DOI Heft:
Inhoudsopgave
DOI Artikel:Neurdenburg, Elisabeth: Aanwinsten Nederlandsch Museum voor geschiedenis en kunst
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19803#0171
van populierenhout. Als wandmeubel bedoeld, is hij aan de achterzijde vlak en onversierd.
De gewelfde voorwand, de vlakke zijwanden en de drie plinten van het voetstuk vertoonen
fijn inlegwerk, dat o. a. de paneelen omsluit, en wel in den vorm van vlechtwerk, perspectivisch
geslingerd lint, aan een staaf geregen blokjes en meanderrand, alles in dezelfde kleur als
de kist, ingelegd in zwarten fond. De paneelen worden ingesloten door rondgeprofileerde
lijstjes, terwijl om het vlechtwerk, dat de stijlen versiert, ingelegde randen schijnprofielen
vormen, waardoor het lijkt of de stijlen, die de paneelen insluiten, zelf ook van paneeltjes
zijn voorzien. Dat de zitplank van de »sittekist” slechts over het grootste deel van zijn
lengte en niet in zijn geheel als opklapbaar deksel dienst doet, bewijst nog bovendien
dat dit meubel als een cassapanca en
niet als een gewone kist is te be-
schouwen. Een dergelijke kistbank
bezit ook, gelijk men weet, het Kaiser
Friedrich Museum te Berlijn (afge-
beeld in W. von Bode, Die Italieni-
schen Hausmöbel, blz. 12, fig. 16).
Beide cassapanca’s toonen in hun
eerder fijne dan forsche verhoudingen
duidelijk hun nog vijftiende-eeuwsch
karakter.
Na dit vroeg-renaissance-meubel
kunnen we, als tweede aanwinst in de
verzameling, van een laat-renaissance-
meubel, eveneens Italiaansch, melding
maken, een stuk dat men reeds barok
— natuurlijk in den goeden zin van
het woord — kan noemen, tiet mu-
seum heeft namelijk in bruikleen
gekregen een schabel zonder leuning,
van den vorm dien men met een
Duitsche benaming vaak een hokker
noemt. Het bankje, dat afbeelding II weergeeft, is van notenhout met goud beschilderd
op een bolusgrond. Het goud is nog ten deele goed bewaard. Zooals veelal bij dergelijke
Italiaansche meubelen, die als wandmeubel zijn gedacht, is de gebeeldhouwde versiering
op de wangen naar één zijde aangebracht. De achterzijde van het meubeltje is dan ook
geheel onversierd gelaten. Vertoont de voorste wang aan de voorzijde in de volle model-
leering van de tweede helft der 16<de eeuw een mascaron tusschen geknikte voluutkrullen,
welke op leeuwenklauwen steunen, de achterwang geeft aan zijn naar voren gekeerde
zijde, hier zonder mascaron en zonder leeuwenklauwen, toch een soort projectie van het
ornament van de voorwang te zien; wat vóór zwaar gemodelleerd is, is achter slechts
158
De gewelfde voorwand, de vlakke zijwanden en de drie plinten van het voetstuk vertoonen
fijn inlegwerk, dat o. a. de paneelen omsluit, en wel in den vorm van vlechtwerk, perspectivisch
geslingerd lint, aan een staaf geregen blokjes en meanderrand, alles in dezelfde kleur als
de kist, ingelegd in zwarten fond. De paneelen worden ingesloten door rondgeprofileerde
lijstjes, terwijl om het vlechtwerk, dat de stijlen versiert, ingelegde randen schijnprofielen
vormen, waardoor het lijkt of de stijlen, die de paneelen insluiten, zelf ook van paneeltjes
zijn voorzien. Dat de zitplank van de »sittekist” slechts over het grootste deel van zijn
lengte en niet in zijn geheel als opklapbaar deksel dienst doet, bewijst nog bovendien
dat dit meubel als een cassapanca en
niet als een gewone kist is te be-
schouwen. Een dergelijke kistbank
bezit ook, gelijk men weet, het Kaiser
Friedrich Museum te Berlijn (afge-
beeld in W. von Bode, Die Italieni-
schen Hausmöbel, blz. 12, fig. 16).
Beide cassapanca’s toonen in hun
eerder fijne dan forsche verhoudingen
duidelijk hun nog vijftiende-eeuwsch
karakter.
Na dit vroeg-renaissance-meubel
kunnen we, als tweede aanwinst in de
verzameling, van een laat-renaissance-
meubel, eveneens Italiaansch, melding
maken, een stuk dat men reeds barok
— natuurlijk in den goeden zin van
het woord — kan noemen, tiet mu-
seum heeft namelijk in bruikleen
gekregen een schabel zonder leuning,
van den vorm dien men met een
Duitsche benaming vaak een hokker
noemt. Het bankje, dat afbeelding II weergeeft, is van notenhout met goud beschilderd
op een bolusgrond. Het goud is nog ten deele goed bewaard. Zooals veelal bij dergelijke
Italiaansche meubelen, die als wandmeubel zijn gedacht, is de gebeeldhouwde versiering
op de wangen naar één zijde aangebracht. De achterzijde van het meubeltje is dan ook
geheel onversierd gelaten. Vertoont de voorste wang aan de voorzijde in de volle model-
leering van de tweede helft der 16<de eeuw een mascaron tusschen geknikte voluutkrullen,
welke op leeuwenklauwen steunen, de achterwang geeft aan zijn naar voren gekeerde
zijde, hier zonder mascaron en zonder leeuwenklauwen, toch een soort projectie van het
ornament van de voorwang te zien; wat vóór zwaar gemodelleerd is, is achter slechts
158