1
ORIENTALIS. 65
Quemadmodum autem turpe existimantalicui exsuis, furto ali-
quid eripere , sic contrahonestum &: laudabiiepucanc Batauisaliquid
ruran,hos enim prudentes, lngenioios, agiles &c ad rem iuam attentmi- Ufutmu
mos esse statuunt,ideoque existimant artis esse eds fallere,&: quialiquid
ipsis possitsubtrahere, eumprudentiosem&alacriorempfa?dicanc,vc.
ica honorisibiducantiriaxirriosi quid Batauis furto auferre possint.
Venientesigitur innauim hoc propolitovt aliquidBacauis furen-
tur,magnum comitacum,& iporcasadmodum capaces afferunt, quas
ex iuncocontextasipsi ^koffbvocant* postea omnes CommuTario vel
Nauclero aisidentes,omniaperscrutancur, simulantes se multas merces
empturos , Itaque Nauclero multum iese veriditururri existimante,&:
multavariaque bonaprofescnte, ipsiiricerim iri omnes occasiones in-
tenti,idagurtcsedulo, vt aliquidfurencur, &clamsubcra£tum occul-
tent, quod ipsum etiam dici vix potest , quarri celeriter efficere pos Hatur*stisu**
sint,cumnatura suaad furtaferaritur&ab hoe vitio abstinerenullo md- iMmtvott"J,t
do postint
Hiric Videmus eos vix vnqiiani ex riaui discedere , quin aliquid 3
quicquidillud etiam sit,secum auferant, Nam eciam nulliusferemo-
merttis esabducunt,si precidsius quidfurari ipsis nonliceat, vnde com-
missario siue Nauclero poridera surripiunc,quibus in ponderando auro
vci soler,quod si enirri ea tantum ex niariibus deponat, &: non intentis
semper ad eaoculisrespiciat,riereunt, vt nesciasquodeverierint;,Nigri-
tis eaVelinore veliiiaunbus vel incapilhs Vel alio fnodd abscohdenti-
bus, sic clavos ferreos rubigirie fere consumptos, axurigiam, qua nautas
trochleas in malo,vtvelis &carbasisvel attrahedis vel rerriittedis aprio-
res fianc, iriurigere solenc, perpendicula &c bolides, lamirias icem plum-
beas nauiextfinsecusad teredines aberosione ligni prohibendumob-
du&as,&: id genus alia,furto subducere cernuntur,naturam suam ad fuf*
ta properistnimam hoc modo satis prdderices.
Acqud hoc quidem ingenio cdmmunitef omnes depreheriduritufi omnuadsurt*
siue diuitessintsiue rion , Nam Iicetquidairi interdum linc, qui duas* popnsi. '
tres & plures secum libras auri afFerant, & merces plurimas cm;ii;.t,mer-
caturamque satis diuitemexefceant,ed tamenomnes animosunt,vcst
quid,pr#tefquarsiquodemerunt, abduceresecumposfint, insequi-
dem nihil desiderarl patiantur, quamuis contra ii ipsis aliquid e-
repcumsit,grauiilimd id ferant, & irigentesproptereadare turbas so-
leant.
Qupdiiauteminfurto depsehensi, aBatauisreprehendantuf ,inr»
quamhanceise repreheniioneni conquesuntur minimequeeamBata*^"^4'1
uosdecerea(serunt,interrogativero,cus a fustisrion ipsi qudqueabsti-
neant? respondent ieproptereaculpari ridri polse,vtpote quibuS aliquo
modoconceisumilt, Batauos defraudare &furtdipiis aliquid eripere,
a" quod tamen Batauiscontra nonliceat,idquc hac de cauia, quod Bataui
diuites sint & rebus omnibus abundent,imo cum taritum bonorum ha-
beant,Vt plenis ea nauibus ad loca alia deferarit,indicio ideste,se multi-
tudine bonorum nimiagrauari,velle igitur Batauisg;ratiricari, & onere
isto grauatos liberare, vt eo cicius se expedire & cersam suairi repecerc
possint* Concra vero se pauperes nudos & rerumomnium egenos else,
nechabere quo sese tegere &c operirepossint,vt itamirius quam alii sinc
propter fus ta reprehendendi
I Quod
%
ORIENTALIS. 65
Quemadmodum autem turpe existimantalicui exsuis, furto ali-
quid eripere , sic contrahonestum &: laudabiiepucanc Batauisaliquid
ruran,hos enim prudentes, lngenioios, agiles &c ad rem iuam attentmi- Ufutmu
mos esse statuunt,ideoque existimant artis esse eds fallere,&: quialiquid
ipsis possitsubtrahere, eumprudentiosem&alacriorempfa?dicanc,vc.
ica honorisibiducantiriaxirriosi quid Batauis furto auferre possint.
Venientesigitur innauim hoc propolitovt aliquidBacauis furen-
tur,magnum comitacum,& iporcasadmodum capaces afferunt, quas
ex iuncocontextasipsi ^koffbvocant* postea omnes CommuTario vel
Nauclero aisidentes,omniaperscrutancur, simulantes se multas merces
empturos , Itaque Nauclero multum iese veriditururri existimante,&:
multavariaque bonaprofescnte, ipsiiricerim iri omnes occasiones in-
tenti,idagurtcsedulo, vt aliquidfurencur, &clamsubcra£tum occul-
tent, quod ipsum etiam dici vix potest , quarri celeriter efficere pos Hatur*stisu**
sint,cumnatura suaad furtaferaritur&ab hoe vitio abstinerenullo md- iMmtvott"J,t
do postint
Hiric Videmus eos vix vnqiiani ex riaui discedere , quin aliquid 3
quicquidillud etiam sit,secum auferant, Nam eciam nulliusferemo-
merttis esabducunt,si precidsius quidfurari ipsis nonliceat, vnde com-
missario siue Nauclero poridera surripiunc,quibus in ponderando auro
vci soler,quod si enirri ea tantum ex niariibus deponat, &: non intentis
semper ad eaoculisrespiciat,riereunt, vt nesciasquodeverierint;,Nigri-
tis eaVelinore veliiiaunbus vel incapilhs Vel alio fnodd abscohdenti-
bus, sic clavos ferreos rubigirie fere consumptos, axurigiam, qua nautas
trochleas in malo,vtvelis &carbasisvel attrahedis vel rerriittedis aprio-
res fianc, iriurigere solenc, perpendicula &c bolides, lamirias icem plum-
beas nauiextfinsecusad teredines aberosione ligni prohibendumob-
du&as,&: id genus alia,furto subducere cernuntur,naturam suam ad fuf*
ta properistnimam hoc modo satis prdderices.
Acqud hoc quidem ingenio cdmmunitef omnes depreheriduritufi omnuadsurt*
siue diuitessintsiue rion , Nam Iicetquidairi interdum linc, qui duas* popnsi. '
tres & plures secum libras auri afFerant, & merces plurimas cm;ii;.t,mer-
caturamque satis diuitemexefceant,ed tamenomnes animosunt,vcst
quid,pr#tefquarsiquodemerunt, abduceresecumposfint, insequi-
dem nihil desiderarl patiantur, quamuis contra ii ipsis aliquid e-
repcumsit,grauiilimd id ferant, & irigentesproptereadare turbas so-
leant.
Qupdiiauteminfurto depsehensi, aBatauisreprehendantuf ,inr»
quamhanceise repreheniioneni conquesuntur minimequeeamBata*^"^4'1
uosdecerea(serunt,interrogativero,cus a fustisrion ipsi qudqueabsti-
neant? respondent ieproptereaculpari ridri polse,vtpote quibuS aliquo
modoconceisumilt, Batauos defraudare &furtdipiis aliquid eripere,
a" quod tamen Batauiscontra nonliceat,idquc hac de cauia, quod Bataui
diuites sint & rebus omnibus abundent,imo cum taritum bonorum ha-
beant,Vt plenis ea nauibus ad loca alia deferarit,indicio ideste,se multi-
tudine bonorum nimiagrauari,velle igitur Batauisg;ratiricari, & onere
isto grauatos liberare, vt eo cicius se expedire & cersam suairi repecerc
possint* Concra vero se pauperes nudos & rerumomnium egenos else,
nechabere quo sese tegere &c operirepossint,vt itamirius quam alii sinc
propter fus ta reprehendendi
I Quod
%