DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.9812#0095
O.RIENTALIS. h
De tritico turcico quodipssscJ^jyj vocatur,supradi6tum est. Oryza
in culmiscrescitnonnihil inssexis&incuruatis,firmistamen& rigidis, Or^0'
Spicas habetacutissimis anstis formidabiles, grana vero ipsaglumis in-
hxrenc huefolliculis cerei coloris,Culmus longitudinem habecvnius
pedis cum dimidio, allimilatur vero stipulis hordei, sed radix ad criti-
cummagis accedit. Originem traxitex India, & per vniuersum fere
terrarum orbemdistraclum acquedisseminatum est,ita vcvix vllus re-
periaturhodie locusOryza vacuus.Multumrequirit caloris,& messis
eius seraadmodumest, in sepcembrem nimirum incidens. Hocvero
mirumest5quod granacam dura&spissa, humidodeletcentur agro,&
quod terra humida & vliginosa frumentum procreare tam praJtantis
saporis & alimenti tamque ssccum possit.
Zingiber inmultis& variis lociscrescic, speciem quandam cenuio- zingiber.
ris arundinis,qualis in nostris regionibus passim repericur,pra? se ferens,
Ad spithamasduas veltres aterraassurgit, radix vero Zingiberipsum
est, Eamenim mensibusDecembri&Ianuario,terra erutam,arefaci~
unt,(ed lutoprius diligenter circumdatam,ne quid viriumperexhala-
tionem& humorisextradtionem forteamittat, experientia scilicet e-
do6ri, quo diligentiusrimul2E&foraminaobturentur,eopra;n:antius&
generolius Zingibereuadere.
Sed &alia rationeZingiber crescit, nimirum velut gladiolus,vel ec- zingTknT^t
iam velutlenticulapalustris,caulemhabensduos veltrespalmosaltum. ridi.
Verum radicemhancdumadhuc viridis est,inpartesaliquotdissectam
&herbispermixtam,aliis,affusoaceto saleqj&oleoin acetarium pr«-
parant comeduntque.
Crescit vero Zingibcr omnib^in locis calidis si trasplantetur,& terra*
inseratur, nam quod suasponte anemine transplantatucrescic,efticaci-
am&vircucemhabecexiguam.Quamuisinccrimnegarinon possic vir-
tucemhancpro diuersalocorumqualicace&nacura mutari, ita vt non
eiusdem vbique pra?stanria?reperiarur. Optimum igicur&pra^stanrissi-
mumex Brefdia& ^.Ztow/^afferrurjquod verolnsula S.Thonta &pro-
montorium viridesuppeditantjpaulominorisenicaciaeexiscit.
Frumentu illud quod Batauis ^/«^thiopibus vero Mamgettevocz* ^nigettt,
tur,potissimum in Africa repericur,& quidem in peculiari quodam loco
quinomeetiasuumindeobcinuiCjCrescicaucein agris,admoduniory-
za:,seminacur eciamquemadmodufrumentum verum,sedadtancaalci^
tudinem nonafsurgir. Foliahabecstricra &cenuia,quibus framenruil-
lud instar auellanarumnucumadnascicur, Aristas habeccum critico si-
uecJW^conuenientes,colore rubicundo. C^terumputaminahabet,
quibusapertis^granademuminveniuntur,cuti tenellulaeinvoluta,&pe-
culianbus quassloculisadmodum granorumin malo punico, ab invi-
ccmdistin&a.
Ficus Indica?,per cocamfereIndiaminveniuncur,suncque &&&i%&pjeuiItlfa
pracstantissimns&omniumquiin Indiareperiuntur,post Cocquos vtilis
iimus frequentissimusque.Non vnoautem &eodemvbique vocantur
nomine. NaminGuweadic\irizurBamna,BrcCili2Lni vocanteasPacona,8c
arborem ipsamPaguoverlnxMalavariaautemPatannominantur.
Arbor ramorumexpersplaneest,fructusvero exipsaprorumpi sti-
pite cernuntur,foliahabet longitudinemvniusorgya?,latitudinemve-
L ' 2 ro
/
De tritico turcico quodipssscJ^jyj vocatur,supradi6tum est. Oryza
in culmiscrescitnonnihil inssexis&incuruatis,firmistamen& rigidis, Or^0'
Spicas habetacutissimis anstis formidabiles, grana vero ipsaglumis in-
hxrenc huefolliculis cerei coloris,Culmus longitudinem habecvnius
pedis cum dimidio, allimilatur vero stipulis hordei, sed radix ad criti-
cummagis accedit. Originem traxitex India, & per vniuersum fere
terrarum orbemdistraclum acquedisseminatum est,ita vcvix vllus re-
periaturhodie locusOryza vacuus.Multumrequirit caloris,& messis
eius seraadmodumest, in sepcembrem nimirum incidens. Hocvero
mirumest5quod granacam dura&spissa, humidodeletcentur agro,&
quod terra humida & vliginosa frumentum procreare tam praJtantis
saporis & alimenti tamque ssccum possit.
Zingiber inmultis& variis lociscrescic, speciem quandam cenuio- zingiber.
ris arundinis,qualis in nostris regionibus passim repericur,pra? se ferens,
Ad spithamasduas veltres aterraassurgit, radix vero Zingiberipsum
est, Eamenim mensibusDecembri&Ianuario,terra erutam,arefaci~
unt,(ed lutoprius diligenter circumdatam,ne quid viriumperexhala-
tionem& humorisextradtionem forteamittat, experientia scilicet e-
do6ri, quo diligentiusrimul2E&foraminaobturentur,eopra;n:antius&
generolius Zingibereuadere.
Sed &alia rationeZingiber crescit, nimirum velut gladiolus,vel ec- zingTknT^t
iam velutlenticulapalustris,caulemhabensduos veltrespalmosaltum. ridi.
Verum radicemhancdumadhuc viridis est,inpartesaliquotdissectam
&herbispermixtam,aliis,affusoaceto saleqj&oleoin acetarium pr«-
parant comeduntque.
Crescit vero Zingibcr omnib^in locis calidis si trasplantetur,& terra*
inseratur, nam quod suasponte anemine transplantatucrescic,efticaci-
am&vircucemhabecexiguam.Quamuisinccrimnegarinon possic vir-
tucemhancpro diuersalocorumqualicace&nacura mutari, ita vt non
eiusdem vbique pra?stanria?reperiarur. Optimum igicur&pra^stanrissi-
mumex Brefdia& ^.Ztow/^afferrurjquod verolnsula S.Thonta &pro-
montorium viridesuppeditantjpaulominorisenicaciaeexiscit.
Frumentu illud quod Batauis ^/«^thiopibus vero Mamgettevocz* ^nigettt,
tur,potissimum in Africa repericur,& quidem in peculiari quodam loco
quinomeetiasuumindeobcinuiCjCrescicaucein agris,admoduniory-
za:,seminacur eciamquemadmodufrumentum verum,sedadtancaalci^
tudinem nonafsurgir. Foliahabecstricra &cenuia,quibus framenruil-
lud instar auellanarumnucumadnascicur, Aristas habeccum critico si-
uecJW^conuenientes,colore rubicundo. C^terumputaminahabet,
quibusapertis^granademuminveniuntur,cuti tenellulaeinvoluta,&pe-
culianbus quassloculisadmodum granorumin malo punico, ab invi-
ccmdistin&a.
Ficus Indica?,per cocamfereIndiaminveniuncur,suncque &&&i%&pjeuiItlfa
pracstantissimns&omniumquiin Indiareperiuntur,post Cocquos vtilis
iimus frequentissimusque.Non vnoautem &eodemvbique vocantur
nomine. NaminGuweadic\irizurBamna,BrcCili2Lni vocanteasPacona,8c
arborem ipsamPaguoverlnxMalavariaautemPatannominantur.
Arbor ramorumexpersplaneest,fructusvero exipsaprorumpi sti-
pite cernuntur,foliahabet longitudinemvniusorgya?,latitudinemve-
L ' 2 ro
/