcbre callebat, Lc, quse ad Orientis literas pertinent, mira sagacitate prV aliis postide-
bat omnia: linguarum autem, quse bodie in Ruropa vigent, fere omnium babebat noti-
tiam. Istis, ut ex eorum testimoniis novimus, qui cum eo vixerunt, ejusque amicitia ust
sunt, junxit pietatem, stnceritatem, modestiam Zc virtutes astas, quibus inter tbeologos
Dec. //. iln-"
proposttum, unionem politicam ecclestarum ucriusque contessionis, nec non earundem
amicitiam, cbaritatem Lc auxilia mutua, quantum pote esset, renovandi Lc constituendi.
<2-.iem in stnem a synodo ista lablonsbio commissum est, ut a<sta antiqua synodi 8endo-
miriensts, cujus exemplaria desiderabantur, denuo prelo committeret, blon defuit petitioni
justistimL vir doIus, cloluit autem vebementer, rem innocentem Lc utrique parti saluta-
rem a quibusdam stnistre traduci, Sc apud bonos nonnullos viros, rumoribus proventos,
utramque synodum, 8endomiriensem Lc ^borunenssm male audire, immeritisque convi-
ciis onerari. OperL itaque pretium duxit, ^oc// non a«Ia tantum, quse jam
probabant, verum ejus etiam ex Me qUL ipst suppetebant,
M -M. cEcxttrm, co^e-rc/?r/M /-/ter- ^^ore/?tr»tez /-r /,-c/e 4
r?6/r/§ cxo^//s comMx-rm publica: luci exponere; qui liber ANNO cioioccxxxi. prodiit.
<2.uam cum anon^mus, opii se Rolonum Rutberanum stmulabat, editis repreben-
disset, e/,//?s/<r ^o/v^ek/c^ illi respondit, Lc quse sua de argumento benotico sententia esset,
candide, nec line doArinL laude, aperuit.
Ut igitur meritis de eccleiia reformata cum coruscaret lablonsbius, a rege clemen-
tissimo anno cioioccxvui. in senatu ecclestastico, qui VIarcbicis eccleliis preeest, locum ca-
pessere jussus, Lc anno cioioccxxix. dire«storio, quod vocant, ecclestastico, cujus cura: uni-
verste omnium provinciarum regiarum eccleliT reformata commissa sunt, pars addita ess.
<^rio loco illustri politus dici non potess, quam commendata suerit viri optimi pruden-
tia, do «Irina, vigilantia, quantumque inde in eccleliam reformatam emolumentum ma-
naverit. Ita vero semper regi suo carior is babitus ess, qui latratibus adversariorum omnium
optime respondere posset. Id quod faIum, cum celebris ille Rustice metropolita Reia-
nenlis I^luromiensts, 8tepbanus lavorsbius terribili volumine, cui titulum secerat, ^e-
tnr Me/, in ?rotestantes acerrime esset inveIus, eo constlio, ut Romanis partibus apud suos
velistcaretur, ?rotestantibus vero odium Le invidiam apud eos conciliaret. ()ui liber cum
a summis viris evangelicis, qui inter Russos vivebant, ob mordacitatem baud parum detri-
menti asserre posse crederetur, rogatus est lablonsbius, ut tbraloni se opponeret, Lc a contu-
melia eccleliam vindicaret, eo quod 8lavonicse linguX,qua usus eratlauorsbius, tbeologorum
Oermanorum nemini alii notitia suppeteret, ipse autem ea animi constantia Lc doIrinas prse-
stantia eniteret, ut facile adversarium in ruborem dare posset. karuit bonestis delideriis
lablonsbius, §L opus eo perduxit, ut t/pis committi posset, ^.st quamvis in suo ordine at-
que genere esset perfe«stum constummatumque, defuit tamen illi ea felicitas, qua tot lucifu-
garum libelli ineptistimi gaudent, ut editorem inveniret, eo quod utilitatis tantum, quan-
tum bomines volunt, promittere non videretur.
Rt boc quidem paLIo vitse laudatistimse cursum satis longum ad extremam usque
sene«Iutem innumeris laboribus confecit eruditillimus lablonsbius. Oujus senio cum quie-
tem Zc otia clementissme rex anno cmioccxxxix. indullisset, ita ut pro arbitrio tantum
viribus muneris laboribus defungi possel, quiescere tamen inexpugnabilis Industries vi-
rum passum baud est ssudium ecclestee devotistimum. Ita vero pro concione verba
sacra dixit, A lcriplit quoque tanto in senili corpore animi vigore, ut in epissolis pau-
cis ante obitum diebus ad nos datis virilis qucedam ingenii elegantia vigeret. Rt banc
quidem metam scriptionis nostrL tum quidem institutum nostrum posuerat, ssd alia pla-
cuit rerum omnium Domino. Rssgiem enim vitce bistoriam nobiscum communicave-
rat venerabilis senex, eamque cere exprimere coeperat cbalcograpbus, cum inexpe«Iatus
de tanti viri obitu, qui VII. Oal. lun. anno ciomccxia. obtigit, nuntius nobis asserretur.
<2.uem non nos modo cum attonito, cui praeerat, grege lugemus, sed dolet quoque ci-
vitas literata, cujus incrementa tot modis promoverat. Rastam enim eam esse illius obi-
tu jacluram gravem, nemo temere negaverit, qui doArinam, virtutemque venerandi se-
nis vel ipse expertus novit, vel ex bac narratione intellexit. Inerat enim illi vis judi-
candi summa, in nexus ratiociniorum Lc veritatis alte penetrans, Lc uno momento re-
rum pondera excutiens. (^uam foecundum autem Lc elegantillimum ingenium aluerit,
eloquentia cum paucis comparanda demonstrat, quam tot sermones sacri in vulgus edi-
ti comprobant. Vasta quoque gaudebat leIionis copia, quam nec vetera, nec recentio-
ra latebant, quse ad a «sta reipublicee sacrse atque literarise pertinebant, ex qua abun-
dantissima s^lva do«strinL ejus accuratL A maturo judicio sussultL enata est, de argu-
mento quolibet doAilstme disserendi. Inde per omne disciplinarum genus pervagata ejus
eruditio non sacras tantummodo lueras interpretabaturfelicistime, A diviniora dogmata accurate
tradebat, sed Lc pbilosopbise mysteria perspicacia baud vulgari tenebat, stderum rationes
pulcbre callebat, Lc, quse ad Orientis literas pertinent, mira sagacitate prV aliis postide-
bat omnia: linguarum autem, quse bodie in Ruropa vigent, fere omnium babebat noti-
tiam. Istis, ut ex eorum testimoniis novimus, qui cum eo vixerunt, ejusque amicitia ust
sunt, junxit pietatem, stnceritatem, modestiam Zc virtutes astas, quibus inter tbeologos
Dec. //. iln-"